امام جواد عليه السلام: به تأخير انداختن توبه ، فريبْخوردگى است. تحف العقول
پرسش 1: حديث شرح آيا حديث " اي محمد اگر تو نبودي، آسمان ها را نمي آفريدم و اگر علي نبود ،تو را نمي آفريدم و اگر فاطمه نبود ،هر دوي شما را نمي آفريدم " از خداوند خطاب به حضرت محمد ، صحت دارد؟ پاسخ: پرسشگر گرامي باسلام و تشکر از ارتباطتان با اين مرکز به توضيحي در باره حديث قدسي و غير قدسي توجه کنيم : پيامبر دو نوع روايت و حديث داشت که در نوع اول ، مامور به ابلاغ روايات جهت تبيين رسالت خويش با حفظ و ابلاغ الفاظ و معاني بود که به واسطه وحي از طرف خدا دريافت مي کرد. تمام روايات منسوب به حضرت از اين قبيل است، اما گاهي بر پيامبر معنا يا معاني اي از عالم کشف و شهود القا مي شد که حضرت آن معنا يا معاني را با الفاظ خود بيان مي کرد . احاديث قدسي از اين بود. در عين حال بيشتر احاديث قدسي مربوط به باز نمايي يا باز خواني واقعه معراج است . صحت و اعتبار چنين احاديثي را بايد از منابعي که در اين باره آمده است، جويا شد . اما در مورد حديث مشهور "لولاك لما خلقتُ الأفلاك" و ادامه حديث كه مي‌فرمايد "اگر علي(ع) نبود، اي پيامبر، تو را خلق نمي‌كردم و اگر فاطمه(س) نبود، شما دو نفر را خلق نمي‌كردم" گرچه فقط يك حديث با اين عبارت موجود است كه مي‌گويد "لولا فاطمة لما خلقتكما"ولي مضمون قسمت اوّل و دوم حديث در روايات بسياري به چشم مي‌خورد . تفسير و توجيهاتي هم درباره آن صورت گرفته ، مفهوم حديث اين است: چون هدف رسالت، هدايت بشر و به كمال رساندن انسان‌ها است و تلاش پيامبر(ص) و رسالت او جز با استمرار امامت ممكن نبود و حلقه اتصال ميان نبوت و امامت، فاطمه زهرا (سلام الله عليها)است، اينان هدف نهايي خلقت هستند و وجود شان به عالم خلقت معنا مي‌دهد. فاطمه زهرا (س) سرور زنان، و درياي بيكران دانش، آينه كمال، نمونه عيني خلوص در بندگي، جلوه تمام و كمال اسماء اللّه، و تجلي لطف بيكران خداوند است. زهراي‌اطهر (س) داراي مقامي است كه براي هيچ کسي غير از معصومين(ع) قابل درك نيست، و آن مقام شامخ عصمت و ولايت است. مطلبي كه در سؤال مطرح شد، در كتاب"فاطمه بهجة قلب المصطفي" آمده است: "عن اللّه تبارك و تعالي: يا أحمد، لولاك لما خلقتُ الافلاك و لولا عليٌ لما خلقتُك و لو لا فاطمه لما خلقتكما؛(1) اي احمد، اگر نبودي، افلاك را خلق نمي‌كردم، و اگر علي نبود، تو را خلق نمي‌كردم. اگر فاطمه نبود، شما را خلق نمي‌كردم" . توجيه اين حديث قدسي(البته حديث به اين‌عبارت در كتب معتبر نيامده) اين است كه فلسفه آفرينش، رسيدن فيض و رحمت كامل به موجودات است. فقط انسان كامل است كه شايستگي دريافت كامل‌ترين فيض الهي را دارد. از آن جا كه وجود مقدس فاطمه(س) سر چشمه و منشأ وجود يازده امام معصوم(ع) است، در اين حديث قدسي محور قرار گرفته است، يعني اگر فاطمه(س) نبود، هدف از خلقت كه وجود انسان كامل و خليفه و حجت الهي روي زمين تا ابد است، حاصل نمي‌شد و اين، به معني برتري حضرت‌زهرا (س) از رسول‌اكرم(ص) نيست، بلكه بدين معني است كه ادامه انوار مقدس معصومين(ع) به‌وسيله دخت گرامي پيامبر است. هدف آفرينش، انوار پاك چهارده‌معصوم(ع) است و همه اين بزرگواران نَفس و نور واحد هستند، چنان كه در آيه مباهله،(2) خدا از علي(ع) به عنوان نفس نبي(ص) ياد كرده است. رسول خدا (ص) فرمود: "خدا، من، علي، فاطمه، حسن و حسين را از يك نور آفريد".(3) ليكن چون فاطمه واسطه فيض يازده اختر آسمان ولايت و امامت است، خدا خطاب به حضرت‌محمد (ص) فرمود: "اگر فاطمه نبود، شما را خلق نمي‌كردم" زيرا نور مقدس پيامبر از طريق فاطمه ادامه يافته و تا قيامت برقرار و ثابت است، همان گونه كه فاطمه(س) وحدت بخش انوار پاك و مركز دايره وجود است، در حديث كسا محور پنج تن(ع) واقع شده است: "هم، فاطمه و أبوها و بعلها و بنوها".(4) جهت اطلاع بيشتر مي توانيد از مطالعه کتاب«حديث لولا فاطمه» نوشته آيه الله محمد علي گرامي بهره مند شويد . پي نوشت ها: 1. احمد رحماني‌همداني، فاطمه بهجه قلب‌المصطفي، به‌نقل‌از كشف‌اللئالي، صاحب‌بن‌عبدالوهاب‌بن‌العرندس. 2. آل عمران(3) آيه61. 3. بحارالانوار، ج، ص، حديث122. 4. مفاتيح‌الجنان.
