نزول سوره حمد

اولين سوره كامل كه بر پيامبر اكرم نازل شده سوره حمد است و به نام فاتحه الكتاب خوانده مي شود.

از آنجا كه پيامبر ازهمان ابتداي بعثت نماز را طبق سنت اسلامي انجام مي داد و نماز بدون سوره حمد نماز نيست لازمه آن مقرون بودن بعثت با نزول سوره حمد است.

بعضي مفسرين قائلند كه سوره حمد دو بار نازل شده است و دليل آنرا اين آيه مي دانند:

« وَ لَقَدْ آتَيْناكَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِي وَ الْقُرْآنَ الْعَظِيمَ »(1)

و همانا ما به تو سبع المثاني (سوره حمد) و قرآن بزرگ داديم.

در روايات شيعه و سني آمده است كه مراد از «سَبْعاً مِنَ الْمَثانِي»، سوره حمد مي‏باشد. زيرا اين سوره در هر نماز دو بار خوانده مي‏شود و دو بار نازل شده و در روايتي آمده كه خداوند مي‏فرمايد: من سوره حمد را ميان خود و بندگانم دو قسمت كرده‏ ام نيمي از آن در مورد من است و نيمي از آن به بندگانم ارتباط دارد.(2)

اما اولين آياتي كه بر پيامبر اسلام نازل شد پنج آيه اول سوره علق مي باشد:« اقرأ باسم ربك الذي خلق ...»(3) در 27 رجب كه مقارن با بعثت پيامبر بود.هنگامي كه فرشته وحي فرود آمد و پيامبر را با عنوان نبوت ندا داد و به او گفت بخوان گفت چه بخوانم؟گفت« اقرأ باسم ربك ...»(4)

پي نوشت ها:

1.حجر(15)آيه87.

2.قرائتي،محسن،تفسير نور، مركز فرهنگي درسهايي از قرآن،ج6،ص252.

3.علق(97)آيه 1.

4. معرفت،محمد هادي،تاريخ قرآن،انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي،ص 43و44.