سلام
راستش من حدود 1 سال هست که زمانی نماز می خونم هر چی حرفهای زشت هست به ذهنم میاد و الآن یکسان که که از این مورد رنج می برم و اصلاً هم نمی تونم رهاش کنم چون خود به خود این حرفها میاد راستشو بخواین من قبل از اینکه این مورد بیاد وسواس داشتم حالا حدود یک سال که اون مشکلم حدوداً داره درست می شه حالا به نظر شما چی کار کنم و می دونم که این مشکل هم از وسواسی هست
بخدا حرفهای زشتی که میاد تو ذهنم اصلاً من نمی گم خودش ییهو می آید
تو رو خدا کمکم کنین چی کار کنم؟
با سلام و تشکر به خاطر ارتباطتان با اين مرکز
تنها فردي نيستيد كه از اين گونه افكار مزاحم و تكراري رنج ميبريد، بلكه افراد زيادي هستند كه دچار اين گونه افكار يا مشابه آن هستند؛ در واقع پيدايش اين حالات و اين نوع پرسشها در ذهن انسان (آن هم در دوران نوجواني و جواني) امري عادي و طبيعي است . مخصوص شما نيست.
در معارف اسلامي به اين گونه جرقهها که گاهي در ذهن و دل انسان وارد ميشود و غالبا زود هم خارج ميگردد «حديث نفس» گفته ميشود .امروزه روان شناسان آن را نوعي وسواس فکري مي شمرند.
حديث نفس يا وسواس فكرى، افكار بيهوده گاهي اوقات تصورات و تخيلات وحشتناكى است که افراد مبتلا به آن در ذهن خود به وجود مىآورند . اين افكار در چرخهاى بى پايان، مرتب تكرار مىشود.
بعضى از مبتلايان، مشكل خود را پنهان نگه مىدارند . گاهى دور از چشم ديگران چندين ساعت را صرف افكار خود مىنمايند ، اما خوشبختانه شما با ارسال نامه به طرح موضوع پرداختهايد . در واقع با شناخت درد و تصميم به حل و درمان آن نصف راه را رفته ايد ، پس راهكارهايى را كه ارائه مىشود، با دقت مورد توجه قرار دهيد
در آغاز لازم است به چند نکته مهم توجه داشته باشيد:
الف- بدانيد که حديث نفس نه گناه است و نه انسان را از دايره «دين» خارج ميکند، و چون شخص اين وضعيت را نمي خواهد ،به عبادتش نيز اشکال وارد نمي کند .
مهم آن است که بر «عقيده و ايمان خود استوار و ثابت قدم» باشيد . براي بستن راههاي ورودي «حديث نفس» و القاي شبهات و اشکالات ذهن توسط شيطان و پاسخگويي به آن ها بايد به اقدامهاي «علمي» و «عملي» دست بزنيد.
ب- شيطان با همفکري نفس امّاره پيوسته در صدد نقشه کشيدن و برنامه ريزي جهت دلسرد کردن و مأيوس ساختن انسان از عبادت خدا و پيروي از دين و انبيا و ائمه عليهم السلام هستند ، از اين رو انسان بايد براي مقابله با آن هميشه در مسير افزايش سطح اطلاعات و آگاهي ديني و شناخت و معرفت خود نسبت به خدا و نعمتها و الطاف مادي و معنوي باشد تا از اين رهگذر بتواند به تدريج به ايمان و عقيده قوي و تقواي قلبي و قولي و عملي نايل گردد.
راهکارها:
1 - بازسازى شناختى:
درمان وسواس فكرى به تصميم و همت شما بستگى دارد. در اين جهت كسى جز خودتان نمىتواند به شما كمكى بنمايد. امام على(ع) مىفرمايد: «كسى كه در اصلاح خود كمك نكند، ديگرى نه مانع بروز مشكلات او مىشود و نه او را به سوى رشد و خير مىكشاند».(1)
بايد كمر همت را ببنديد و با اتكا به توانايىهاى خود وارد عمل شويد و نسبت به درمان بيمارى خويش اميدوار باشيد.
