سلام علیکم .
آیه " فَأَنْجَينَاهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ(الأعراف/83)" در مورد همسر حضرت لوط ع بیان شده است و او را از بازماندگان (الْغَابرِينَ) معرفی می کند .
با توجه به اینکه همسر حضرت لوط مونث است از نظر قواعد عربی باید عبارت بازماندگان با لفظ "الْغَابرات" می آمد ولی اینگونه نیست . علت چیست ؟
همچنین در آیه "وَلَقَدْ تَرَكْنَا مِنْهَا آيةً بَينَةً لِقَوْمٍ يعْقِلُونَ(العنکبوت/35) و از اين آبادي نشانه روشني (و درس عبرتي) براي کساني که ميانديشند باقي گذارديم! "
از آثار و نشانه های آبادی قوم حضرت لوط ع یاد شده است . این آثار و نشانه ها آیا هنوز وجود دارد و اگر هست در کجاست ؟
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
1."الغابرين" در اينجا به معناي "بازماندگان" است در مقابل كساني كه نجات يافتند(1) و جنسيت افراد مورد نظر نيست و در زبان عربي هر جا جنسيت مورد نظر نباشد، از لفظ مذكر استفاده مي شود.
آيه 83 اعراف مي فرمايد زن لوط از كساني بودند كه در شهر ماندند و همراه لوط با خارج شوندگان از شهر همراه نبودند. چون در اينجا جنسيت خارج شوندگان منظور نيست، آنان را با لفظ مذكر ياد مي كند همچنان كه قرآن را كتاب هدايت تقوا طلبان معرفي مي كند و تقواطلبان زنان و مردان طالب تقوا هستند و جنسيت در تقوا طلبي دخالتي ندارد و مد نظر نيست از اين رو مي فرمايد:
ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فيهِ هُدىً لِلْمُتَّقين (1)
آن كتاب با عظمتى است كه شك در آن راه ندارد و مايه هدايت پرهيزكاران است.
يا خدا را دوستدار توبه كنندگان معرفي مي كند:
إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابين(2)
خداوند، توبهكنندگان را دوست دارد.
در حالي كه توبه كنندگان زن و مرد هستند. ولي چون جنسيت مد نظر نيست و فقط توبه كردن مد نظر است، از لفظ مذكر استفاده مي كند.
در اينجا "الغابرين" قوم لوط اعم از زن و مرد بودند و زن لوط هم در زمره آنان بود، و چون به مفهوم سرپيچي از همراهي كردن با لوط نظر بود و جنسيت دخالتي نداشت، از لفظ مذكر استفاده شد كه به جنس دلالت دارد.
مشابه اين بيان در مورد حضرت مريم هم آمده است:
وَ مَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرانَ الَّتي أَحْصَنَتْ فَرْجَها فَنَفَخْنا فيهِ مِنْ رُوحِنا وَ صَدَّقَتْ بِكَلِماتِ رَبِّها وَ كُتُبِهِ وَ كانَتْ مِنَ الْقانِتينَ (3)
و همچنين به مريم دختر عمران كه دامان خود را پاك نگه داشت، و ما را از روح خود در آن دميديم او كلمات پروردگار و كتابهايش را تصديق كرد و از مطيعان فرمان خدا بود!
در اينجا هم "القانتين" يعني مردان و زناني كه در برابر خدا خاضع و خاشع و مطيع اوامر مي باشند و جنسيت مطرح نيست و گر نه بايد مي فرمود: "و كانت من الغابرات".
ممكن هم هست گفته شود كه از لفظ مذكر استفاده شده چون غلبه با لفظ مذكر است. (چون در ميان قوم نوح فقط همسرش نبود كه سرپيچي كرد. بلكه مرداني هم بودند. از اين رودر زبان عربي ، براي جمعي كه در آن مرد و زن باشد از لفظ مذكر استفاده مي شود).
پي نوشت ها:
1. بقره(2) آيه 22.
2. همان، آيه222.
3. تحريم(66) آيه12.
موفق باشید.






