ساليان زيادي است كه فقط سختي مي كشم وگشايش نمي رسد تمام كارهايم گره خورده چند مدت پيش شخصي دعانويس به من گفت كه جن كافر مرا احاطه كرده و تمام زندگي ام را به نيستي ميكشداوچندآيه ازقران را به من داد تابعد هرنماز بخوانم ولي هنوز اين گره و نحسي در كارهايم وحس دوري از خدا دروجودم هست آياحرفش درست است
پرسشگر گرامی رجوع شما به دعا نویس مورد تایید ما نیست و نباید تصور کنید هر نوع مشکلی را می توان با مراجعه به دعا نویس حل کرد و دعانویسی نیز در بسیاری از افراد نوعی شیادی و کلاهبرداری شده است .
شما به ما نگفتید مشکل تان چیست ولی باید بدانید که سختی ها و مشکلات در زندگی علل مختلفی می تواند داشته باشد دارد که وقتی اینها را بدانید متوجه می شوید بسیاری از انها باید اتفاق بیافتد و هر کدام زمان معینی دارند اینک به علت بعضی سختی ها در زندگی توجه کنید به طور کلی از نظر اسلام بلاها و سختی ها ، دارای علتها و حکمتهای مختلفی میباشد که عبارتنداز:
حکمت اول: آزمایش
خداوند در آیات متعددی از قرآن علت وقوع برخی بلاها را آزمایش معرفی میکند : «وَنَبْلُوکُم بِالشَّرِّ وَالْخَیْرِ فِتْنَةً»؛(1) «... و شما را با بدیها و خوبیها آزمایش میکنیم...».
اما اینکه چرا خداوند آزمایش میکند، برای فهمیدن خدا نیست بلکه چنان که در روایات آمده به خاطر معلوم شدن برای بندگان خدا و برای فراهم آمدن زمینه «انتخاب»، «رشد» و «سقوط» بندگان است تا افراد در پس این بلاها با نوع واکنشهای عقیدتی و عملی که انجام میدهند، گامی به سوی سعادت یا شقاوت بردارند. از طرفی آنان را که مبتلا نشدهاند ،نیز امتحان میکند که آیا آنها به وظیفه خود عمل میکنند یا نه. در سوره ملک میفرماید: «آن کسی که مرگ و حیات را آفرید تا شما را بیازماید که کدام یک از شما بهتر عمل میکنید و او شکست ناپذیر و بخشنده است.»(2)
حکمت دوم : عذاب و جزای اعمال بد افراد
برخی از بلاهایی که برای جامعه یا فرد اتفاق میافتد ، عذاب الهی میباشد. قرآن کریم داستان عذاب شدن اقوام گذشته مثل عاد و ثمود و لوط و ... را ذکر کرده است. اما در این باره لازم است نکاتی را ذکر کنیم:
1. قرآن کریم زمینهساز عذاب را خود انسان معرفی میکند : «هر مصیبتی به شما رسد ،به خاطر اعمالی است که انجام دادهاید. بسیاری را نیز عفو میکند.»(3)
در حالی که خداوند بسیاری از گناهان را عفو میکند ،باز شخص یا جامعه مستحق عذاب الهی میشود. در روایات پیامبر اکرم(ص) حکایت شده: «هر گاه امت من رباخوار شدند ،زلزله زیاد اتفاق میافتد.»(4) یا از امام صادق(ع) نقل شده است: «هر گاه زنا علنی شود ،زلزلهها هم ظاهر میگردد.»(5)
2. این لطف خداست که ما را به عذاب دنیوی (که هم از نظر زمان و هم کیفیت اندک است )عذاب کند و ما را از عذاب آخرت که آسمان و زمین طاقتش را ندارند ،نجات دهد.
