استغفار از گناه

باعرض سلام واحترام؛ وتشکر از ارتباطتان با مرکزملی پاسخگویی به سوالات دینی.
پرسشگر گرامی! مطمئنًا ما با فردي معتقد، همراه فطرت پاك و طالب پاكي و نورانيت روبرو هستيم و اين صفات خوب شما را مي ستاييم. مطمئن باشيد خداوند شما را دوست دارد؛ كه اگر چنين نبود، ارتباط با او برايتان مهم نبود؛ مانند بسياري كه چنين‌اند و انگار خدايي وجود ندارد. امامان مهربان ما فرموده‌اند: اگر مي‌خواهيد ببينيد خدا چقدر شما را دوست دارد، ببينيد او در نزد شما چقدر دوست داشتني است.
ابتدا وضعيت كنوني شما را بررسي نموده ودر پايان راهكارهاي عملي را جهت بهبود اين وضعيت ارائه مي نماييم.
مشكل اصلي شما در حال حاضر احساس افراطي نسبت به گناه است. البته حساسيت و دل نگراني شما در مورد اعمالي كه قبلا داشته ايدودوباره تکرار کرده اید، چه بسا ناشايست و خطا بوده است؛ بشارت دهنده وجود روح تقوا و خداترسي در شماست. اين گونه نگراني ها و اندوه ها نسبت به خطاها و سستي ها به ويژه در يك جوان، بيانگر لطف خداوند و عنايت او به شما است و حسرت بر اعمال بد و نادرست گذشته و اندوهگين بودن به خاطر آن، امري مطلوب و پسنديده است؛ ولي به شرط آن كه از حد و اندازه معمول تجاوز نكند و به صورت احساس افراطي گناه كه مانع شيطاني بر سر راه تكامل انسان است، در نيايد.
معيار اين مرز شكني اين است كه اين حالت، شما را از زندگي عادي خود باز ندارد و به زندگي شما آسيب نرساند و به صورت وسواس گونه شما را از رسيدن به اهداف متعالي باز ندارد.
هدف از ندامت و پشيماني از برنامه ها و كارهاي گذشته و غصه دار بودن اين است كه چنين اشتباهي در آينده تكرار نگردد و خطاها و كاستي هاي گذشته را با عزم و اراده اي مستحكم در آينده جبران نماييم و با عبرت آموزي از گذشته و دستيابي به عوامل خطاهاي گذشته، راه آينده را با استواري و صلابت بپيماييم و به سعادت حقيقي در دنيا و آخرت نائل گرديم.
ولي اگر غصه و تأسف و اندوه برگذشته، افق آينده را در نظر ما تيره و تار سازد و پاي رفتن و حركت ما را سست نمايد، اين دور شدن از هدف و تسليم دام شيطان شدن و از چاله به چاه افتادن است. خداوندي كه خالق و آفريننده ما است و از ضعف و ناتواني و جهالت ما از همان ابتداي آفرينش و قبل از آن، آگاه بوده و مي دانسته ما انسان هاي خدا باور و معتقد به او دچار لغزش و خطا مي شويم و گاه گاهي در دام خدعه و فريب شيطان مي افتيم، و لذا بابي به نام توبه را فرا روي ما گشوده است و ما را دعوت نموده كه بعد از لغزش و افتادن با توبه و پشيماني و عذرخواهي بلند شويم و قد راست نماييم و عجز و نياز را به پيشگاه او ببريم و رشته اتصال بين خود و خدا را كه با گناه و خطا پاره كرده ا يم، دوباره گره بزنيم و با آب اشك و توبه، چهره خويش را از گناهان بزداييم و او وعده پذيرش توبه و آمرزش داده است.
حال اگر انساني دچار خطا و گناه گرديد و متوجه خطاي خود شد و پشيمان و نادم گرديد وعذر تقصير به پيشگاه با عظمت خداوند آورد، ولي به آمرزش و لطف حق اعتمادي نداشت و تصورش اين بود كه مورد مغفرت و رحمت حق قرار نگرفته، معلوم است كه وعده هاي الهي را باور نكرده و خداوند را به غفور بودن و رحمان و رحيم بودن نشناخته و يا گناه خود را كه با همه بزرگي محدود است، بزرگتر از صفات رحمت و مغفرت الهي كه بي حد و بي كرانه است مي بيند. توجه داشته باشيد كه دام هاي شيطان بسيار متنوع و رنگارنگ است.
