پاسخ:
پرسشگر محترم قرآن، پیامبر و امامان برای هدایت بشر به معارف حق، اخلاق انسانی و احکام سامان بخش به زندگی صحیح دنیا و آخرت انسان ها آمده اند و بیان و ترویج علوم طبیعی و تجربی و ... به عهده آنها نبوده با این وجود به مناسبت در این زمینه ها سخنانی گفته اند که همه اش حق و مطابق واقع بوده که پیشرفت علم تجربی از حقانیت آنها پرده برمی دارد.
سخنان معصومین در زمینه های پزشکی و بهداشتی از این قبیل است که اعجاب پزشکان و حکیمان و طبیبان حاذق را برانگیخته است. خوشبختانه سخنان معصومین در زمینه های طبی جداگانه جمع آوری شده و در مجموعه هایی منتشر گردیده از جمله:
محمد محمدی ری شهری، موسوعه الاحادیث الطبیه، قم، دار الحدیث ، 1425 ق.
در این مجموعه همه احادیث طبی از کتب حدیث گذشته جمع آوری شده و باب بندی گردیده و ارائه شده است.
حدیث مورد نظر به نقل از رسول خدا در فصل "الامساک قبل الشبع = خودداری از خوردن قبل از سیری" به شرح زیر آمده:
کل و انت تشتهی و امسک و انت تشتهی. (1)
زمانی که اشتها داری به خوری و زمانی که هنوز اشتهایت باقی است ، دست از طعام بدار.
و امام علی که می فرماید:
من أراد ألا يضره طعام فلا يأكل، حتى يجوع وتنقى معدته، فإذا أكل فليسم الله وليجید المضغ وليكف عن الطعام وهو يشتهيه (2)
هر کس می خواهد غذا به او ضرر نرساند تا گرسنه نشده نخورد و هنگان خوردن نام خدا ببرد و طعام را خوب بجود و در حالی که هنوز اشتها دارد دست از طعام بکشد.
روایات دیگری به این مضمون هست که می توانید مراجعه کرده و سند آنها را در کتب قدیم و تا معصوم ببینید.

پی نوشت ها:
1. ری شهری، موسوعه الاحادیث الطبیه، قم، دار الحدیث، 1425 ق ، ج 2 ، ص 443 .
2. همان.

