پرسشگر محترم با سلام و تشکر از ارتباط تان با اين مرکز؛
اگر بعد از برداشتن دست از لوله انتقال مني، مني بيرون نريزد، حکم استمنا را ندارد.(1)

پي نوشت:
1. آيت الله فاضل لنکراني ،جامع المسائل ،ج1 ،سؤال 984 .

پرسش: موسيقي مطرب از نظر آيت الله بهجت چيست؟ شرح منظور از اطراب شاني چيست؟
پاسخ:
پرسشگر گرامي باسلام و تشکر از ارتباطتان با اين مرکز
به نظر آيت الله بهجت گوش دادن موسيقى مطرب و لهوي حرام است، ميزان در مطرب بودن و لهوي بودن اطراب شأنى است، نه فعلى، تشخيص آن با مكلف است.(1)
اطراب شاني که در فتواي ايشان آمده ،به معناي اين است که نوع مردم از شنيدن اين موسيقي به هيجان و شهوت مي افتند و به وادي گناه و غفلت رو مي آورند . گرچه ممکن است شنونده اي تحريک نشود .ملاک تشخيص اين نوع موسيقي حرام، عرف متدينان است، نه خود شخص .
پي نوشت:
1. توضيح المسائل مراجع ، ج‏2، ص: 914 ؛ توضيح المسائل، متفرقات ، مسئله 20 .

پرسش: اگر ندانيم يک موسيقي مطرب است يا نه ،حکم آن چيست؟

پاسخ:
از نظر آيت الله بهجت موسيقي اگر با آلات موسيقي نواخته شود ،صورت حلال ندارد. بنابراين در صورت شک در مطرب بودن هم نبايد گوش داد.(1)
پي نوشت:
1.آيت الله بهجت، استفتائات ،ج4 ،س6327.و سوال تلفني(7743272) از دفتر آيت الله بهجت.

پرسش1: چراتيغ زدن حرام است ؟

پاسخ: با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز.
فلسفه همه احكام و جزييات آن ها به طور تفصيلي روشن نيست. آگاهي ازآن دانشي فراتر از تنگناهاي معارف عادي بشري مي طلبد، اما روشن است كه همه احكام الهي تابع مصالح و مفاسد واقعي است. بنابراين در صورتي كه فلسفه حكمي را ندانيم، بنا بر قاعده كلي فوق بايد از آن پيروي كنيم؛ زيرا در آن مصلحتي هست، هر چند بر ما ناشناخته باشد.
دوم: در يافتن فلسفه احكام، نبايد هميشه به دنبال علوم تجربي رفت و دليلي مادي وفيزيولوژيك برايش جست و جو نمود. اين فرايند كه همواره در پي يافتن مصلحت يا مفسده اي طبي يا ... باشيم، برخاسته از نگرشي مادي گرايانه است؛ در حالي كه بسياري از احكام، مصالحي معنوي دارند كه در حوزه هيچ يك از علوم بشري قابل تحقيق نيست. آن ها با متد تجربي خود، قادر به دادن حكمي - نفياً يا اثباتاً - پيرامون آن نيستند. اگر نظري هم بدهند، بسيار سطحي است؛ زيرا چه بسا مساله حكمتي برتر و بالاتر داشته باشد؛ مثلاً در مورد روزه، علوم به خواص بهداشتي آن پرداخته، ولي قرآن مجيد فلسفه اي بالاتر را بيان فرموده و آن تقوا يابي است.
در مورد تراشيدن صورت نيز گرچه از نظر طبي گفته اند: وجود محاسن براي محافظت لثه ها، دندان ها و پوست مفيد است. هم چنين تيغ زدن موجب تحريكات پوستي و بروز برخي ناراحتي هاي عصبي مي گردد، ليكن نمي توان گفت همه فلسفه حرمت تراشيدن ريش اين ها است بلکه ممکن است چيز هاي ديگري باشد که ما از آن اطلاع نداريم. بنابر اين فقهايي که تراشيدن ريش را حرام دانسته اند، به خاطر دستور اسلام است ،نه به خاطر اين فلسفه ها.
آيت الله مکارم در پاسخ به يک پرسش در مورد ريش تراشي فرموده:
تراشيدن ريش خلاف احتياط است. مطمئن باشيد كه با گذاشتن ريش چيزى از شخصيّت شما كاسته نمى‏ شود؛ بلكه قيافه شما را نورانى‏ تر و روحانى‏ تر مى‏ كند. بر محبوبيّت شما در ميان افراد فهميده مى‏ افزايد؛
درباره فلسفه اين مطلب، كتاب مرحوم آقاى حسين عبداللّهى خوروش به نام «تراش ريش از نظر بهداشت» را مطالعه فرماييد.(1)

