اصرار

آیا درست است برروی خواسته خود ازخدا پافشاری کنیم؟
این‌که می‌دانید باید برای گرفتن حاجات به درگاه خدای یگانه بروید نشان‌دهنده این است که در مسیر هدایت هستید به خاطر این مطلب به شما تبریک می‌گوییم و در دو بخش ...

پاسخ:
این‌که می‌دانید باید برای گرفتن حاجات به درگاه خدای یگانه بروید نشان‌دهنده این است که در مسیر هدایت هستید به خاطر این مطلب به شما تبریک می‌گوییم و در دو بخش به جواب شما می‌پردازیم:
1. پافشاری و اصرار بر دعا کار بسیار خوبی است
پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) فرموده است: «رحم الله عبداً طلب إلی الله حاجه فألح فی الدعاء؛ (1) خداوند بنده‌ای را که از او طلب و حاجتی دارد و بر آن پافشاری می‌کند، مورد رحمت خویش می‌دهد»؛ بنابراین اصرار و پافشاری بر دعا نیکو است و در ذیل به چند نکته راجع به دعا اشاره می‌کنم:
1-1. دعاکننده باید از هرگونه عجله و شتاب خودداری کند و خویشتن را در باقی ماندن بر دعا وا‌دارد؛ زیرا عجله کار شیطان است.
2-1. دعاکننده باید بفهمد که باخدا سخن می‌گوید و با حضرت حق هم‌نشین گشته است؛ پس قدر و ارزش آن را بداند و خود دعا را بهترین اجابت تلقی کند و این‌گونه برداشت نماید که چون خدا به او علاقه دارد، خواسته است تا او را بیشتر بپذیرد و هم‌نشین خود گرداند.
3-1. دعا خود عبادت است، بلکه مغز عبادت هست، پس ادامه یافتنش مطلوب است.
.4-1 وقتی دعا زیاد شود، صدای آن شخص در آسمان آشنا می‌گردد؛ لذا هنگام نیازمندی محجوب واقع نمی‌شود.
5-1. بلایی که قرار است بر انسان نازل شود و نمی‌داند، آن را رد می‌کند.
6-1. اصرار بر دعا، محبت الهی را کسب کردن است.
.7-1 اصرار بر دعا، نوعی تأسی و پیروی و سرمشق گرفتن از امام معصوم است.
8-1. از بعضی روایات برمی‌آید که اصرار و پافشاری بر دعا، افزون بر مطلوب بودن، زمینه‌ساز برآوردن حاجت است.
امام باقر (ع) می‌فرماید: «وَ اللَّهِ لَا يُلِحُّ عَبْدٌ مُؤْمِنٌ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي حَاجَتِهِ إِلَّا قَضَاهَا لَهُ؛ (2) به خدا قسم! بنده‌ای در دعای خود اصرار نمی‌کند مگر آن‌که خداوند دعایش را مستجاب می‌کند».
امام سایه حق بر سر بنده بود عاقبت جوینده یابنده بود.
گفت پیغمبر که چون کوبی دری عاقبت زان در برون آید سری
2. وقت تعیین کردن برای دعا:
وقت تعیین کردن برای دعا، کار پسندیده‌ای نیست؛ چون ممکن است آن زمانی که شما معین کردید دعایتان مستجاب نشود و بعدازآن مستجاب شود یا اصلاً به مصلحت شما نباشد که مستجاب شود و شما با این تعیین وقت موجبات ناراحتی و ناامیدی خودتان را در صورت مستجاب نشدن دعایتان در موعد مشخص فراهم کنید، بلکه بهتر است همراه با اصرار و پافشاری بر دعا همیشه راضی به مقدرات خدا باشید و برای خدا وقت تعیین نکنید تا حاجاتتان را بدهد. البته اگر به‌صورت نذر باشد، اشکالی ندارد؛ یعنی نذر کرده صیغه آن را جاری کنید و بگویید اگر حاجتم تا فلان زمان برآورده شد، فلان کار خیر را انجام می‌دهم. در این صورت چون خودتان با اگر گفتنتان (اگر برآورده شود!) احتمال مستجاب نشدن دعایتان را داده‌اید، دیگر مشکلی از جهت ناامیدی و یأس برایتان حاصل نمی‌شود؛ ولی درهرحال وقت و زمان معین نکنید، بهتر است.
ما را نیز مشمول دعای خیرتان قرار دهید.

پی‌نوشت‌ها:
1. ثقة الاسلام كلينى، الكافي، 8 جلد، دار الكتب الإسلامية تهران، 1365 هجرى شمسى، ج 2، ص 475.
2. همان.

