پرسش 1:
عدم اطلاع کافي از قانون شرح
در حوزه علميه تحصيل مي نمودم که در سال سوم حوزه، در دانشگاه پيام نور نيز قبول شدم ،از طرف دانشگاه هيچ اشکالي وارد نکردند، در آن زمان من فکر مي کردم که حوزه علميه خودمان ( شاهرود)به جهات خاصي اين اجازه را نخواهد داد و به آنها اطلاع نداده و در دانشگاه نيز ادامه تحصيل دادم ، البته بعد از مدتي مدير حوزه متوجه شد ولي هيچ ايرادي نگرفتند و حتي نگفتند که از طرف قم اين اجازه وجود ندارد ، تحصيلاتم در سال 1384در حوزه و در سال 1388در دانشگاه به اتمام رسيده و از سال 1384 در حوزه علميه ديگري تدريس دارم و در ضمن امسال با مدرک سطح 2 در مقطع کارشناسي ارشد دانشگاه قبول شدم و هم اکنون در اين مقطع در دانشگاه تحصيل مي نمايم و هم زمان نيز در سطح 3 حوزه قبول شده ام و به عنوان ذخيره براي سال بعد منتظر انجام مصاحبه مي باشم ؛ البته بنده اين عدم اجازه از سوي مرکز مديريت حوزه هاي علميه خواهران را امسال (1388) متوجه شدم و معاونت آموزش فرمودند که از طرف آنها اجازه داده نشده بجز موارد خاص که بايد در کميسيون تشخيص داده شود ممنوع مي باشد و با حالت خنده فرمودند ؟
پاسخ:
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما ؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
1- مدارک گرفته شده از لحاظ شرعي مشکل ندارد.
2- شهريه و يا حقوقي که از سوي حوزه و يا يکي از مراکز دولتي از طريق اين مدارک گرفته اي اشکال ندارد مگر دفتر شهريه مقررات خاص داشته باشد که در اين باره مي تواني از دفتري که شهريه گرفته اي ،سوال کني.
3- ادامه تحصيل شما در دانشگاه در مقطع کارشناسي ارشد اشکال شرعي ندارد.
4 - ادامه تحصيلت در آينده بعد از اتمام دانشگاه ، در سطح 3 اشکال شرعي ندارد ، مگر حوزه مقررات خاصي داشته باشد که در وقتش بايد سوال کني.
5 - استخدام شدن در مراکز دولتي و يا در حوزه و دريافت حقوق حرام نيست و اشکال ندارد.
پي‌نوشت‌ :
1 .سؤال تلفني از دفتر مقام معظم رهبري .

پرسش 1:
چند سوال شرح
آيا زدن ادکلن يا اسپري به چادر نماز به جاي عطر فرقي دارد؟

پاسخ:
پرسشگر گرامي باسلام و تشکر از ارتباطتان با اين مرکز
از آيت الله مکارم سوال شده است : مصرف عطرها و ادكلن هايى كه حاوى الكل مى‏باشند ، از لحاظ طهارت چه حكمى دارد؟ منظور عطرها و ادكلن‏هاى خارجى (فرانسوى، ايتاليايى و مانند آن است) كه در مغازه‏هاى لوازم آرايشى و بهداشتى به فروش مى‏رسد. آيا براى نماز اشكال دارد؟
جواب: اشكالى ندارد.(1)
در رساله توضيح المسائل ، ص37 فرموده است :
مسأله 124- الكل طبّى و صنعتى كه انسان نمى‏داند از چيز مست كننده مايع گرفته شده، پاك است. همچنين ادكلن و عطرها و داروهايى كه با الكل طبّى يا صنعتى مخلوط است.
بنابراين زدن عطر و ادکلن به چادر نماز به جاي عطراشکال ندارد و فرقي باهم ندارند.
پي نوشت:
1 . احكام پزشكى ،ص 179 .