پي نوشت:
1. آيت الله مکارم، استفتائات، ج‏2 ،س 750.
----------------------------

پرسش 2: چرا خداوند در قرآن براي خويش از ضمير ما (نحن) استفاده کرده و اين مسئله آيا يگانگي خداوند را نقض نمي کند؟

پاسخ: سراسر قرآن مشتمل بر آياتي مي باشد كه در مقام بيان توحيد خداوند متعال مي باشد: « وَ ما مِنْ إِلهٍ إِلاَّ اللَّه‏؛(1) و هيچ معبودى جز خدا نيست».
توحيد خداوند متعال در تمام مراتب آن، از معارف مسلّم قرآني مي باشد. نمي توان صرف استعمال ضمير جمع را دليلي بر تعدد خدايان دانست، زيرا
اوّلا: اين استنباط با آيات توحيدي منافات دارد.
ثانيا: استعمال ضمير جمع منحصر در حالت تعدد متكلم نيست. متكلم مي تواند به اغراض متعددي با اينكه يك شخص است اما ضمير جمع به كار ببرد.
آوردن ضمير جمع در مورد خداوند متعال چنان كه در تفاسير آمده، براى بيان عظمت و قدرت است، زيرا بزرگان هنگامى كه از خود سخن مى‏گويند ،نه فقط از خود، بلكه از مأموران شان نيز خبر مى‏ دهند، اين كنايه از قدرت و عظمت و وجود فرمانبردارانى در مقابل اوامر است.(2)
استعمال ضمير جمع درباره خداوند مي تواند به سه امر دلالت داشته باشد:
ا:دلالت بر عظمت خدا.
ب: دلالت بر عظمت فعل خدا.
ج: اشاره به وجود مأموراني براي خداوند :« اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حينَ مَوْتِها(3) ؛خداوند ارواح را به هنگام مرگ قبض مى‏ كند» يعني قبض روح را مستقيما به خود نسبت مي دهد. در برخي آيات ديگر مي فرمايد:«تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَة(4)؛ملائكه آن ها را قبض روح مي كنند» يا «تَوَفَّتْهُ رُسُلُنا(5) ؛فرستادگان ما او را قبض روح مي كنند».

پي نوشت ها:
1. آل عمران(3) آيه 62.
2.تفسير نمونه، ج‏27، ص 377.
3. زمر(39) آيه 42.
4. نحل(16) آيه 28.
5. انعام(6) آيه 61.
------------------------------

پرسش 3: بنا بر حديث امام کاظم (ع) آيا فقط مؤمنان به ديدار خانواده خود مي آيند يا ديگر انسان ها نيز به ديدار خانواده خويش مي روند حتي اگر کافر با شند؟

پاسخ: مسائل عالم برزخ به وضوح بيان نشده. يقيني است که چنين عالمي وجود دارد و ارواح انسان ها بعد از مرگ و قبل از قيامت در چنين عالمي هستند. ارواح مؤمنان در آسايش و رفاه و ارواح کافران در عذاب و سختي مي باشند. ارواح مؤمناني که به مراتب بالايي از ايمان رسيده اند، در آزادي مي باشند. مي توانند به خانواده خود سرکشي کنند. کافراني که به دركات خيلي پستي از کفر رسيده اند، در تنگي و حصر و شدت هستند. آزادي ندارند. اگر به ديدن خويشاوندان خود آورده شوند، براي نشان دادن چيزهايي بدان هاست که دردآور باشد و سبب زجر آنان گردد، در حالي که ارواح مؤمنان در آزادي و رفاه هستند. آزادانه به ديدن خويشاوندان خود مي آيند. از ديدن خوبي هاي آنان شاد مي شوند و براي آنان دعا کنند.
جهت اطلاع بيشتر به کتاب هايي که در زمينه برزخ و معاد نوشته شده، مانند کتاب معاد شناسي علامه سيد محمد حسين حسيني تهراني مراجعه فرماييد.
---------------------------------