3. عذابها هشدارهای خداوند است برای دست برداشتن از نافرمانی و برگشت به رحمت گسترده او: «به آنان از عذاب نزدیک (عذاب این دنیا) پیش از عذاب بزرگ (آخرت) میچشانیم شاید بازگردند.»(6)
پس عذابها زمینههایی هستند برای سعادتمند شدن انسانها .از امام صادق(ع) در این باره حکایت شده: هر گاه خداوند برای بندهای که گناهی انجام داده، اراده خیر کند، بعد از گناه او را به مشکل و بلایی مبتلا میکند تا یاد استغفار بیفتد. هر گاه خداوند برای بندهای ارادهی شر کند ،وقتی او گناه میکند ،خداوند به او نعمتی میدهد تا استغفار را فراموش کند و به گناه خود ادامه دهد.(7)
حکمت سوم : ترفیع درجه و اجر و ثواب
انسانی که به دنیا آمده تا درجات قرب را بپیماید و اجر و ثواب تحصیل کند و آمادهی سفر آخرت شود ،خداوند او را به بلا و مشکلاتی مبتلا میکند تا او صبر نماید و خداوند به او درجات و پاداشهای زیاد بدهد: «وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالَّثمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ»(8)
«و قطعاً [همه] شما را به چیزی از ترس و گرسنگی و کاهشی در ثروتها و جانها و محصولات، آزمایش میکنیم؛ و به شکیبایان مژده ده.»
از امام باقر(ع) حکایت شده: «اگر مؤمن میدانست که خداوند در مقابل این بلاها چه اجری به او میدهد، آرزو میکرد گوشتهای بدنش را قیچی میکردند تا او به اجر آن برسد.»(9)
هر چه بلا سختتر و تحملش مشکلتر باشد، اجر آن هم بیشتر خواهد بود . تحمل کردن مشکلات زندگی محدود دنیا و رسیدن به اجر ابدی آن، بسی ارزشمند است. بعضی از درجات اخروی را فقط به کسانی میدهند که بلاهای خاصی را تحمل کرده باشند. از امام صادق(ع) حکایت شده: «در بهشت درجهای هست که فقط با صبر کردن بر مریضیهای جسمی میتوان به آن درجه رسید.»(10)
حکمت چهارم : ظهور صفات خداوند، و نعمتهای الهی
اگر چه بلاهایی مثل سیل و زلزله و حتی مشکلات و بلاهای شخصی و ... ظاهری تلخ و ناگوار دارند اما امام حسن عسگری(ع) میفرماید: «ما من بلیة الا و لله فیه نعمة نحیط بها؛ هیچ بلایی نیست مگر اینکه خداوند در آن نعمتی قرار داده است».(11)
از بالاترین نعمتهای خداوند ، معرفت به خداوند و صفات اسمای حسنای اوست. قرآن کریم میفرماید: «و چه بسیار نشانهای (از خدا) در آسمانها و زمین که آنها از کنارش میگذرند و از آن رویگردانند.»(12)
پس حوادث زمینههایی هستند برای مشاهده قدرت خداوند و ایمان آوردن به او . چقدر ارزشمند و معامله سودمندی میباشد بلایی که ما را به ایمان و معرفت بالاتری برساند. تجربه نشان داده که بعد از زلزلهها، افراد اعتقاد قلبی بیشتر به قدرت خدا پیدا میکنند.
پنجم: تطهیر از گناه
خداوند بعضی از بندگان مومن خود که در دنیا گناهان و خطاهایی انجام دادهاند ،به واسطه لطفی که به آنها دارد ،در دنیا با مبتلا شدن به مشکلات و گرفتاریها پاک مینماید تا مرگ ، راحتی آنها باشد. از امام باقر(ع) حکایت شده:
«هر گاه خدا بخواهد بندهای را گرامی بدارد ،در حالی که گناهانی دارد، او را مریض میکند تا پاک شود؛
اگر به واسطهی شدت گناه پاک نشد ،او را حاجتمند میکند.