پرسش 2:
دوم اينکه آيا خواندن قرآن به صورت روخواني هم ثواب يکسان دارد؟

پاسخ:
خواندن قرآن به صورت روخواني ثواب دارد ، ولي هرچه معرفت و آگاهي با معارف قرآن بيشتر باشد ،ثواب بيشتري دارد .

پرسش 3:

براي اقتدا کردن به پيش نمازدرنماز جماعت بايددر نيت شروع نماز چه بگوييم؟

پاسخ:

هنگام نماز اين طور نيت مي کنيد: (مثلا درنماز ظهر) چهار رکعت نماز ظهر اقتدا مي کنم به پيشنماز حاضر قربه الي الله .

پرسش 4:

درهنگام نوشتن معني آيات درکتاب درسي اگر دستمان به آيات بخورد اشکالي دارد؟

پاسخ:
اگر بدون وضو باشيد ،نبايد عمداً دستتان با آيات قرآن تماس پيدا بکند .(1)
پي نوشت:
1 . توضيح المسايل ،مسئله 338 .

پرسش 1:
نماز مسافر شرح : بنده پدري دارم که در نزديکي روستاي مان (حدودا500متري) آن باغي دارد. ايشان از آن روستا قصد اعراض کرده اند.حدود20سال پيش.حال هر هفته به آن جا ميرويم که اغلب براي کار وگاهي هم براي تفريح. استفتا شد از رهبري چون پدرم هر هفته به آن جا مي روند و اغلب هم براي کار است نمازشان کامل است.حال بنده هم که همراه پدر مي روم نمازم قصراست يا کامل؟ البته فاصله باغ تا شهر مشهد بيش از فاصله شرعي است.

پاسخ:
1)@@پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
اگر همراه پدر خود براي کار در باغ برويد و به مقداري که عرفاً کثير السفر صدق کند، مثلا براي مدت سه ماه يا بيش تر چنين رفت و آمد کنيد، نماز شما نيز تمام است، ولي اگر براي کار در باغ نرويد و رفت و آمد شما براي تفريح باشد يا کم تر از مقداري که عرفاً کثير السفر گفته شود، رفت و آمد کنيد، نماز شما شکسته است.
به نظر رهبري اگر کسي براي انجام کاري هر هفته يک مرتبه مسافرت کند ،حکم مسافر را دارد .اگر براي تفريح باشد ،حکم مسافر را ندارد، کسي که گاهي براي کار و گاهي براي تفريح رفت و آمد کند، اگر غالبا رفت و آمد او به خاطر کار باشد، حکم دائم السفر را دارد و نمازش تمام است، اگر بيش تر رفت و آمد به خاطر تفريح باشد، حکم دائم السفر را ندارد.(1)
پي نوشت:
1. آيت االله خامنه اي ، استفتائات ، سؤال641 و 642 و سؤال تلفني (7746666-0251) از دفتر رهبري.