بعضی‌ سلامتي خود را ازدست‌داده‌اند و علتش را پافشاري روي آرزو می دانند
این مطلب را تأیید نمی‌کنیم و نمی‌دانیم شما از کجا شنیده‌اید که علت از دست دادن سلامتی، پافشاری بر روی حاجت و خواسته‌ای بوده است. ولی این مطلب درست نیست ...

چندین بار شنیده‌ام كه بعضی‌ها سلامتي خود را ازدست‌داده‌اند و علتش را پافشاري روي آرزوی ديگري می‌دانند. سؤال من اين است كه آيا واقعاً این‌طوری است؟ اگر این‌طوری است چطوری آرزوهاي مان را بيش خدا بكيم تا سلامتي خود و خانواده به خطر نيافته و خدا ناراحت نشه؟

پاسخ:

پرسشگر گرامی ما اصلاً این مطلب را تأیید نمی‌کنیم و نمی‌دانیم شما از کجا شنیده‌اید که علت از دست دادن سلامتی، پافشاری بر روی حاجت و خواسته‌ای بوده است. ولی این مطلب درست نیست، پافشاری و اصرار بر روی دعا و خواسته‌ها یکی از راه‌های استجابت دعا و رسیدن به آرزوها شمرده‌شده است و در منابع دینی در مورد مطلوب بودن پافشاری بر روی دعا، روایات زیادی آمده است: پیامبر (ص) فرموده است: «رحم الله عبداً طلب إلی الله حاجه فألح فی الدعاء (1)؛ خداوند بنده‌ای را که از او طلب و حاجتی دارد و بر آن پافشاری می‌کند، مورد رحمت خویش می‌دهد.»
و از طرفی اصرار بر دعا، نوعی تأسی و پیروی و سرمشق گرفتن از امام معصوم است. امام صادق (ع) می‌فرماید: «و کان امیر المؤ منین (ع) رجلا دعاء (2) امیرالمؤمنین مردی بسیار دعاکننده بود.»
و از طرفی دیگر از بعضی روایات برمی‌آید که اصرار و پافشاری بر دعا، افزون بر مطلوب بودن، زمینه‌ساز برآوردن حاجت است. امام باقر (ع) می‌فرماید: «وَ اللَّهِ لَا يُلِحُّ عَبْدٌ مُؤْمِنٌ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي حَاجَتِهِ إِلَّا قَضَاهَا لَهُ (3)
به خدا قسم! بنده‌ای در دعای خود اصرار نمی‌کند مگر آن‌که خداوند دعایش را مستجاب می‌کند».
سایه حق بر سر بنده بود عاقبت جوینده یابنده بود
گفت پیغمبر که چون کوبی دری عاقبت زان در برون آید سری
پس این نظریه یعنی گرفته شدن سلامتی، در صورت پافشاری بر دعا و خواسته‌ها، با این روایات که انسان را بر اصرار بر دعا تشویق می‌کند منافات و ضدیت دارد. و این نظریه قابل‌قبول نیست و خدا با اصرار بر خواسته‌ها ناراحت نمی‌شود تا بخواهد سلامتی را از ما بگیرد، بلکه اصرار و پافشاری را دوست دارد.
اما برای این‌که بهتر دعا کنید و خواسته‌های تان را از خدا بخواهید، باید دعا و خواسته‌تان را با آداب از خدا بخواهید و ما در ذیل فهرست‌وار آداب دعا را می‌آوریم:
1 ـ وضو
2 ـ بسم‌الله گفتن
3 ـ ثنای الهی
4 ـ صلوات فرستادن
5 ـ یقین به اجابت دعا
6 ـ تصمیم جدّی بر دعا و درخواست
7 ـ اصرار بر دعا
8 ـ گفتن حاجت و نیاز
9 ـ همگان را دعا کردن
10 ـ گردآمدن برای دعا
11 ـ دعا برای دیگران
12 ـ دعا در وقت‌ها و مکان‌های خاص
13 ـ دست بلند کردن در حال دعا
14 ـ کوچک نشمردن دعا
15 ـ زیاد نشمردن نیاز و حاجت
16 ـ عجله نکردن
17 ـ اظهار ناتوانی و کرنش
18 ـ توسل
19 ـ نومید نبودن از اجابت
20 ـ دعا کردن در همه حال
21 ـ گریه
22 ـ پنهانی دعا کردن
پی‌نوشت‌ها:
1. ثقة الاسلام كلينى، الكافي، 8 جلد، دار الكتب الإسلامية تهران، 1365 ه.ش، جلد 2، ص 475.
2. ابن فهد حلى، عدة الداعى، يك جلد، دارالكتاب الاسلامى، 1407 ه.ق، ص 39.
3. همان، جلد 2، صفحه 475.