اگر باز پاک نشد ،هنگام جان دادن بر او سخت میگیرد تا پاک شود .»(13)
ششم: رغبت به آخرت
خداوند زندگی دنیا را با انواع مشکلات و سختیها آمیخته است تا اهل ایمان به آن راضی نشوند و همیشه خواهان حیات بیمشکل آخرت باشند. اگر در دنیا هیچ بلا و مشکلی نبود، کمتر کسی نسبت به زندگی آخرت میل داشت
هفتم: اصلاح رذایل اخلاقی
در بین علتهای بلاها به اهداف تربیتی نیز بر میخوریم.از حضرت علی(ع) نقل شده: «گاهی بندگانی را که صفت ویرانگر «کبر» و خود بزرگ بینی دارند ،به بلاها و بیماریهایی مبتلا میکند تا به ضعف و ذلت خود پی ببرند و این درد مهلک از وجودشان دور شود . به دنبال آن درهای رحمت و مغرفت به رویشان باز شود.»(14)
بلاها به آدمی روحیهی قوی و صلابت میدهد و قدرت روحی و کمالات انسان را بالا میبرد؛ بر خلاف انسانهای بیدرد که به شدت ضعیف و کم ظرفیت هستند.
نکات قابل توجه :
1. حکمتهایی که برای بلاها گفته شده است کلی میباشد. یعنی کسی نمیتواند بگوید: فلان بلا یا حادثه کدام یک از علتها را داشته مگر اولیای الهی؛ شاید علت مخفی بودن راز و علت بلاها این باشد که انسانها نه به خود مغرور شوند و بگویند: ما از خوبان هستیم و خدا با این بلاها میخواهد درجه و مقام به ما بدهد ... و نه ناامید شوند و بگویند: ما دیگر از رحمت خدا دور شدهایم، خدا ما را میخواهد عذاب کند که این بلاها را برای ما فرستاده است.
با این حال اگر حیران ماند و نتوانست تشخیص دهد که علت گرفتاریها و یا نعمتها چیست ،دستور داریم که در حالت «خوف» و «رجا» باشیم تا مسیر کمال را بهتر طی کنیم.
2. با توجه به دانستن این حکمتها می توانیم بفهمیم که چرا بعضی مشکلات با دعا در مدت کوتاهی برطرف نمی شود چرا که زمان آزمایش و یا زمان تطهیر از گناهان و...ممکن است بیشتر از زمانی باشد که ما فکر می کنیم
3. علت و فلسفه بلا هر چه باشد ،جز خیر و حق چیزی نیست ،چرا که یا برای آزمایش است ،پس زمینهای برای رشد ماست و خیر محض میباشد؛ یا اینکه برای پاک شدن یا بالارفتن درجه یا هشدار به انسانها... که همه برای ما خیر است، و از روی رحمت و به صلاح آدمی است؛ اگر برای عذاب هم که باشد، اولاً پس از مهلت زیاد و بخشش فراوان و همچنین بعد از اتمام حجت بوده است.
دوم: همان نوع بلا هم جهات خیر فراوانی برای انسانها دارد. پس حق و شایسته است. بابا طاهر میگوید:
یکی درد و یکی درمــان پسندد یکی وصل و یکی هجران پسندد
من از درمان و درد و وصل و هجران پسندم آنچه را جانان پسندد
در صورت نياز به توضيحات بيشتر ميتوانيد با شماره (09640)تماس بگيريد.
موفق باشید
پینوشتها:
1.انبیا،آیه 35 و همچنین آیات دیگر مانند: بقره (2)آیه 155.
2.ملک (67)آیه 2.
3. شوری (42)آیه 30.
4. المحدث النوري، مستدرك الوسائل، الناشر: مؤسسه آل البيت، قم، سنه النشر/1408 ه.ق ، ج 13، ص 333.
5 .الشيخ الصدوق، الفقيه (من لايحضره الفقيه)، الناشر: مؤسسه النشر الاسلامي، قم، سنه النشر/1413 ه.ق .، ج 1، ص 524.
6. سجده (32)آیه 21.
7. علامه المجلسي، بحار الانوار، الناشر: مؤسسه الوفاء، بيروت، لبنان، سنه النشر/1404 ه.ق ، ج 67، ص 229. 7.
8 . بقره ،آیه 155.
9 . بحارالانوار، ج 67، ص 24.
10 . همان، ص 212.
11 . همان، ج 78، ص 374.
12.یوسف (12)آیه 105.
13 . حسن بن ابى الحسن ديلمى، أعلام الدين، مؤسسه آل البيت (ع) قم، 1408 هجرى قمری، ص 433.
14 . امام على بن ابى طالب عليه السلام، نهج البلاغه، انتشارات دار الهجره ق، خطبه 192