پاسخ:
در آغاز بیان این مطلب بایسته است: شما سوالات متعدد را مطرح نمودید که جواب به همه آن فرصت دیگر می طلبد، افزون بر آن این گونه سوالات چندان اهمیت ندارد، که به همه ابعاد آن اشاره شود، در مجموع می توان گفت کربلا به رغم اینکه در کنار رود فرات بود، با این رود فاصله داشت، از این رو بیابان بود. بعضی جغرافی دانان نیز همین عقیده را دارند. یاقوت حموی در ذیل واژه کربلا می‌نویسد: اما مبدأ اشتقاق این کلمه (کربلا) یا کربله به معنای سستی پا است. یا از «کربلت الحنطه» یعنی گندم از کاه و کثافات پاک کردم، می باشد؛ بدین مناسبت که آن زمین از ریگ‌های درشت و درخت پاک بوده است. (1)
در فرهنگ معین می‌خوانیم: کربلا یکی از شهرهایی است که در کنار رودخانه فرات قرار داشت و در سال 61 هجری بیابان بود. (2) لغت شناسان دیگر نیز تصریح می‌کنند که کربلا در سال 61 بیابان بوده است. این که گفته می‌شود کربلا سرزمین بدون علف و بیابانی بوده، معنایش این است که در سال 61 در آن جا کسی زندگی نمی‌کرد و این سرزمین خالی از سکنه بود، نه این که در آن سرزمین آب وجود نداشته است. معنای عدم وجود آب در کربلا آن است که آب را به روی اهل بیت و یاران امام بستند و تهیه آب برای امام مشکل بودو از روز هفتم ماه محرم تا بعد از ظهر عاشورا، امام حسین(ع) و یارانش با مشکل آب مواجه شدند! منابع و مآخذ تاریخی و روایی به روشنی اثبات می کند که نیروهای عمر بن سعد مأموریت یافتند که حسین بن علی و یارانش را در مضیقه قرار بدهند و مانع آوردن آب به خیمه ها شوند و نیروهایی را در اطراف فرات مستقر کردند تا اصحاب امام حسین(ع) نتوانند از فرات آب بیاورند. در غیر روز عاشورا امام و یارانش به سختی آب تهیه می کردند. ولی روز عاشورا مشکل آب بسیار جدی شد و حتی امام حسین(ع) وقتی که خود را به آب رسانید و خواست آب بخورد، در همان لحظه حصین بن نمیر به سوی آن حضرت تیر پرتاب کرد و در نتیجه نتوانست آب بخورد و امام حسین و یارانش روز عاشورا همه با لب تشنه به شهادت رسیدند. (3)
البته در این امر تردیدی نیست که امام و یاران اودر آن روزها آب تهیه می کردند. چنین نبود که در آن سه روز کسی آب نخورده باشد. اگر در آن سه روز و در آن هوایی گرم کسی سه روز اصلا آب نخورده بود، نمی توانست زنده بماند. روز عاشورا امام حسین و ابوالفضل با هم برای آوردن آب سوی فرات رفتند. ولی نیروهای عمر بن سعد مانع شدند و آنان نتوانستد آب بیاورند. (4)
امام و یاران حضرت تلاش می کردند که در روز عاشورا نیز آب تهیه کنند، ولی در آن روز که آتش جنگ شعله ور بود، فرصت چاه کندن را نداشتند. افزون برآن این امر نیاز به ابزار و امکانات داشت که آن هم فراهم نبود و دشمن نیز اجازه حفر چاه را نمی داد؛ آنان که با بهره گیری از همه اهرم ها آب را بروی امام بسته بودند، به یقین اجازه چاه کندن را نیز نمی دادند. در برخی گزارش ها آمده است: امام حسین (ع) در روز عاشورا در محدوده اردوگاه خود اقدام به حفر چاه نمود؛ اما وقتی گزارش آن به ابن زیاد رسید، او دستور شدت عمل بیش تر و ممانعت از آن را به عمر سعد ابلاغ نمود و مانع حفر چاه شدند. (5)

پی نوشت ها:
1. ابو عبد الله ياقوت بن عبد الله الحموى ،معجم البلدان، ، بيروت، دار صادر، ط الثانية، 1995، ج4، ص445
2. فرهنگ معین، واژه کربلا.
3. بحار الأنوار، علامة المجلسي ، بيروت ، دار إحياء التراث العربي، 1403 ،ج 46، ص 50 ،
4.همان.
5. أبو محمد أحمد بن اعثم الكوفى، كتاب الفتوح، ، تحقيق على شيرى، بيروت، دارالأضواء، ط الأولى، 1411/1991، ج5،ص91.

پرسشگر گرامی با سلام و تشکر از ارتباط شما با مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی؛
با توجه به ضرورت انتخاب مرجع تقليد در عمل به تكاليف شرعي و همچنين وجود اختلاف نظر مراجع عظام تقليد در برخي مسائل، لطفا پس از تعيين مرجع تقليد، سوال خود را مجددا ارسال نماييد تا مطابق نظرمرجع شما پاسخ داده شود.

پاسخ:
در هیچ یک از روزهای ماه محرم الحرام روزه ممنوع نمی باشد. ولی در روز عاشورا روزه گرفتن مکروه است.(1)

پی نوشت:
1. امام خمینی توضیح المسائل مسئله 1747.

هرگونه رابطه نامشروع با نامحرم حرام است و کسی که رابطه نامشروع داشته است واجب است توبه کند. و اگر واقعا و از ته دل از کارش پشیمان باشد و از خدا بترسد و توبه کند و تصمیم بگیرد تکرار نکند انشاء الله خدا می بخشد و توبه اش را قبول می کند.(1)
دختر و پسری که باهم رابطه نامشروع داشته اند می توانند باهم ازدواج کنند.
پی نوشت:
1.آیت الله سیستانی توضیح المسائل مسئله 2399.