پرسش 4: امروزه کاسه توالت ها کم ارتفاع شده اند و امکان دارد لباس ها نجس شود. آيا بايد به اين مسئله توجه کرد و بعد از توالت بايد حمام رفت؟ احکام در اين جا چگونه است؟

پاسخ: لازم نيست توجه شود. تا يقين به نجس شدن لباس يا بدن نباشد، شستن لازم نيست.(1)

پي نوشت:
1.آيت الله مکارم ،توضيح المسائل، م 136.
------------------------------------

پرسش 5: من از فردي مقداري پول قرض گرفته ام و آ؛ن فرد به من گفت با اين پول کار مي کند اما بايد در آخر 1.5 برابر مقدار پولي را که گرفته ام، باز گردانم. آيا اين کار صحيح است و اگر صحيح نيست، چرا بانک با کار کردن با پول 2 برابر را مي گيرد؟

پاسخ: اگر قرض گرفته اي، دادن اضافه بر پولي که گرفته اي، جايز نيست، چون ربا است و ربا حرام است. اما اگر پول را به صورت مضاربه گرفته اي و با آن پول کار اقتصادي مي کني، دادن سود مطابق قرارداد اشکال ندارد.
آيت الله مکارم فرموده: مضاربه آن است كه فرد يا افرادى سرمايه‏ گذارى كنند. فرد يا افراد ديگرى با آن سرمايه كار كنند. درآمد آن را مطابق قراردادى ميان خود تقسيم كنند. هر كدام سهمى از آن را ببرند. در مضاربه شرط نيست سرمايه گذارى حتماً براى امور تجارى باشد، بلكه سرمايه‏ گذارى در امور توليد (صنعتى، كشاورزى و دامدارى و مانند اين ها) را شامل مى‏ شود، بنابراين خريد سهام كارخانه‏ ها و استفاده از منافع آن ها نيز صحيح است.
در مضاربه لازم نيست سهم دو طرف حتما به صورت درصدى از منافع (مانند نصف و ثلث و مانند آن) باشد، بلكه مى‏ توان سهم يكى از دو طرف را در مقدار معيّنى قرار داد، مثلًا گفت در برابر فلان مقدار سرمايه، ده هزار تومان از منافع سهم او مى‏ شود، به شرط اين‏كه مضاربه مزبور سودى بيش از اين مقدار داشته باشد وگرنه صحيح نيست.
مضاربه‏ اى كه بانك ها با پول افراد انجام مى‏ دهند، چنانچه شرايط شرعيّ بالا در آن رعايت شود و تنها صورت كاغذ بازى نداشته باشد، صحيح است و سود حاصل از آن مشروع مى‏ باشد.(1)

پي نوشت:
1. آيت الله مکارم ،توضيح المسائل ،م 2452.

پرسشگر محترم با سلام و تشکر از ارتباط تان با اين مرکز؛
براي اين مسأله دلايل گوناگوني مي توان اقامه كرد مانند آن كه رحمت و مهرباني از صفات و كمالات وجودي است. خداوند از آن جا كه واجب الوجود است، حقيقت وجود و همه امور وجودي را در نهايت آن داراست، يعني جامع جميع كمالات است. هيچ كمال وجودي در هستي وجود ندارد كه خداوند فاقد آن باشد، به خصوص مهرباني كه جزء بارزترين كمالات وجود است.
از طرف ديگر بر اساس قاعده «بخشنده يك شيء، فاقد آن شيء نخواهد بود» به آساني به دست مي آيد كه خداوند مهربان است، چون جاي ترديد نيست كه برخي از انسان ها محبت و مهر و رحمت زايد الوصف دارند، مانند مهر و محبت مادر و پدر به فرزندان كه در آن جاي ترديدي وجود ندارد.
مهر و محبت را خداوند در وجود آن ها قرار داده است، پس معلوم مي شود كه عطا كننده اين كمال به بندگان، هرگز فاقد آن نيست .در حد عالي متناسب با سعادت قدسي خود اين كمال والا را دارا است . از آن جا كه خداوند علت اين محبت ها در موجودات است ،ممكن نيست كه موجودي محبتي بيش از آنچه در ذات خداوند وجود دارد، داشته باشد، چون لازم مي آيد كه معلول چيزي بيش از علتش داشته باشد؛ پس خداوند مهربان ترين مهربانان است.

