سلام علیکم
بنده همیشه به نیت قرب الی الله برای اموات جدا گانه یا بصورت کلی تلاوت قرآن ، فاتحه ، خیرات ، رفتن به محل آرامگاهشان ، به یادشان هستم و طلب مغفرت میکنم .....
اما یه شخص معمولی هست که هر گاه قصد میکنم براش فاتحه - خیرات - تلاوت ... بکنم یه اتفاقی میافته یا فراموش میکنم و به نحوی موفق نمیشم براش طلب مغفرت کنم.
آیا من لایق نیستم یادش کنم ؟
آیا اون میت از من راضی نیست ...؟
آیا گناهان اون میت اجازه رسیدن فاتحه رو نمیده ؟
یا دلایل دیگه ای داره ....
خیلی وقته ( چندین ساله ) برام سوال شده
با سلام و سپاس از ارتباطتان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
از روایات بر می‌آید که ارواح مؤمنان در عالم برزخ به وسیلة اعمال نیک بازماندگان شاد می‌شوند. میت به خاطر طلب رحمت و استغفار بازماندگان خوشحال می‌شود، همان گونه که افراد زنده با هدایا خوشحال می‌شوند.
خواندن قرآن، فاتحه و دادن خیرات و اهدای ثواب آن به اموات، پاداش بسیار دارد، خصوصاً در ماه مبارک رمضان و شب‌های جمعه. در شب‌های جمعه به خواندن سوره یس و واقعه و جمعه و کهف و اسرا و ... ثواب زیاد دارد. در این زمینه می‌توانید به مفاتیح الجنان، اعمال شب جمعه مراجعه فرمایید. بر سر قبر اموات، خواندن هفت مرتبه سوره انا انزلنا ثواب فراوان دارد. برای اموات از هر چیز بهتر و مفیدتر صدقه و احسان به فقرا و اهدای ثواب آن برای مردگان است.
رسول گرامی اسلام (ص) فرمود: «صدقه حرارت قبرها را از بین می‌برد».(1)
برای اموات بهترین دعا این است که انسان برای آنان از خدای مهربان طلب عفو و مغفرت کند و بخواهد خداوند رحمت و بخشش و نعمت‌هایش را بر آنان نازل فرماید.
مطالبی را در قالب نکات، خدمتتان عرض می کنیم:
1. در تعیین نیت کار خیر، این مهم است که این کار ثواب به نیت فلان شخص است؛ انجام خیرات برای أموات نیاز به گفتن زبانی نیست و خود عمل کافی است؛ البته اینکه در نیت داشته باشیم که این کار خیری که می کنم برای رضای خدا و شادی أهل بیت(ع) و روح تمام مومنان و مومنات، مخصوصا فلان شخص است، کاری شایسته و درخور توجه است.
2. حتما نیازی نیست که سر قبر ایشان، فاتحه یا کار خیری را نثار کنیم، بلکه هر زمان به یاد ایشان افتادید، فاتحه ای قرائت کرده و ثوابش را هدیه به روح ایشان کنید. به نظر نمی رسد که مقولۀ پیچیده ای باشد!
3. در ضمن با دعای دسته جمعی و خیرات بر تمام مومنین و مومناتی که در قید حیات نیستند و دستشان از این دنیا کوتاه است و منتظر هدایای معنوی ما هستند، کار را آسان می کنیم و مشکلی که شما دچارش شده اید را هم حل کرده ایم. همانند این آیه که می فرماید: «ربّنا اغفرلی و لوالدیّ و للمؤمنین یوم یقوم الحساب؛(2) پروردگارا ! روزى که حساب برپا مىشود، بر من و پدر و مادرم و بر مؤمنان ببخشاى». با این دعا، بر همۀ أموات تحفه ای فرستاده اید.
4. البته اینکه به خودتان بدگمان هستید و علت مشکل را کم توفیقی و لایق نبودن می دانید، نشان از صفای درونتان دارد، ولی گاهی شیطان با تلقین منفی که در درون ما می اندازد، مشکل ایجاد می کند. در فضایی آرام و بدون تنش به فکر وظایف دینی خود باشید و در هر فرصتی که یاد أموات افتادید، بدون هیچ حساسیتی، تمام مردگان را دعا کرده و فاتحه بخوانید.
منابعی برای مطالعه بیش تر:
1. معادشناسي، سيد محمد حسين تهراني، انتشارات حكمت، قم، 1402 ق.
2. معاد در قرآن، آيت الله جوادي آملي، نشر اسراء، قم، 1380.
3. عدل الهي، شهيد مطهري، انتشارات شركت سهامي انتشار، تهران.
4. معاد از نظر روح وجسم، محمد تقي فلسفي، نشر هيئت نشر معارف اسلامي.
5. معاد، سيد عبدالحسين دستغيب، انتشارات رهنما، تهران.
پی‌نوشت‌ها:
1. محمدي ري شهري، ميزان الحکمه، قم، موسسه دارالحدیث، 1416هـ.ق، ماده صدقه، شماره 10342.
2. ابراهیم (14) آیه 41.