پرسشگر گرامی با سلام و تشکر از ارتباط شما با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی؛
فرزند پسر می تواند مادرش را در قبر بگذارد، بلکه مستحب است یکی از محارم زن مانند شوهر، پسر، برادر او را در قبر گذاشته و دفن نمایند.(1)
پی نوشت:
1. العروة الوثقی با تعلیقات آیت الله مکارم شیرازی، ج1، ص352، الثامن عشر.

توبه شما بسیار خوب است ومورد قبول خداوند واقع می شود به شرطی که در عمل هم این موارد گناه آلود را ترک کنید و شکر خدا قصد این کار را دارید.
اولا بهتر است با مهربانی به انها تذکر دهید که این کار آنها حرام است و اشکال دارد و اگر آنها سند خواستند آنها را با روحانی اسلام شناس یا مرکز ما آشنا کنید تا خود سوال کنند و مطمئن شوند، چون تاثیر گذار بودن و سعی برای تاثیر گذاری مثبت بسیار بهتر و مهم تر از ترک مجلس و جمع آنها است.
اما اگر گفتید و فائده نداشت یا قبول نمی کردند و به کارشان ادامه می دهند و اصرار دارند، دیگر نباید ناراحتی آنها در زمینه جدا شدن شما از این گونه مجالس آنها، برایتان مهم باشد، چون که نارضایتی خداوند برای آنها مهم نیست. و در عین حال بهترین و کم هزینه ترین روش دوری و دوستی است به این نحو که در مواقعی که آنها این مجالس را دارند شما با بهانه کردن درس یا کارهایی که در خانه دارید یا کاری دیگر جمع آنها را ترک کنید و به مکانی دیگر بروید و لازم هم نیست برای رفتن تان توضیح کامل دهید. بلکه بگویید درس یا کار دارم و بروید.
در هر حال برای استقامت خود در این راه و هدایت دوستان تان دعا کنید که دعا بسیار موثر و تاثیر گذار است.