پرسشگر محترم با سلام و تشکر از ارتباط تان با اين مرکز؛
صرف کم بودن وزن بدن و يا ضعيف بودن مجوزشرعي براي نگرفتن روزه نمي شود .هم چنين اگر کسي نتواند درس بخواند ، نمي تواند روزه ماه رمضان را نگيرد. و بايد روزه بگيرد،
در صورتي که روزه گرفتن براي کسي ضرر داشته باشد، نبايد روزه بگيرد. اگر روزه گرفتن هرجي باشد ،يعني روزه گرفتن براي او همراه با سختي شديد باشد که عادتا قابل تحمل نمي باشد ،بايد روزه بگيرد.وقتي که روزه برايش قابل تحمل نشد ،روزه را مي تواند بخورد وبعدا قضايش را بگيرد.(1)در نامه بعدي مرجع تقليدت را بنويس تا شايد اگر راهي باشد که بتواني روزه نگيري، برايت مطابق نظر مرجع تقليدت بنويسم.
پي نوشت:
1.توضيح المسائل مراجع، ج1، مسأله 1583.

پاسخ: پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباط تان با اين مرکز.
راه توبه به روي همه گناهکاران، با هر گناه كوچك و بزرگي که دارند، باز است، زيرا خداوند غفور و رحيم است. همه گناهان حتي شرک و کفر و نفاق و ارتداد را مي­آمرزد. گناه هر چه بزرگ باشد، مطمئناً‌ به بزرگي و عظمت رحمت الهي نيست. اگر كسي پس از توبه، همچنان مأيوس و نااميد باشد، خدا را هنوز خوب نشناخته و رحمت و عظمت الهي را درك نكرده است.
توبه حقيقي نه تنها آثار وضعي و تکليفي گناه را محو مي­ کند و گناهکار را از گناهان پاک مي نمايد، بلکه گناهکار توبه کننده را محبوب خدا مي سازد: «اِنّ الله يحبّ التوابين؛(1) خداوند توبه کنندگان را دوست مي دارد».
کسي که دوست و محبوب خدا شد، خدا عزيزش مي کند؛ همه گناهان کبيره و صغيره او را مي بخشد، چنان که پيامبر فرمود:«التائب من الذنب کمَن لا ذنب له؛(2) کسي که از گناه توبه کند (خداوند همه گناهان او را مي آمرزد و) همانند کسي مي شود که هيچ گناهي نکرده است».
خداوند به پيامبر فرمان داده: « به بندگان بگو، اي کساني که با گناه و معصيت بر خود اسراف و ظلم کرده­ ايد! از رحمت خداوند نوميد نشويد که خداوند همه گناهان را مي­ آمرزد، که بخشنده و مهربان است»(3)
اميرالمؤمنين(ع) فرمود:« در تمام قرآن آيه­ اي جامع تر از اين آيه در مورد توبه نيست، چه اين که خدا وعده داده است گناهان را (هر اندازه هم زياد و بزرگ باشد) همه را مي­ بخشد».
گناهتان هراندازه بزرگ و زياد باشد، بزرگ تر و زياد تر از رحمت و بخشش خداوند نيست، پس با توجه به لطف بيکران الهي، جاي يأس و نااميدي نيست.
ذهن خود را درگير گذشته نكنيد، اما بايد از گذشته درس گرفته و مراقب باشيد تا در آينده مرتكب اين گناه، يا هر گناه ديگري مانند آن نشويد، زيرا همان گونه كه در روايات آمده، توبه كردن از گناه، سخت تر از بازداشتن خود از گناه است. بايد بسيار مراقب باشيد كه توبه خود را با انجام دوباره آن گناه خراب نكنيد. ضمناً انجام كارهاي نيك هم مي تواند گناه گذشته را محو كنند.
اگر گناه تان از نوع حق الناس نباشد، توبه كردن كافي است. لازم به انجام كار اضافي، مانند اطلاع دادن به ديگران و صدقه نيست، اما اگر حق الناس باشد، بايد حق آن ها را ادا كنيد.