با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز
دغدغه شما در خصوص دين و ايمان همسرتان را مي ستاييم . از بابت انحراف به وجود آمده در عقايد ايشان متاسفيم ؛
به نظر مي رسد به جاي بررسي ارتداد يا عدم ارتداد ايشان بهتر است به دنبال راهكاري براي برخورد منطقي با اين مساله باشيد ، هرچند در خصوص وضعيت ايشان و تكليف فقهي تان بهتر است با دفتر مرجع تقليدتان تماس برقرار كنيد ، اثبات حكم ارتداد به سادگي نيست . معمولا اين نوع عصيان ها و ترديدها و در گير شدن مقطعي با شبهات ، ارتداد محسوب نمي گردد .
همسر شما در وضعيت بسيار خطرناكي به سر مي برد . به هيچ وجه نمي توانيد در خصوص وضعيت او بي تفاوت باشيد . لازم است به شدت در خصوص برون رفت وي از اين وضعيت تلاش نماييد .او را از خطر بزرگي كه در آن قرار دارد برهانيد ، زيرا كم نيستند افرادي كه در خصوص بسياري از امور ذكر شده ترديد و سوال و ابهام دارند ، اما به هيچ وجه به خود اجازه نمي دهند كه با قرآن چنين رفتاري داشته باشند و به آن بي حرمتي نمايند . همسر شما از اين جهت در وضعيت بسيار بد و خطرناكي است .
اين قبيل شبهات و ترديدها و اهانت ها نتيجه شبهه افكني ها و تلاش هاي بي وقفه گروه هاي ضد دين و اسلام ستيز است كه با همه قوا در سايت ها و ماهواره ها در تلاشند . بسياري از اين تعابير عين جملات امثال سروش و گنجي است كه متاسفانه در بستري غير علمي و در فضايي دور از تحليل كارشناسان عرضه مي شود و چنين تيشه به ريشه عقايد جوانان مملكت مي زند .
مشكل اصلي اين گروه از جوانان در بسياري از موارد درگير شدن با برخي از احكام اسلام در موضوعات مختلف مانند احكام روابط زن و مرد و... يا علاقه پيدا كردن به فرهنگ آزاد زندگي غربي است. در نتيجه همين تمايلات نوعي بد بيني و ضديت دروني نسبت به اسلام و دستورات آن را پديد مي آورد . فرد به دنبال انكار اساس و مباني اسلام مي گردد تا وجدان خود را در قبال رفتارهايش آرام نمايد .
البته زمينه مساعد جامعه و كوتاه آمدن ديگران در قبال حرمت شكني ها و روشن نشدن حقيقت، بسياري از مسائل و ابهامات و در دسترس نبودن كارشناسان خبره كه به درستي پاسخگوي اين سوالات باشند ، از زمينه هاي جدي تر شدن اين انحرافات است ، اما در عين حال مدارا نمودن شما تا اين زمان، زمينه مناسبي براي ادامه اين مسير خطرناك بود . وي تصور كرده كه مي تواند همين گونه بينديشد و رفتار نمايد و زندگي عادي خود را به خوبي داشته باشد .
در رفتارهاي همسر شما مانند تغيير رفتاري كه بيان كرديد و اينكه نزد ديگران قانع مي شود، ولي در وقت كدورت به چنين توهين هايي اقدام مي كند ، نوعي عدم تعادل روحي به نظر مي رسد. چه بسا لازم باشد با روان پزشك هم ارتباطي داشته باشيد . نوع رفتارهاي ايشان براي اذيت شما باشد، نه ناشي از اعتقاد دروني .
در هر حال اگر مساله اين گونه نبود ،توصيه اي كه مي توان به شما كرد اين است : با درك موقعيت خود و فضاي موجود در خانواده بهترين تصميم را در اين زمينه بگيريد ؛ تاكيد مي كنيم كه موقعيت ديني و فرهنگي خانواده شما و همسرتان و ميزان علاقه و وابستگي همسرتان به شما در نوع عكس العمل متقابل و مورد پيشنهاد ما بسيار تاثيرگذار است . نمي توانيم بدون در نظر گرفتن اين جزييات توصيه دقيق داشته باشيم .
اگر اين نوع گرايش دين ستيزانه و بي توجهي به مسائل ديني در فضاي خانوادگي تان تا حدودي عادي است ،كار تا حدي دشوار مي شود، چون طبيعتا همسرتان از آگاهي يافتن ديگران از اين قبيل رفتارهايش ،چندان ترس و واهمه اي نخواهد داشت . تهديد و بازگو كردن اين رفتارها چندان نتيجه اي را به دنبال ندارد ؛همچنين اگر وي در رفتارهاي فردي و اجتماعي به نوعي تسامح و بي پروايي دارد و چندان وابستگي به شما و خانواده نشان نمي دهد ،وضع تا حدودي دشوار و مشكل خواهد بود .
اما اگر اين دو وضعيت وجود نداشت، يعني هم وي وابستگي شديد به شما داشته، از جدايي با شما به شدت پرهيز دارد و هم در خانواده پذيرش چنين رفتارها و تفكراتي وجود ندارد ، با دقت و مشاوره دقيق تر با برخي مشاوران مذهبي مي توانيد چند راهكار را در قبال وي انجام دهيد :