یکی از نیازهای اساسی بشر در تمام طول عمر، از کودکی تا کهنسالی، به ویژه در دوران جوانی، انتخاب دوست و داشتن رفیق و همنشینی است که از جهت روحی، اخلاقی، فکری و اجتماعی با او موافق و یک دل باشد. هر انسانی ضرورت و نیاز به رفاقت و همنشین خوب را در وجودش می‌یابد. انسان بی دوست در دنیا غریب است.
اسلام به دوستی و ضرورت دوست‌یابی، اذعان دارد و به آن توصیه کرده است. هماهنگ با آفرینش و طبیعت و نیاز انسان، احکام، قوانین و ضوابطی را وضع نموده است. بدین وسیله ملاک و معیارهای دوست خوب و دوست بد را تعیین نموده، آثاری را که هر یک از دوستان خوب و بد در زندگی، رفتار، اخلاق، عقاید و سرنوشت بشر می‌گذارد، بیان کرده است. لیکن وقتي ما مي‏توانيم دوستان خوب و بد را تشخيص دهيم كه خوب و بد را درست تشخيص داده باشيم و آن ها را باور كرده و خودمان خوب و از بدي دور باشيم. در اين صورت است كه تشخيص دوست خوب و بد بسيار آسان و ساده مي‏شود.
در ابتدا سوال ما از شما این است که شما وقتی که أخلاق و روحیاتتان با آن خانم تناسب نداشت، پس چگونه با همدیگر مأنوس شده و روابط صمیمی برقرار کرده اید؟!
دوست مورد نظر بايد از ويژگي هاي اخلاقي و رفتاري و فكري خاصي برخوردار باشد تا سزاوار محبت ورزيدن و دوستي نمودن گردد. به برخی از ويژگي هاي يك دوست خوب اشاره مي كنيم تا با رعايت آن ها در انتخاب و تشخیص دوست خوب موفق باشيد:
1. وفاداري : از شرايط يك دوست ايده ال وفاداري است. دوست بايد به اصول اخلاقي و تعهدات دوستي و عهد و پيماني كه منعقد مي سازد ، پايبند و وفادار باشد.
2.ديانت و پايبندي به احكام دين و فرامين الهي: اهل دين بودن يك امتياز است و پايبندي به احكام شريعت يك ضرورت مي باشد.
3.دور انديشي: یکی ديگر از ويژگي هاي دوست خوب دور انديشي است تا پیش از بروز خلل و انحراف در زندگي و هر گونه حادثه منفي و ناخوشايندي شما را آگاه و مطلع سازد و گرنه دو نفر همراه هم به خطا مبتلا مي شويد.
4.آينه يكديگر بودن: خير خواهي نمودن و عيب يكديگر را دوستانه - نه خصمانه - متذكر شدن شرط ديگري است كه موجب پيشرفت روز افزون شما خواهد شد. راه ايراد گرفتن ديگران و برخوردهاي تلخ و تهديدآميز و... را سد خواهد كرد.
5. تواضع و همترازي: از شرائط دوست خوب همترازي اجتماعي دو دوست و تواضع نمودن و احترام متقابل است.
نکته: آنچه به عنوان ويژگي هاي دوست خوب بيان شد، مطلق و صد در صد نيست، چه اين كه انسان ها كم و بيش داراي نواقصي هستند. خود ما وقتي به كارنامه زندگي خود نگاهي مي افكنيم ، آن را بي نقص و عيب نمي بينيم. همه ويژگي هايي كه گفته شد، به اين معناست كه به طور نسبي دوست خوب بايد اين خصوصيات را داشته باشد و جهت كلي زندگي او نيز به سمت و سوي اين ويژگي ها و جنبه هاي مثبت باشد.
چند توصیه برای کمرنگ کردن دوستی با همکارتان:
1)در ابتدا از این نکته نباید غفلت نمود که ما به غیر از معصومین(ع) انسان کامل و بی نقص نداریم و انسان ها با دوستی سالم، همدیگر را از عیوب هم آگاه ساخته و مکمل همدیگر هستند. پس اگر همکارتان مشکل جدی که در اعتقادات شما رسوخ کند، ندارد، بهتر و شایسته این است که با دوستی طبق ضوابط به ایشان کمک نمایید تا اشتباهات را از خود دور کند. یعنی به طور غیر مستقیم ایشان را از رفتارهای نامناسبش آگاه سازید و کمک کنید از این مشکل دور شوند.
2)اگر واقعا احساس می کنید که ایشان مشکل حاد دارند که به شما ضربه خواهند زد و شما هم نمی توانید در ایشان تأثیر مثبت بگذارید، با کم کردن روابط و ایجاد بهانه ها از ایشان دور شوید؛ و به صورت زننده از ایشان جدا نشوید.
3)از آنجایی که روابطتان مقداری صمیمی شده است، باید با حساسیت کامل وارد شده و از حرف ها و حرکات زننده دوری کنید و خود را هم در این قضیه مقصر بدانید، چون خودتان هم در ایجاد این فضای صمیمی بی تقصیر نبوده اید.
4) روش أحوالپرسی و صحبتتان را مقداری سنگین کنید و روابط را در أندازه فضای کار تعریف کنید.
توصیه نهایی: اگر به خاطر سلایق و نکات بی مبنا از او می خواهید جدا شوید، خود را ضعیف جلوه داده اید و این روحیه مي تواند در زندگي زناشويي شما مشكل ايجاد كند تا آنجا که می توانید با ایجاد فضای محبتی در او أثر مثبت بگذارید.
منابعی برای مطالعه بیشتر:
1. دوستي در قرآن و حديث, محمد محمدي ري شهري، انتشارات دار الحدیث.
2. دوستی و دوستان، سید هادی مدرس، ترجمه حمیدرضا شیخی و حمیدرضا آژیر، انتشارات آستان قدس رضوی.
3. آئین دوستی (دوست یابی) دیل کارنگی، انتشارات پیمان.