حقيقت توبه، پشيماني قلبي است؛ پشيماني که در عمل خود را نشان مي‏دهد که مهم‏ترين نُمود آن انجام واجبات و تدارک و قضاي آن چه عمل نشده و ترک محرّمات است که با همين مقدار توبه تحقق پيدا مي‏کند. توبه آداب خاصي دارد که بايد آن را از مستحبات توبه دانست که عبارتند از:
1- سه روز روزه گرفتن؛
امام صادق(ع) مي‏فرمايد: توبه نصوح که خداوند به آن امر فرموده، روزه گرفتن روز چهارشنبه و پنج‏شنبه و جمعه است. (4)
2- غسل توبه؛
پيامبر اکرم(ص) مي‏فرمايد: بنده‏اي نيست که گناهي کند (هر چه و هر اندازه که باشد) سپس پشيمان شود و توبه کند مگر اين که خداوند به مغفرت و آمرزش به او نظر کند، سپس پيامبر به شخصي که مي‏خواست توبه کند فرمود: «برخيز و غسل کن و براي خدا سجده نما». (5)
3- خواندن دو يا چهار رکعت نماز؛
امام صادق (ع) مي‏فرمايد: «هر بنده‏اي که گناهي کرد، پس برخيزد و طهارت کند (وضو بگيرد) و دو رکعت نماز بخواند و از خداوند طلب آمرزش نمايد، بر خدا است که توبه‏اش را بپذيرد، چون خود فرموده ‏است: هر کس کار زشتي کند يا به خودش ستم نمايد، پس استغفارکند، خدا را آمرزنده و مهربان مي‏يابد». (6)
در روايت است که در روز يکشنبه ماه ذيقعده رسول‏خدا(ص) به يارانش فرمود: کيست که بخواهد توبه کند؟ گفتند: همه مي‏خواهيم توبه کنيم، حضرت فرمود: غسل کنيد و وضو بگيريد و چهار رکعت نماز بخوانيد. در هر رکعت پس از حمد، سوره قل هو الله را سه مرتبه و قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق را يک مرتبه بخوانيد، پس هفتاد مرتبه استغفار کنيد و آخرش بگوييد: لا حول ولا قول الا باالله العلي العظيم، نيز اين دعا را بخوانيد: يا عَزِيزُ، يا غَفّارُ، اغْفِرلي ذُنُوبِي وَ ذُنُوبَ جَمِيعِ الْمُؤْمِنينَ وَالْمُؤْمِناتِ فانه لا يغْفِرُ الذُّنُوبَ اًّلاّ أنْتَ. هر کس از امت من اين عمل را به‏جا آورد، از آسمان ندا مي‏شود که توبه‏ات پذيرفته و گناهانت آمرزيده شد. اصحاب گفتند: اگر کسي اين عمل را در غير اين ماه به ‏جا آورد چگونه است؟ حضرت فرمود: مثل همان است که بيان کردم. اين کلمات را جبرئيل در شب معراج به من ياد داد. (7)
4- دعاهاي توبه؛
مناسب است کسي که مي‏خواهد توبه کند دعاهاي توبه‏اي را که از ائمه معصومين: وارد شده‏ است، به ويژه دعاهاي صحيفه سجاديه، مخصوصاً دعاي 31 و يا مناجات خمسْ عشر، به‏ خصوص مناجات تائبين را بخواند.
5- استغفار (درخواست بخشش)؛
قرآن مجيد مي‏فرمايد: وَ يا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکمْ ثُمَّ تُوبُوا اِلَيهِ؛ اي قوم، از خدا آمرزش بخواهيد، سپس به سوي او توبه کنيد. (8)

پي نوشت ها:
1. بقره (2) آيه 222.
2. سفينة البحار، ج 1، ص 127، ماده توبه.
3. زمر (39) آيه 53.
4. وسائل الشيعه، ج 11، ص 362.
5. مستدرک الوسائل، ج 2، ص 513.
6. وسائل الشيعه، ج 11، ص 363.
7. سيد بن طاووس، اقبال، ص 308.
8. هود (11) آيه 3 و 52 و 90.