1- به مدت چند روز در برابر رفتارهاي وي كاملا رفتاري متفاوت داشته ، با سكوت و ابراز ناراحتي دروني ،نوعي تفاوت در رفتارتان را نشان دهيد .وي را منتظر نوعي برخورد متفاوت از جانب خودتان بنماييد و در برابر سوالات وي هيچ نگوييد .
2- پس از اين چند روز در وضعيتي ايده آل و در فضاي روحي مناسب از وي بخواهيد كه ساعتي با هم گفتگو نماييد . در اين فضاي جدي و متفاوت مجموعه باورها و رفتارهاي نادرست وي و بحث ها و دعواهاي بي نتيجه گذشته را يادآور شويد . اظهار كنيد كه بايد تصميمي جدي در اين زمينه گرفته شود . امكان ادامه اين وضعيت و زندگي با چنين فردي براي شما مقدور نيست .
3- مراجعه به برخي افراد و علما و تماس خود با برخي مراكز ديني را مطرح كرده ، تاكيد كنيد كه با تماسي كه با دفتر مرجع تقليدم داشتم، به اين نتيجه رسيدم كه اگر واقعا چنين تفكراتي داشته باشي، مرتد هستي . عملا همسر تو نبوده ،هر نوع تماس بين ما اشکال شرعي دارد.
4- تاكيد كنيد كه هرچند خودتان نمي توانيد پاسخ همه سوالات و اشكالات وي را بدهيد اما دليل پاسخ نداشتن اين سوالات نيست . كسي كه در اين زمينه اشكال دارد، موظف است قبل از هر كار لازم ديگر به حل اين سوالات اقدام نمايد . بگوييد كه ابهام و ترديد داشتن غير از توهين و اهانت و تمسخر تفكر ميليون ها انسان است كه بخش زيادي از آن ها را انديشمندان و تحصيلكرده ها تشكيل مي دهند .
5- براي رسيدن به پاسخ همه ابهامات و سوالات ابراز علاقه نشان دهيد . براي اين امر محدوده زماني و ضرب الاجلي تعيين كرده ،تاكيد كنيد كه اگر در نتيجه تحقيق و بررسي به جواب قانع كننده اي نرسيديد ، شما هم از عقايدتان دست خواهيد كشيد، ولي اگر پاسخ منطقي شنيديد ،ترديد و انكار بعدي به منزله پايان كار خواهد بود .ديگر امكان ادامه زندگي را نداريد . اشاره كنيد كه دليل طلاق خود ،يعني همين تفكرات و رفتارهاي وي را با صراحت به همه خواهيد گفت.
6 - در شروع كار از وي بخواهيد اشكالات و شبهات دقيق و مبنايي خود را دقيقا مشخص كرده ، ياد داشت نمايد . سپس با مطالعه و كمك گرفتن از كارشناسان خبره ديني به دنبال پاسخ آن ها برويد ؛ اگر در منطقه خود روحاني مطلع و توانمندي را سراغ داريد كه بتواند پاسخگوي اين سوالات باشد ، او را مرجع مراجعه خود قرار دهيد . با مطالعه يا ارسال نامه براي كارشناسان اين مركز به دنبال پاسخ تك تك اين سوالات باشيد . البته شماره نامه قبلي خود را نيز مطرح نماييد .
7- در همه آنچه مي گوييد واقعا صادق باشيد .بر انجام آن مصر باشيد تا وي تصور نكند كه اين حرف ها نوعي نقش بازي كردن است ، چون واقعا وضعيت همسر شما مي تواند به دشواري و خطرناكي كه گفته شد باشد .دنيا و آخرت شما را نيز به نابودي بكشاند . طبعا اگر بتوانيد از وابستگي او به خودتان و خطري كه در نتيجه اين رفتارها متوجه او مي شود ، استفاده خوبي بكنيد، بيش ترين خدمت را به او و خودتان نموده ايد.
8-در خلال اين مدت تلاش كنيد زمينه ارتباط وي با افراد متدين و بستگاني كه در رفتار ديني و موفقيت هاي علمي و اجتماعي وضعيت خوبي دارند ، بيش تر فراهم نماييد . از ارتباط وي و رفت و آمد وي با بستگان يا دوستاني كه چنين تفكراتي دارند جلوگيري نماييد . در حد امكان زمينه حضور در محافل مذهبي و ارتباط با علما و بزرگان ديني را فراهم سازيد . اگر در زماني آرامش روحي داشت ، او را دعوت به انجام برخي عبادات كرده ،خطرات برخي رفتارهايش را دوستانه گوشزد نماييد .
اميدواريم اين تلاش ها به نتيجه مثبتي منتهي گردد، چنان كه به نظرمي رسد شدت عصيان و طغيان روحي همسرتان در مراحل نزول است .در وضعيت كنوني از شدت آن رفتارهايش تا حدودي كاسته شده ، اگر واقعا پس از همه اين تلاش ها باز رفتارها و عملكردها ادامه داشت ،بايد تكليف شرعي خود را در مورد زندگي با چنين فردي از دفتر مرجع تقليدتان بپرسيد.

