سلام. خدا قوت.
آیا مطالبی که دکتر عبدالحسین زرینکوب در کتاب دو قرن سکوت آورده است حقیقت دارد؟ برای مثال در این کتاب گفته میشود:
فاتحان، گريختکان را پي گرفتند؛ کشتار بيشمار و تاراج گيري باندازه اي بود که تنها سيصد هزار زن و دختر به بند کشيده شدند.شست هزار تن از آنان به همراه نهصد بار شتري زر و سيم بابت خمس به دارالخلافه فرستاده شدند و در بازارهاي برده فروشي اسلامي به فروش رسيدند ؛ با زنان در بند به نوبت همخوابه شدند و فرزندان پدر ناشناخته ي بسيار بر جاي نهادند
و یا مطالب مطرح شده در کتاب تاریخ سیستان:
در حمله به سيستان؛ مردم مقاومت بسيار و اعراب مسلمان خشونت بسيار کردند بطوريکه ربيع ابن زياد ( سردار عرب ) براي ارعاب مردم و کاستن از شور مقاومت آنان دستور داد تا صدري بساختند از آن کشتگان ( يعني اجساد کشته شدگان جنگ را روي هم انباشتند ) و هم از آن کشتگان تکيه گاهها ساختند؛ و ربيع ابن زياد بر شد و بر آن نشست و قرار شد که هر سال از سيستان هزار هزار ( يک ميليون ) درهم به امير المومنين دهند با هزار غلام بچه و کنيز. ( کتاب تاريخ سيستان صفحه۳۷، ۸۰ - کتاب تاريخ کامل جلد1 صفحه ۳۰۷)
و یا کتاب تاریخ طبری:
در حمله به اليس؛ جنگي سخت بين سپاهيان عرب و ايران در کنار رودي که بسبب همين جنگ بعد ها به « رود خون » معروف گرديد در گرفت. در برابر مقاومت و پايداري سرسختانه ي ايرانيان؛ خالد ابن وليد نذر کرد که اگر بر ايرانيان پيروز گرديد « چندان از آنها بکشم که خون هاشان را در رودشان روان کنم » و چون پارسيان مغلوب شدند؛ بدستور خالد « گروه گروه از آنها را که به اسارت گرفته بودند؛ مي آوردند و در رود گردن مي زدند » مغيره گويد که « بر رود؛ آسياب ها بود و سه روز پياپي با آب خون آلود؛ قوت سپاه را که هيجده هزار کس يا بيشتر بودند؛ آرد کردند ... کشتگان ( پارسيان ) در اليس هفتاد هزار تن بود.( کتاب تاريخ طبري؛ جلد چهارم؛ صفحه ۱۴۹۱- کتاب تاريخ ده هزار ساله ايران؛ جلد دوم برگ 123)
و مطالب دیگر از این دست. تا چه حد میتوان به صحت این مطالب اطمینان داشت؟
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
نقد و بررسي محتواي كتاب هايي مانند آثار آقاي زرين كوب نياز به زمان ديگر دارد و از وظايف اين مر كز خارج مي باشد، اما درخصوص جنگ مسلمانان با ايرانيان مي توان گفت: به نظر مي رسد كه آ قاي زرين كوب برخي مطالبي - مربوطه به جنگ مسلمين با ايرانيان را-، از كتاب تاريخ طبري گرفته است. بيش تر مطالبي كه مورخان در باره جنگهاي صدر اسلام نوشته اند، از تاريخ طبري مي باشد كه پذيرش هر كدام نياز به بررسي دقيق دارد. طبري مطالب تاريخي را از راويان مختلف نقل مي كند كه برخي دروغگو و غير موثق بوده اند، از جمله سيف بن عمر كه خيلي از مطالب مربوط به جنگهاي ايران و عربها و مطالبي را كه از علي و فرزندان وي در اين باره نقل شده، از طريق وي است. جواد علي (از مورخان) معتبر مي گويد: طبري در استفاده از مآخذ، اصول اهل حديث را در نظر نگرفته و از چهره هاي ضعيف هم روايت كرده است. او روايات سيف بن عمر را كه متهم به زندقه است و خود طبري هم نظر مساعدي نسبت به وي ندارد، نقل مي كند.(1) در مورد آمار كشته شدگان طرفين در كتاب هاي تاريخي آمار گوناگون است كه مبالغه آميز (2) و قابل قبول نيست، مانند آنكه طبري مي گويد صدهزار تن از ايرانيان كشته شدند. (3) همان گونه كه بيان شد بيش تر مورخين آمارها را از سيف بن عمر تميمي گرفته اند كه او دروغ ساز است بنا بر اين آمار واقعي و صحيحي در دست نيست، وهرآنچه كه در برخي منابع درباره كشتار ايرانيان آمده است. صحت ندارد. در ضمن ناگفته نماند نياز نبود كه انسان هاي زيادي كشته شوند، زيرا مردم ايران آماده پذيرش اسلام بود. (4) كه لازمه ي اين امر كاهش از كشتار مي باشد.
دراين خصوص به كتاب ارزشمند خدمات متقابل اسلام و ايران، شهيد مرتضي مطهري مراجعه نماييد.
پي نوشت ها:
1. رسول جعفريان، رسول، تاريخ سياسي اسلام، سيره رسول خدا (ص)، قم، انتشارات دليل ما، 1385، چاپ چهارم، ص 124.
2. باقر شريف قرشي ،حيات الامام الحسن بن علي، قم، دارالكتب العلميه، ج1، ص128.
3. ابي جعفر محمد بن جرير طبري، تاريخ الطبري،تحقيق: مراجعة و تصحيح: نخبة من العلماء الأجلاء، بيروت - لبنان، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، ج 5، ص 1829.
4. مرتضي مطهري، خدمات متقابل اسلام و ايران، قم، جامعه مدرسين، 1362، ص77.
موفق باشید.
