چرا خداوند ابرهه را عذاب کرد

با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
منظور از مورد احترام بودن كعبه اين است كه نزد اديان الهي ان هم زماني كه تحريف نشده اند، احترام داشته ،البته كفار حجاز و... هم برا ي كعبه احترام زيادي قائل بودند. ولي برخورد پيامبر بعد از فتح مكه، در راستاي زدودن شرك وبت پرستي صورت گرفت. چون هدف پيامبر و ساير انبيا مبارزه با شرك و بت پرستي و گسترش يكتا پرستي بوده است. موضوع جلوگيري از ورور غير مسلمين به خانه خدا ،يك حكم الاهي است وهرمذهب براي خود احكامي دارد كه براساس مصالحي كه خدا مي داند آن احكام وضع شده، همانطور كه در اسلام حجاب وضع شده و در جامعه اسلامي همگان و كساني كه مسلمان هم نيستند بايد آن را در بيرون خانه و جائي كه محل رفت و آمد مردان است، رعايت كنند.
در باره چرا خداوند ابرهه را عذاب كرد؟ به گفتار زير توجه نمائيد:
كعبه خانه اي است كه به امر خدا توسط ابراهيم بت شكن و فرزندش اسماعيل (عليهما السلام) ساخته شده و خدا آن را به خود منسوب كرده است:
رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتي‏ بِوادٍ غَيْرِ ذي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ؛ (1)
اى پروردگار ما، برخى از فرزندانم را به واديى بى‏هيچ كشته‏اى، نزديك خانه گرامى تو جاى دادم‏.
اين خانه و متعلقاتش مثل صفا و مروه و قرباني و حج و...شعائر و نشانه هاي خدايي اند و حرمت دارند. بايد محترم بمانند. قطعا خداوند خودش حافظ اين خانه و ديگر شعائر پيرامون آن است. اما در سوره فيل و سوره هاي ديگر خداوند تهديد نكرده كه اگر كسي به اين خانه بي حرمتي كرد، فوري او را نابود مي كند و نمي گذارد بيحرمتي اش را انجام دهد. در زمان جاهليت در اطراف خانه خدا حتي روي پشت بام آن پر از بت بود و برخي از مردم به صورت عريان طواف مي كردند و...
ابرهه در صدد برآمد اين آيت و نشانه و شعار خدايي را نابود كند و محو نمايد. خدا به دفاع از خانه و شعار خودش برآمد. در حالي كه مردم براي حفظ اين نشانه خدايي آمادگي نداشتند، لذا خداوند خود با سپاه ابابيل آنان را به جهنم فرستاد. قطعا اگر ابرهه هاي ديگري بخواهند اين آيت و شعار خدايي را ريشه كن كنند، خدا با سپاهيان انساني يا غير انساني اش آنان را نابود خواهد ساخت، ولي يزيد و حجاج حداقل در ظاهر در پي ريشه كن ساختن خانه خدا نبودند، بلكه مي خواستند دشمنان شان را كه در خانه خدا پناه گرفته بودند، نابود كنند. موجوديت خانه در خطر نبود، زيرا آنان بعد از كشتن دشمنان شان در صدد ساختن دوباره خانه بر مي آمدند و برآمدند.
در اين باره از گذشته تا حال علما و بزرگان دين نكات و دقايقي را مورد توجه قرار داده اند. اينك برخي از اين نكته ها ذكر مي شود.
شيخ صدوق در اين باره مي گويد:
«هدف يزيد وحجاج دستگيري ابن زبير بود و نه ويراني كعبه. ابن زبير، ضدّ حق، يعني مخالف حضرت سجّاد(ع)بود. وقتي اين مردِ ضدّ حق در كعبه متحصن شد، خداوند اراده نمود براي مردم بيان كند كه به او پناه نخواهد داد. از اين رو، مهلت داد تا كعبه را بر سر او ويران كنند.» (2)
آيت الله جوادي آملي هم در كتاب "صهباي حج" مي گويد آنچه از جريان هاي نظير جريان مصعب بن زبير است. وقتي به كعبه پناه گرفت تا از دست عبدالملك بن مروان در امان بماند، عبدالملك بر سركوه ابوقبيس منجنيق نصب كرد و كعبه را مورد حمله قرار داد.
استاد جوادي آملي مي‌فرمود: چون ابرهه براي نابود كعبه و محو آثار توحيد قيام كرده بود و هدف اصلي نابودي كعبه بود، خداوند از مظهر يگانه‌پرستي دفاع كرد و او را نابود ساخت، ولي كساني ديگر كه در پي تخريب كعبه برآمده‌اند، هدف اصلي‌شان نابود پايگاه توحيد و تخريب كعبه به عنوان سمبل توحيد نبود، بلكه اهداف ديگري داشته‌‌اند كه از طريق تخريب كعبه مي‌خواسته‌اند بدان اهداف برسند.
ضمن آن كه نابودي سپاه ابرهه از نوع اعجاز بود و اعجاز چيزي نيست كه در همه جا و در همه مكان ها و زمان ها اتفاق بيفتد، حتي اگر موارد از برخي جهات با هم شباهت هايي داشته باشند.
مثلاً بگوييم خداوند در زمان پيامبران گذشته، گروهي از دشمنان پيامبران را با اعجاز و ياري خود نابود كرد، پس چرا مثلاً در زمان هاي ديگر و براي پيامبران ديگر، يا مثلآً براي ائمه (ع) و امام حسين چنين نكرد.
پس تفاوت ابرهه و ديگران كه به كعبه تعرض كردند در اين است كه ابرهه ستمگر قصد داشت قبله و مطاف حنفا را ويران سازد. اما ديگران ستمگر قصد بدي نسبت به خود كعبه نداشت. مقصود وي در آن هنگام فقط تسلّط بر ستمگري همچون خود او بود.(3)
پي نوشت ها:
1. ابراهيم (14) آيه 37.
2. شيخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، نشر جامعه مدرسين‏، قم، 1404 ق‏، ج 2، ص 249.
3. جوادي آملي، جرعه اي از صهباي حج، ولايت روح حج، انتشارات مؤسسه اسراء، قم، ص 49.
با توجه به کمبودهای متعدد امکانات و کاهش اعتبارات پاسخگویی، مرکز ملی پاسخگویی ناگزیر به تغییر رویکرد و اقدام به تمرکز سامانه پاسخگویی کرده است.
از این رو پاسخ سوالات خود را از سامانه های زیر دریافت نمایید.
در فضای مجازی:
انجمن گفتگوی دینی: http://www.askdin.com
کانون گفتگوی قرآنی: http://www.askquran.ir
از طریق پیامک(فقط احکام شرعی): 30009640 یا http://www.30009640.ir
از طریق تلفن: 096400