پرسش 1:
روزه شرح : خانمي كه استحاضه قليله است، مي‌تواند روزه قضاي ماه رمضان را در يكي از روزهاي شريفه مثل ايام رجب و شعبان بگيرد؟ 2- اگر در بعد از ظهر استحاضه قليله شد، روزه وي چه حكمي دارد؟

پاسخ:
1) @@پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
1-گرفتن روزه قضا براي زن مستحاضه اشکال ندارد . اگر استحاضه قليله باشد، روزه اش صحيح است . اگر استحاضه او کثيره يا متوسطه باشد ،درصورتي که غسل هاي استحاضه را انجام دهد و غسل قبل از اذان صبح را به جا آورد ، روزه اش صحيح است.
2- اگر زن در حال روزه قضا، بعد از ظهر استحاضه شود ،روزه اش صحيح است.(1)
پي نوشت:
1. آيت الله بهجت، توضيح المسائل مسأله1321 و سؤال تلفني (7743273-0251) از دفتر آيت الله بهجت.

پرسش: صوف بهتر است يا عرفان؟ شرح : همچنين عارفان در گذشته مبناي بندگي را در ترس از خدا مي ديدند اما در مدت زمان مبنا عشق به خدا قرار داده شد، کدام راه مناسب تر است؟عشق يا ترس يا بيم و اميد؟