شيطان كه استاد مكر و فريب است براي هر فردي دامي ويژه او دارد؛ براي بندگان با تقواي الهي دامي و براي بندگان فاسق دامي ديگر دارد. هدف شيطان بازداشتن از ياد خداوند و فاصله انداختن بين بندگان و خداوند به هر طريق ممكن است. اندوه بر گذشته اگر باعث تباه شدن فرصت هاي آينده و حال ما گردد و حال و آينده مان را با تأسف و تحسر و اندوه بر اعمال گذشته سپري سازيم، در واقع شاد كردن شيطان و كمك به او در پياده كردن اغراض شوم اوست.
خواهرمحترم!
به لطف و عنايت و رحمت و پرده پوشي و مغفرت الهي ايمان بيشتري داشته باش و به وعده هاي حق و بشارت هاي او خوش گمان تر؛ كه خداوند همان گونه كه درباره او گمان مي كني با تو رفتار مي كند و او را همان گونه كه تصور مي كني مي يابي!
خداوند در قرآن كريم مي فرمايد:" وَلاَ تَيْأَسُواْ مِن رَّوْحِ اللّهِ ،"(1) يعني از رحمت خدا نا اميد نشويد.
به قول شاعر: اين در گه ما درگه نوميدي نيست صد بار اگر توبه شكستي باز آي
اينكه هرگاه انسان به خود نظر مي افكند معمولاً صحيفه اعمال خود را آلوده و مشوب به رذايل اخلاقي مي بيند، در اين حال اگر راهي و روزنه اي براي پالايش وجدان از بدي ها نباشد انسان در سراشيبي سيه روزي و شقاوت كامل قرار مي گيرد و به سمت نوميدي و غرقه شدن در مرداب رذايل فرو مي رود. افزون بر اين از جنبه روحي و رواني گناه و خطا در انسان(عذاب وجدان)حالتي پديد مي آورد كه اگر زايل نشود آمادگي بيشتري براي ارتكاب خلاف در فرصتهاي آينده خواهد داشت .
بنابراين نبايد به صورت افراطي احساس گناه كنيد و از رسيدن به قرب حق تعالي نااميد شويد. اين حالت انرژي شما را براي تلاش در جهت اصلاح و خودسازي كاهش مي دهد و مانع حركت تكاملي شما خواهد شد. پس هر چه زودتر تغيير وضعيت دهيد و با توبه و استغفار صادقانه افكار منفي را از خويش دور نماييد و با فراموش كردن گناهان گذشته و الان؛ و حفظ شادابي و نشاط و يقين نسبت به رحمت و بخشش خداوند، زندگي تازه اي را شروع كنيد و مطمئن باشيد كه نه تنها خداوند گناهان شما را مي بخشد، بلكه توبه كنندگان را دوست دارد و مورد عنايت خويش قرار مي دهد. شك نكنيد.
شیطان، روشهاي فراواني براي نيل به مقصودش را دارد. گاهي اشتباهي كه انجام داده‌ايم را مكرر به ياد ما مي‌آورد تا آيينه دق‌مان شود و... وقتي اين اتفاقات برايمان مي‌افتد احساس مي‌كنيم خلاف وعده‌اي كه به خدا داديم عمل كرده‌ايم : "أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يا بَني‏ آدَمَ‏ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّيْطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبين."(2) اى فرزندان آدم، مگر با شما عهد نكرده بودم كه شيطان را مپرستيد، زيرا وى دشمن آشكار شماست؟
...... راهكارهي عملي:
جهت خلاصي از اين افكار و برون رفت از اين حالت لازم است تا راهكارهاي بيان شده را رعايت نماييد:
1. مدتي از وقت خود را با ديگران و يك دوست صميمي سپري كنيد.
2. به سرگرميهايي كه علاقه داريد بپردازيد.
3. ورزش كنيد و فعاليت بدني منظم داشته باشيد.
4. افكار مثبت را جايگزين افكار منفي گردانيد.
5. اعتماد بنفس خود را افزايش دهيد.
6. نماز اول وقت را فراموش نكنيد.
7. سعي كنيد هر روز چد آيه از قرآن را تلاوت، و در معاني آن دقت كنيد.
ودريك كلام داروي شفا بخش براي اين درد، مراقبت بر اعمال است اهتمام به انجام واجبات ودوري از گناهان.
برای مطالعه بیشتر:
.آیت الله شیخ جعفر سبحانی؛ رمز پیروزى مردان بزرگ(عوامل حقیقی کامیابی ؛ انتشارات نسل جوان.
پی نوشت ها:
1.یوسف(12)آیه78.
2. یس(36)آیه60.