با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
بر اساس آنچه در كتب مربوطه نوشته اند ، تقسيم قرآن به سى جزء و هر جزء به چهار حزب، پس از دوران «حجاج» و به منظور تسهيل در امر تدريس و فراگيرى قرآن انجام گرفت.(1)
زركشى در اين باره مى گويد: «مشهور است كه تقسيم قرآن به سى جزء، مانند تقسيم هر حزب به ربع ها از طريق مدارس علمى و بعضى جاهاى ديگر بوده است.»(2)
البته در برخى از متون آمده كه در زمان پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) نيز سابقه داشته كه افراد قرآن را چند جزء مي كردند و بنا به نقلى مصحف على(عليه السلام)داراى هفت جزء بوده است(3).
از مالك نقل كرده اند: مصحفى از جدش ارائه نمود كه هم زمان با مصحف عثمان نوشته شده بود و در آن نشانه هايى وجود داشت. از امام صادق(عليه السلام) نيز نقل شده كه مصحفى داشته اند كه به چهارده جزء تقسيم شده بود; ولى آن نوع تقسيم بندى با آن چه امروز داريم ، تفاوت دارد.(4) عده اى نيز معتقدند: قرآن به دستور مأمون عباسى به اعشار، اخماس، جزء و حزب تقسيم شد.(5)
تقسيم بندي به سي جزء و هر جزء به دو يا چهار حزب توسط خود مسلمانان براي آسان شدن تلاوت و حفظ قرآن و ختم آن به خصوص در ماه رمضان صورت گرفته و به دستور رسول خدا يا امامان معصوم نبوده است.
پي نوشت ها:
1 . صبحى صالح، پژوهشى درباره قرآن كريم و وحى، ترجمه محمد مجتهد شبسترى، ص 149 ـ 154.
2 . زركشى، البرهان فى علوم القرآن، ج 1، ص 239.
3 . محسن اسماعيلى، كليات علوم قرآن، ص 60.
4 . همان.
5 . محمدهادى معرفت، التمهيد فى علوم القرآن، ج 1، ص 364.
موفق باشید.