با عرض سلام و تشکر از ارتباطتان با اين مرکز
ترشحات پاک است و غسل لازم ندارد. براي شناخت بهتر مي تواني با نامزدت صحبت کني، ولي نبايد قصد لذت داشته باشي.
زن با دو چيز جنب مي شود و هرگاه جنب شود ، بايد غسل جنابت کند:
1.داخل شدن آلت تناسلي مرد به جلو يا عقب زن، که اگر به اندازه ختنه گاه يا بيش تر داخل شود، زن و مرد هردو جنب مي شوند ،گرچه مني خارج نشود.
2.بيرون آمدن مني ،چه درخواب باشد يا در بيداري.
اگر زن بر اثرتحريک هاي جنسي به قدري تحريک شود که به اوج لذت و شهوت جنسي برسد و در آن حال مايعي از او خارج شود، جنب مي شود. اگر به اوج لذت نرسد ومايع خارج شود ويا به اوج لذت برسد، ولي مايعي خارج نشود ويا شک کند که مايعي خارج شد يا نه، جنب نمي شود و غسل لازم نيست.
زن اگر يقين به خارج شدن مني پيدا کند ،جنب مي شود . اگر يقين پيدا نکند ،جنب نمي شود. بنابراين مواقعي که زن بر اثر تحريک هاي شهواني مقداري لذت مي برد و در آن حال رطوبتي از او خارج مي شود ، چون به اوج شهوت نرسيده ، جنب نمي شود و رطوبت خارج شده هم پاک است و وضو و غسل را باطل نمي کند.(1)
پي نوشت:
1. آيت الله سيستاني ،توضيح المسائل ،م 344.

پرسش: خوردن شراب و کليه مشروبات الکلي حرام است شرح : در بحث با دوستانم که مي گويند خوردن شراب حرام نيست ،با مشکل مواجه شدم .مي گويند ما به اندازه اي مي خوريم که مست نشويم. به احاديث نيز اعتقاد ندارند. چگونه به آن ها حالي کرد که يک قطره هم حرام است؟