پاسخ: پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
در روايات، مومنان و آن هايي كه بندگي خدا مي كنند، به سه دسته تقسيم شده اند:
1) گروهي كه از ترس، خدا را بندگي مي كنند. آن ها از آتش جهنم بيمناكند . به دليل فرار از گرفتار آتش جهنم، سر به آستان الهي مي سايند.
2) گروهي كه از روي شوق خدا را مي پرستند. آن ها مشتاق بهشت جاودانه هستند، به همين دليل زندگي زاهدان در دنيا را بر مي گزينند.
3) گروهي نه ترس و نه شوق آنان را وادار به بندگي نمي كند. آن ها خدا را شناخته و دانسته اند كه حضرت دوست شايسته پرستش است. عبادت آن ها، بندگي عاشقانه است. و به اصطلاح قرآن درد آن ها لقاء الله و ديدار يار است.
ما را نه غم دوزخ و نه حرص بهشت است بردار ز رخ پرده كه مشتاق لقائيم(مولوي - ديوان شمس)
پدرم روضه رضوان به دو گندم بفروخت من چرا ملك جهان را به جوي نفروشم(حافظ)
ما در اين مجال، به چند روايت اشاره مي كنيم:
1ـ امام صادق(ع) مي فرمايند: «ان الناس يعيدون الله عزوجل علي ثلاثه اوجه؛ فطبقه يعيدونه رغبه في ثوابه: فتلك عباده الحرمناء و هو الطميع و اخرون يعيدونه خوفا من النار، فتلك عباده العبيد و هي رهبه. ولكني اعبده حباله عزوجل، فتلك عباده الكرام و هو الامن لقوله عزوجل «و هم من فزع يومئذ آمنون، قل ان كنتم تحبون الله فاتبعوني يحببكم الله و يغفر لكم ذنوبكم» (1). فمن احب الله عزوجل احبه الله و من احبه الله عزوجل كان من الآمنين» . ( 2)
مردم، خدا را بر سه گونه بندگي مي كنند. گروهي او را به ميل رسيدن به ثوابش مي پرستند كه اين بندگي اصل حرص است و طمع و آز نام دارد. گروهي ديگر از ترس آتش او را مي پرستند، اين بندگي بردگان است و ترس نام دارد اما من او را عاشقانه از روي محبت مي پرستم و اين بندگي بزرگواران و همان امنيتي است كه در كلام خداوند آمده است : « ايشان در آن روز(قيامت ) از ترس در امنيت هستند. بگو اگر خدا را دوست داريد ، مرا تبعيت كنيد تا خدا شما را دوست داشته باشد و گناهان شما را بيامرزد».
آن كه خدا را دوستدار است، خدا دوستدار اوست .كسي كه خدا، دوستش بدارد، در امنيت است.
بله آن كه به مقام محبت نائل آمد، در قيامت در امنيت كامل به سر مي برد. زيرا نزد خداوند مقيم است و هيچ ترس وبيمي در وجود آن ها راه ندارد،اصولاً آن ها چنان در محبت الهي غرق هستند كه چيز ديگري را نمي بينند و صدايي جز صداي او را نمي شنوند.
از صداي سخن عشق نديدم خوش تر يادگاري كه در اين گنبد دوار باشد
2ـ در روايت است كه حضرت شعيب پيامبر بسيار گريه مي كرد. پس از گريه فراوان به او وحي رسيد كه : «ان يكن هذا خوفا من النار فقد اجرتك، و ان يكن شوقاً الي الجنه فقد ابحتك. قال: الهي و سيدي انت تعلم اني ما بكيت خوقاً من نارك و لاشوقاً الي جنتك ولكن عقد حبك علي قلبي فلست اصبر او اراك. (3)؛
[ اي شعيب] اگر گريه تو از ترس آتش است . آن را از تو دور ساختم . اگر به شوق بهشت است. آن را به تو بخشيدم. عرض كرد: خداي من! آقاي من! تو مرا آموزش داده اي كه از ترس آتشت و به شوق بهشتت گريه نكنم. بلكه دوستي و عشق تو قلب مرا گرفته است. بدين سان توان صبر ندارم تا تو را ببينم.
ملاحظه مي فرماييد كه اهل الله . گريه شان ، گريه عاشقانه است . آن ها به دنبال ديدار يار هستند و بهشت و جهنم نزد آن ها مطرح نيست. جالب است كه اين آموزش الهي است كه در قلب و جان آنان جاي گير شده است.
3ـ اميرمومنان (ع) مي فرمايند: «الهي ما عبدتك خوفا من عقابك و لارعبه في ثوابك ولكن و جدتك اهلاً فعبدك» (4) ؛ خداي من! تو را نه از ترس عذابت و نه به ميل در ثوابت بندگي نمي كنم. بلكه تو را شايسته پرستش يافتم و به اين دليل عبادتت مي كنم.