2 - شفاف كردن افكار:
براى مقابله با افكار انحرافى بايد انديشه خود را پالايش كنيد و ابهام زدايى نماييد. امام على(ع) مىفرمايد: «به دليل شفافيت افكار ملائكه، آنان به وسواس فكرى مبتلا نمىشوند».(2)
ما نمي دانيم منظورتان از حرف زشتي که در ذهن شما مي آيد ، چيست ؟ اگر شبهه و سؤالى در ذهن خود نسبت به خدا ،نماز،دعا،توکل،و يا توسل به اولياى الهى به وجود مي آيد ، بدون واهمه آنها را مطرح نماييد . از راه انديشيدن يا مطالعه کردن و يا مکاتبه نمودن با ما درپي يافتن پاسخي رضايت بخش جهت پرسش هاي خود باشيد.
3 - متمركز شدن بر افكار مطلوب:
براى رهايى از افكار ناخواسته، لازم است، در شبانه روز ،در اوقات خارج از نماز، افكار خوشايند را جايگزين كنيد. توجه به افكار معقول و تقويت و تمركز آن به وسيله تكرار زبانى، شما را از افكار مخرّب و آزار دهنده باز مىدارد. پيامبر اكرم(ص) مىفرمايد: «كسى كه مبتلا به وسواس فكرى درباره خدا است، سه بار ايمان به خدا و رسول را به زبان تكرار كند ، يعني سه بار بگويد :«آمنت بالله و رسوله »تا آن حالت وسواسى از بين برود».(3)
4 - ذكر و دعا : شخصى ذهنش مانند شما گرفتار آشوب بود . خدمت امام صادق(ع) رسيد ، مشکل خود را با آن حضرت در ميان گذاشت ، حضرت فرمود: «لا شى فيها، تقول لا اله الا الله؛ اين وسواس ذهني و شك و ترديدي که در ذهنت به وجود مي آيد، مشكلى ندارد ، يعني گناهي برآن بار نيست . ذکر لا اله الا الله ». را بسيار بگو (4) با اين ذكر و تغيير حالت دادن، از آن رهايى مىيابيد.
- مردي خدمت امام باقر(ع) رسيد و از سه چيز شکايت کرد:
يکي از وسوسه شيطان و حديث نفس که براي او پيش ميآيد،
دوم- از فقر و تنگدستي،
سوم ـ از بدهکاريهاي زيادي که دارد.
حضرت فرمود: اين دعا را مکرر بخوان. خداوند هر سه مشکل را برطرف ميکند: «توکّلت علي الحيّ الذي لا يموتُ و الحمد للّه الذي لم يتّخذ ولداً و لم يکن له شريکٌ في المُلک و لم يکن له وليُّ من الذلّ و کبّره تکبيراً».
پس از مدتي آن مرد خدمت امام رسيد و گفت: به دستور شما عمل کردم، خداوند هر سه مشکل مرا برطرف ساخت.
در روايتي آمده است که براي رفع وسوسه شيطان و حديث نفس و زماني که در دل شکي نسبت به خدا ( يا يکي از مقدسات ) پيدا شد، بگويد: «هو الأوّل و الآخر و الظاهر و الباطن و هو بکلّ شيءٍ عليم».
امام صادق(ع) فرمود:«هر گاه شيطان در دل انسان وسوسه کرد و در او شک و ترديد ايجاد کرد، سه مرتبه بر سينه و شکم خود دست بکشد و بگويد: «بسم الله و بالله، محمّدٌ رسول الله و لا حول و لا قوّة إلاّ بالله العليّ العظيم، اللهمّ امْسَح عنّي ما أحذر».
از افكار ناخواسته و مزاحم، احساس وحشت و نگرانى نكنيد .بدانيد كه آنها موجب كفر نمى شود و اصلاً گناه نيست.
پيامبر اكرم(ص) فرمود: «از امت من هر چه كه در ذهن شان خطور مىكند، عفو شده است، تا وقتى كه آن را به زبان جارى نكرده و عملى انجام نداده باشند».(5)
پىنوشتها:
1. دكتر شكوه نابى نژاد، رفتارهاى بهنجار و ناهنجار، ص 162.
1. نهج البلاغه، فيض الاسلام، خطبه 89.
2 . همان، خطبه 90.
3 . كنزالعمال، حديث 1245.
4 . كافى، ج2، ص 424.
5 . بحار الانوار، ج66، ص 42.