پاسخ: پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباط تان با اين مرکز.
يكى از احكام مسلّم اسلام، حرمت نوشيدن شراب ،چه کم و چه زياد آن است، كه در آيات به نحو صريح بيان شده است .
براى فهم حرمت شراب و حكمت و فلسفه اين حكم بايد دو نكته مورد توجه قرار گيرد:
1 - احكامى كه از طرف خداوند براى بشر تعيين شده و پيامبر مأمور ابلاغ آن شده، براى سعادت و خوشبختى انسان وضع شده ، مسلمان چون معتقد به خدااست، اطمينان دارد كه احكام و دستورهاى الهى داراى منافع و مصلحت هايى است كه خداوند از آن آگاهى داشته ، براى ابلاغ آن به انسان‏ها توسط پيامبر وحى كرده است، اگر چه ما از حكمت و فلسفه احكام يا برخى از حكمت‏هاى آن آگاهى نداشته باشيم، اما چون معتقديم كه آن را جهت خير و صلاح و رستگارى انسان‏ها وضع كرده، به آن پايبند بوده و عمل مى‏كنيم، همانند اطاعت از نسخه‏هاى پزشكى كه با اطمينان از تخصص پزشك در رشته خود، داروهاى تجويزى را عمل مى‏كنيم، اگر چه از كيفيت داروها و چگونگى تأثير آن اطلاع چندانى نداريم.
پيامبران و امامان معصوم (ع) طبيبان دردهاى انسان هستند . مى‏دانند چه چيزهايى براى سلامت فكري بشر مفيد و چه چيزهايى مضر است. (1). در آيات به طور آشكار شراب امر پليد و زشت اعلام شده و انسان‏ها را از مصرف آن بازداشته، خداوند در قرآن فرمود: "انما الخمر و الميسر... رجسٌ مِن عمل الشيطان فاجتنبوه"(1) شراب و قمار و... پليد و عمل شيطانى است، از آن اجتناب كنيد".
سپس خداوند در سبب حرمت مى‏فرمايد: "انّما يريد الشيطان أن يوقع بينكم العداوه و البغضاءَ فى الخمر والميسر"(2) شيطان مى‏خواهد با شراب و قمار بين شما دشمنى و كينه ايجاد كند.
در اين آيات، نوشيدن شراب عمل شيطانى و پليد دانسته شده كه آثار روحى و روانى نامطلوب در انسان برجاى مى‏گذارد كه از جمله آن‏ها كينه و دشمنى است.
در آيه ديگر خداوند مى‏فرمايد: " از تو در مورد شراب و قمار مى‏پرسند، بگو در آن دو گناهى بزرگ است."(3)
در روايات حرمت شراب به صورت مفصل و با ذكر آثار نامطلوب آن بيان شده است.
از مولاى متقيان سؤال شد: آيا شما فرمودي كه شراب از دزدى و زنا بدتر است، فرمود: "بلى، زنا كننده شايد گناه ديگرى نكند، ولى شرابخوار چون شراب بخورد، زنا مى‏كند، آدم مى‏كشد، نماز را ترك مى‏كند."(4)
از امام باقر (سلام اللَّه عليه) سؤال شد كه بزرگ‏ترين گناه كبيره كدام است؟ فرمود: "شرابخواري ، خداوند به چيزى چون مي‏خوارى نافرمانى نشده ! ممكن است شخص نماز واجب خود را ترك كند و با مادر و دختر و خواهر خود زنا كند، در حالى كه مست و لايعقل باشد."(5)
امام رضا فرمود: خدا شراب را بدان جهت حرام كرد كه مايه فساد و بازداشتن عقل از درك حقايق و از بين بردن شرم و حيا است.(6)
علاوه بر آيات و روايات امروزه از نظر علمى نيز مضرات مصرف مواد الكلى به اثبات رسيده است. دانشمندان به اين واقعيت اعتراف داشته‏اند كه از جمله آثار زيان بخش شراب، پيامد سوئى است كه روى مغز و عقل مى‏گذارد و آن را از كار مى‏اندازد. روشن است كه با از بين رفتن عقل، پرده شرم و حيا دريده مى‏شود. در نتيجه ميدان به دست غرايز حيوانى مى‏افتد و انسان به صورت حيوانى وحشى و لجام گسيخته درمى‏آيد. نوشابه‏هاى الكلى پس از استفاده سريعاً جذب خون مى‏شود و خون در مسير خود مغز و مغز حرام را بى نصيب نمى‏گذارد، در نتيجه عمل سلسله اعصاب رو به ضعف مى‏رود و خويشتن دارى كه ارادى و منشأ شرم و حيا در انسان و مانع از بروز كارهاى زشت است، از دست مى‏رود. الكل عالى‏ترين اعمال مغزى را فلج مى‏كند.(7)
ملاك امتياز آدمي بر ساير جانداران عقل او است . به خاطر عقل است كه انسان علم و دانش مي اندوزد. همه ترقيات و پيشرفت هاي جوامع بشري ثمرة دانش بشري است . شراب، عقل را اگر چه به صورت محدود و موقت زايل مي كند.
براي آشنايي بيش تر با زيان هاي شراب، قسمتي از نظريات دانشمندان روان شناس و پزشكان را در مورد زيان هاي شراب مي آوريم:
اثر الكل در عمر:
يكي از دانشمندان مشهور غربي اظهار مي دارد كه هر گاه از جوانان 21 تا 23 ساله معتاد به مشروبات الكلي 51 نفر بميرند، در مقابل از جوان هاي غير معتاد ده نفر هم تلف نمي شوند. دانشمند ديگري ثابت كرده است كه جوان هاي 20 ساله كه انتظار مي رود پنجاه سال عمر كنند، در اثر نوشيدن الكل بيشتر از 35 سال عمر نمي كنند.
زيان هاي اجتماعي الكل:
طبق آماري كه پزشك قانوني شهر "ليون" در 1961 تهيه نموده، جرائم اجتماعي الكليست ها از اين قرار است: مرتكبين قتل هاي عمومي 50 درصد، ضرب و جرح 77/8 درصد، سرقت 88/5 درصد، جرائم جنسي، 88/8 درصد. اين آمار نشان مي دهد كه بيشتر جنايات و جرائم بزرگ در حال مستي روي مي دهد.
آنچه در آمارها آمده تنها گوشه اي از آثار و مضرات شراب، آن هم از نظر جسماني و مادي است امّا آثار مخرب اجتماعي و روحي و معنوي آن بسيار بزرگ تر است. بر اساس روايات، نوشيدن شراب در اديان ديگر آسماني نيز حرام بوده. از حضرت باقر(ع) نقل است: "خداوند هيچ پيامبري را نفرستاد مگر اين كه حرمت شراب جزء برنامة رسالت او بود و شراب از ابتدا حرام بود".
آنچه فعلاً مشهود است كه پيروان اديان آسماني مانند مسيحي ها شراب مي نوشند، دليل نمي شود بر اين كه حضرت مسيح(ع) آن را حلال شمرده باشد، بلكه چه بسا به جهت تحريف در آموزه هاي ديني اين امر صورت مي گيرد.

