با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز.
اين تعبير برگرفته از آيه 14 سوره مؤمنون است . از اين كه خداوند خود را "بهترين خالقها " ناميده ، فهميده مىشود كه خلقت تنها مختص به او نيست . البته تحليل اين مساله نيازمند بررسي دقيق واژه "خلق" است .
چنان كه در كتب لغت آمده ، "خلق" به معني ايجاد يك چيز است و حقيقت اين امر هم ايجاد از عدم است؛ از طرف ديگر از آن جا كه در هر ايجادي نوعي تقدير و اندازه گيري وجودي و رعايت حدود و اندازه ها در مخلوق نقش اساسي دارد ، گفته شده كه اصل خلق اندازه گيري و تقدير است (1) .
با توجه به اين تعريف روشن مي شود كه حقيقت خلق يعني ايجاد از عدم مختص به خداوند است . تنها اوست كه موجودات را از عدم به وجود مي آورد؛ اما از نگاهي كلي مي توان گفت خلق به اين معنا نفس ايجاد و تقدير اندازه هاي وجودي يك حادث اختصاص به خدا ندارد . چه بسا موجودات ديگر هم به نوعي موجودي ديگر را ايجاد نمايند . با تقدير و تنظيم شكل و حدود آن ها چيزي را كه به ظاهر تا كنون نبوده ايجاد نمايند ؛ در نتيجه با قدري تسامح در معناي دقيق ايجاد مي توان خلق را به ديگر موجودات هم نسبت داد .
اتفاقا در كلام خداوند نيز خلقت به غير خدا نسبت داده شده، مثلا در مورد حضرت مسيح عليه السلام خداوند فرموده : " وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ (2) آن گاه كه از گل چيزي همانند پرنده مي ساختي "
خلق به معناي دقيق و كاملش تنها منحصر در خداوند است . به همين دليل در مباحث توحيد خالقي عنوان مي شود كه خلقت تنها كار خدا است و همه مخلوقات وجودشان را از او مي گيرند : « اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْءٍ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ وَكيل»(3) خدا را در اين آيه خالق هر چيزي مي داند.
بنابراين معناي عام و تسامحي يا مشخص كردن اندازه و رابطه اجزاي يك موجود با يكديگر ، هم مي تواند از جانب خدا انجام گيرد و هم از جانب غير خدا مثل انسان. در نتيجه در چنين خلقي باز به يقين خداوند بهترين خالق و تقديرگر است . در صورت و معنا بهترين تقدير و صورتگري را انجام مي دهد .
اما در معناي دقيق كه به معني وجود و هستي دادن به چيزهائي است كه اندازه هاي آن مشخص شده و ايجاد آن ها از عدم ،تنها انحصار در خداوند دارد و تنها او است كه خالق است .
پي نوشت ها:
1. لسان العرب، ج10، ص 85.
2. مائده (5)آيه 110.
3. زمر(39)آيه 62.