بهشت و جهنم نعمت الهي هستند زيرا بسياري به شوق بهشت يا از ترس جهنم بندگي خدا را بر خود هموار مي كنند. چه بسيار از مردم كه روزه در گرماي تابستان را تنها به اين دليل بر خود هموار مي كنند كه از آتش سوزان جهنم بيم دارند يا دل خوشي به آب گواراي بهشت الهي هستند . آن ها نفس خود را مكلف به مشقت چند روزه دنيا مي كنند تا در سعادت ابدي باشند. اما اهل الله و عاشقان كوي دوست ؛ بندگي را تشريف مي دانند. آن ها را فكر بهشت و جهنم نيست. بلكه خود را مفتخر مي دانند كه به آستان حضرت دوست بار يافته اند و بندگي را افتخاري بر خود مي شمارند.
به بندگي و صغيرت گرت قبول كنند سپاس دار كه فضلي بود كبير از دوست
به جاي دوست گرت، هر چه در جهان بخشند رضا مده كه متاعي بود، حقير از دوست
جهان و هر چه در او هست يا نعيم بهشت نه نعمتيست كه باز آورد فقير از دوست
مرا كه ديده به ديدار دوست بر كردم حلال نيست كه بر هم نهم بتر از دوست(سعدي)
آري آن كه به مقام محبت نائل آمده ،ديگر به بهشت و جهنم كاري ندارد. او به دنبال دوست است و بهشت و جهنم براي او بهانه است. به تعبير سعدي:
داني حيات كشته شمشير عشق چيست؟ سيبي گزيدن از رخ چون بوستان دوست
پس نبايد از خدا ترسيد بلكه چنين خدايي جر عشق و محبت را نشايد. پرستش عاشقانه و گريه عاشقانه تنها مناسبته مقام الهي است. اما متاسفانه اكثريت مردم به اين مقام و معرفت نمي رسند. آن ها تاجر صفت هستند و براي مزد كار مي كنند يا همانند بردگان، از ترس تنبيه فرمانبرداري مي نمايند. دليل اين مطلب عدم معرفت است. آن كه خدا را ببينند، ديگر حاضر نيست كه در محضر او كاري خلاف رضاي او بكند. بنابراين حتي ترس و شوق او نيز عاشقانه است. او بيم جهنم و آتش ندارد. بلكه بيم دارد كه در محضر دوست خلاف ادب از او سر بزند. همچنين او به بهشت شوق و ميلي ندارد. بلكه ميل او به ديدار يار و جنت لقا است. بنابراين ترس از خدا، مرحله پايين و اول بندگي است. شوق به بهشت نيز از مراحل پاييني بندگي است. اما مرحله بالاي آن عبادت عاشقانه است. منطق ترس، منطق بردگي است ، اما منطق عاشق، منطق سوختن و جانبازي است.
در طريق عشقبازي امن و آسايش بلاست ريش باد آن دل كه با درد تو خواهد مرهمي (حافظ)
عاشق نيز از خدا مي ترسد. اما نه از خداي منتقم كه عذاب مي كند. بلكه از خداي مهربان كه نكند در محضر و پيشگاه او خلاف ادبي مرتكب شود و بر خلاف مقتضاي عشق رفتاري از او سر بزند. او به تعبير اميرمومنان خدا را با چشم دل مي بيند.
پرسشگر از امام (ع) پرسيد: «هل رأيتك ربك يا اميرالمومنين؟ فقال : أفأ عبد مالا اري؟ قال: و كيف تراه؟ لاتراه العيون بمشاهده العيان ولكن تدركه القلوب بحقايق الايمان. (5) ؛
اي فرمانده ايمان ! آيا پروردگارت را مي بيني؟ فرمود: چگونه آن كه را نمي بينم بندگي كنم؟ عرض كرد: چگونه او را مي بيني؟ فرمود: چشم او را نمي بينند ، بلكه دل ها با حقيقت ايمان او را ادراك مي كند.
اين علم شهودي، منبع و مركز عبادت عاشقانه است. به همين دليل است كه در اولين سوره اي كه بر قلب مبارك پيامبر(ص) كه نازل شد ، سخن نه از ترس بود و نه از شوق به بهشت. بلكه سخن از حيا بود كه انسان بداند كه خدا او را مي بيند و در محضر و پيشگاه او حيا كند: «الم يعلم بان الله يري؛ آيا نمي داني كه خدا مي بيند؟» (6)
بله اگر كسي اين گونه خدا را مراقب خود ببيند، هيچ گاه خلاف نمي كند اما نه از ترس يا شوق؛ بلكه از روي دوستي و حيا. در اين صورت به مقام امن و آسايش نائل شده است . مقصد و مقصود ناب پيامبران و اولياي الهي نيز دعوت مردم به اين نوع بندگي است.
بنابراين اگر مبناي بندگي عشق باشد ،با ارزش تر است اما شايد در آغاز راه براي افراد مبتدي که به معرفت کامل نرسيده اند ،ممکن نباشد و براي آن ها راه ترس و اميد مناسب تر است.
پي نوشت ها:
1. آل عمران(3) آيه 21.
2. علل الشرايع شيخ صدوق ،ج 1 ،ص 12.
3. علل الشرايع ،ج 1 ،ص 57.
4. بحارالانوار ،ج 41 ،ص 14.
5. نهج البلاغه ،كلام 179 شرح عبده ، ج 2 ،ص 99.
6. علق(96) آيه 14.