پى‏نوشت‏ها:
1. مائده(5) آيه 190.
2. همان، آيه 291.
3. بقره (2) آيه 219.
4. شهيد دستغيب، گناهان كبيره، ج 1، ص 234.
5. همان، ص 233.
6. سيد هاشم رسولى محلاتى، كيفر گناه، ص 78.
7. همان، ص 80.

با عرض سلام و تشکر از ارتباطتان با اين مرکز
اگر انسان با زني ازدواج و با او نزديکي کند، دختر آن زن از شوهر ديگرش به انسان محرم مي شود .(1)
پي نوشت:
1.توضيح المسائل مراجع، ج2 ،م2386.
لطفا هرگاه سوال شرعي مي پرسيد ،نام مرجع تقليد خود را ذکر کنيد تا بر اساس نظر مرجع شما پاسخ دهيم.

پرسش 1:
خمس شرح : 1- کارمندي که از صندوق اداره مي خواهد ماهي 30 هزار تومان کسر شود تا 20 ماه بعد سه برابر آن را خمس بگيرد ،خمس دارد؟

پاسخ:
با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز.
پولي که در صندوق پس انداز مي شود ،بعد از رسيدن سال خمسي به پول مذکور خمس تعلق مي گيرد، لکن اگر پس انداز براي وام گرفتن باشد و گرفتن وام هم ضروري باشد ،مثلا براي تهيه منزل مسکوني مورد نياز باشد ، آيت الله مکارم اجازه تصرف مي دهد ،منتها هر وقت توانست خمس را بدهد. اما اگر وام گرفتن براي کارهاي غير ضروري باشد ، بعد از گذشتن سال خمسي واجب است فورا خمس پس انداز داده شود . بدون دادن خمس حق تصرف در پس انداز را ندارد.(1)
پي نوشت:
1. سؤال تلفني (7840001-0251) از دفتر آيت الله مکارم شيرازي.
پرسش 2:
2- اگر مزد امروز من را 20 ماه بعد بدهند خمس دارد؟
پاسخ:
در صورتي که مزد کار را به شما ندهند و 20 ماه بعد بدهند، جزء در آمد 20 ماه بعد حساب مي شود و فعلا خمس ندارد.اما اگر مزد کار را به شما مي دهند ،ولي براي آن که پس انداز شود، مزد خود را نمي گيريد، با رسيدن سال خمسي، دادن خمس آن واجب مي باشد.(1)
پي نوشت:
1. سؤال تلفني(7840001-0251) از دفتر آيت الله مکارم

پرسش 3:
3- حقوق ماهيانه خود را امروز گرفتم و فردا سال خمسي من است. آيا خمس دارد؟
پاسخ:
به نظر آيت الله مکارم با رسيدن سال خمسي ،هرچه اضافه برمئونه سال از درآمد بين سال پس انداز شود ،خمس دارد . اگر کسي دو روز قبل از سال خمسي درآمد داشته باشد يا حقوق ماهيانه خود را گرفته باشيد ،بايد با رسيدن سال خمسي، خمس آن را پرداخت کند.(1)
پي نوشت:
1. سؤال تلفني(7840001-0251) از دفتر آيت الله مکارم