آيا اينكه پيامبر فرمود امت من بر هفتاد و سه فرقه مي شوند و تمام آنها در آتشند

درباره حديث افتراق امت احاديث مختلف است كه بعضي به شرح زير مي باشند:

بنا بر حديثي كه سليم بن قيس از رسول خدا نقل كرده، امت اسلام به سه دسته تقسيم مي شوند؛ دسته اي كه بر حق مطلق است به رهبري يكي از اصحاب رسول خدا و دسته ديگري به رهبري صحابي اي ديگر كه بر باطل محض مي باشند و دسته سومي كه به رهبري صحابي سومي كه بين دو طايفه حق و باطل است در بعضي با اين گروه و در بعض ديگر با گروه ديگر مي باشد.(1)

بنا به روايت ديگر فرمود:

امتم بر هفتاد و سه فرقه تقسيم مي شوند كه يك فرقه اهل نجات و بقيه اهل هلاكتند.(2)

بنا به روايت ديگر امت به هفتاد و چند فرقه تقسيم مي شوند(3)

قطعا امت پيامبر به فرقه هاي متعدد تقسيم شده اند كه تعداد آنها قابل احصا نيست و فرقه هاي ديگري كه در آينده در اين امت ايجاد خواهد شد و پيامبر هم قطعا از اين اتفاق شوم خبر داده، ولي عددهاي بالا قطعي نيستند و شايد عددهاي 73 و هفتاد و چند براي بيان كثرت بوده است.

مراد از فرقه هايي كه در آتش جهنم وارد مي شوند، افرادي هستند كه حق را شناخته و حجت بر آن ها تمام شده باشد يا قادر به شناخت حق بوده اند، ولي از روي عناد و هوا و هوس از حق تبعيت نكرده باشند ولي افرادي كه از شناخت حق قاصر بوده اند، گرچه به دنبال تبعيت از حق بوده اند، ولي در شناخت مصداق حق دچار اشتباه شده اند، از اين حكم خارج هستند. جزء مستضعفاني هستند كه خداوند متعال درباره آن ها فرموده:

« فَأُوْلَئكَ عَسيَ اللَّهُ أَن يَعْفُوَ عَنهُْمْ(4)

پس آن ها هستند كه اميد است خداوند از آنان در گذرد».

پي نوشت:

1. هلالي، سليم بن قيس، كتاب سليم، قم، الهادي، 1405ق، ج2، ص827.

2. خزاز رازي، كفاية الأثر في النصّ علي الأئمة الإثني عشر، قم، بيدار، 1401ق، 155.

3. كراجكي، محمد بن علي، كنز الفوائد، قم، دارالذخائر، 1410ق، ج2، ص209.

4. نساء(4) آيه99.