پرسش: يا عرق فرد جنب نجس است؟ شرح : چرا مي گويند غسل جنابت را با آب سرد انجام دهيد؟

پاسخ: پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
عرق جنب از حرام، نجس نيست، ولى احتياط واجب آن است كه با بدن يا لباسى كه به آن آلوده شده، نماز نخوانند، عرق جنب از حرام مانع از نماز خواندن مي باشد، يعني تا زماني که رطوبت آن در لباس يا بدن باشد ،نماز خواندن با آن صحيح نيست.
کسي که از راه حرام جنب شده ، بهتر است با آب ملايم غسل كند، كه به هنگام غسل بدن او عرق نكند، اين در صورتى است كه با آب قليل غسل نمايد .اگر با آب كر و مانند آن باشد، اشكال ندارد، امّا بعد از پايان غسل بنا بر احتياط مستحب يك بار همه بدن را آب بكشد . تا عرقي که قبل از تمام شدن غسل در بدنش پيدا شده است، از بين برود(1)
پي نوشت:
1. آيت الله مکارم شيرازي، توضيح المسائل، مسأله 131و132.

با سلام و تشكر از ارتباطتان با اين مركز
عمل خودارضايي حرام و طبق برخي از روايات از گناهان بزرگ است كه بر آن وعده عذاب داده شده حتي مجازات دنيوي براي آن تعيين شده است.
حرمت چنين عملي از اين آيه به دست مي‌آيد : کساني که براي ارضاي غريزه جنسي خود راهي غير از ازدواج طلب کنند، تجاوزگرند. (1)
هنگامي که از حضرت صادق (ع) در مورد استمنا مي‌پرسند، مي‌فرمايد :
«گناه بزرگي است که خداوند در قرآن مجيد از آن نهي فرموده. استمنا کننده مثل اين است که با خودش نکاح (زنا) کرده باشد. اگر کسي را که چنين کاري مي‌کند بشناسم ، با او هم خوراک نخواهم شد. (2)
هم چنين استمنا مضر و موجب بروز مشكلات روحي، رواني و جسمي مختلف مي شود، چون انحراف از مسير صحيح پاسخ به يك غريزه و نياز مي باشد.
در صورتي كه اين عمل براي قاضي اثبات شود، مجازات تعزير نيز دارد.
پي‌نوشت‌ها:
1 . مؤمنون(23) آيه 7.
2 . وسائل الشيعه، ج 18، ص 575 .