نقش خداون درکارهای ما

با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
در ابتدا بايد گفت مراد از اين گونه گفته ها اين است كه خداوند از طريق امداد هاي غيبي و توفيق شجاعت به رزمندگان و مانند آن زمينيه آزادي آن شهر را فراهم نمود. چون در جهان بيني اسلامي، هيچ موجودي به صورت استقلال‏ نقشي ندارد. قرآن كريم براي هيچ موجودي استقلال قائل نيست. هر موجودي هر نقشي را دارد به صورت واسطه و مجرا واقع شدن براي مشيت و اراده بالغه الهيه است‏. قرآن براي فرشتگان، نقش واسطه بودن براي اجراي مشيت الهي‏ قائل است.
طبق گفتة قرآن آنها با جمعيت هزار نفري در جنگ بدر حضور پيدا كردند. پس مراد از اين گفته نظير همان نكته ي است كه در قران در باره پيزوري سپاه اسلام در صدر اسلام آمده و از دقت آيات قرآن به خوبي معلوم مي‌شود كه فرشتگان شخصاً در جبهه جنگ به كمك مسلمانان حاضر شدند مثلاً فرمود:
«خداوند شما را در بدر ياري كرد و بر دشمنان خطرناك پيروز ساخت، در حالي كه شما نسبت به كفار ناتوان بوديد، در آن هنگام كه تو به مؤمنان مي‌گفتي: آيا كافي نيست كه پروردگارتان شما را با سه هزار نفر از فرشتگان كه از آسمان فرود مي‌آيند ياري كند. آري اگر استقامت و تقوا پيشه كنيد و دشمن به همين زودي به سراغ شما بيايد، خداوند شما را به پنج هزار نفر از فرشتگان كه نشانه‌هايي با خود دارند، مدد خواهد داد».(1)
از اين آيات به دست مي‌آيد كه كار فرشتگان در جنگ‌هاي پيامبر با كفار تنها ايجاد وحشت نبوده بلكه واقعاً در برابر كفار قرار مي‌گرفتند و مي‌جنگيده، اما اينكه نحوة كارشان و جنگ‌شان چگونه بوده؟ شايد به گونه انساني نمودار شده و با كفّار مي‌جنگيدند.
در سورة انفال دربارة كمك فرشتگان در بدر آمده است:
شما را با يك هزار از فرشتگان كه پشت سر هم بودند ياري كردم».(2)
تفصيل اين بحث را در منبع ذيل جويا شويد (3) در هر صورت مراد از كلام ياد شده حضرت امام اين است كه خداوند با امداد هاي غيبي خود رزمندگان اسلام را به پيروزي رساند .
پي‌نوشت‌ها:
1. آل عمران (3) آيه 123 ـ 125.
2. انفال (8) آيه 9 ـ 10.
3. ناصر مكارم، تفسير نمونه، نشر دار الكتب الاسلاميه، تهران 1379ش. ج 7، ص 104.
موفق باشید.