آقاي منتظري به دليل مواضع غير اصولي در موقع جنگ تحميلي، و نيز به علت تخلّفات مهمي كه برخي از اطرافيان ايشان با سوء استفاده از ايشان انجام مي‏دادند و در واقع دفتر ايشان را به يك كانون توطئه تبديل كرده بودند، حضرت امام را ناچار به موضع‏گيري و تذكر كردند. تذكرات و هشدارهاي حضرت امام(ره) چند سال به طول انجاميدو حضرت امام(ره) با واسطه كردن افراد زيادي كوشيدند آقاي منتظري را از گرداب بزرگي كه توسط نزديكانشان پديد آمده بود نجات دهند؛ ولي متأسفانه آن همه تلاش‏ها هيچ ثمري نبخشيد و حضرت امام(ره) به خاطر وظيفه سنگيني كه نسبت به صيانت انقلاب داشتند، ناچار به اقدامات جدي‏تري شدند. در اين‏جا لازم است يادآور شويم كه حركت حضرت امام(ره) شرعاً يك تكليف بوده است. از طرف ديگر آقاي منتظري با صلاحديد حضرت امام و مجلس خبرگان استعفا داد.(1)

پي نوشت:

1. متن استعفاي آيه الله منتظري1.7 / 1 / 68 ـ حسينعلي منتظري رك:لينك http://www.jamaran.ir/fa/3928

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مركز

 همان طور - كه در جواب دیگری اشاره شد - در صدر اسلام روحانیت به معناي امروزی وجود نداشت، لذا عناوينی مانند آيت الله، حجةالاسلام و ثقةالاسلام نيز نبود. اين تقسيم‏بندي‏ها به مرور زمان به وجود آمد . برخی تصور كرده اند كه عنوان روحانیون و برخی از عناوین ، مانند آیت الله از مسیحیت گرفته شده است و حال آن كه این گونه نیست. زیرا رتبه‏بندي در مسيحيت بر اساس درجه و مقامي كه در كليسا دارند، داده مي‏شود، حال اینكه اين عناوين - در جامعه اسلامی- صرفاً اعتباري است، نه حقيقي و غالباً بر اساس مرتبه علمی بر علما و روحانیت اطلاق مي‏شود مثلا درباره عنوان آيت الله بايد گفت ":  آيَتُ‏الله (نشانه خداوند)، عنواني عام براي فقها و مراجع طراز اوّل و دوم شيعه از اوايل سده 14ق/20م. در ادوار پيشين تاريخ اسلامي، است .

 براي فقها در كنار القاب و عناوين خاص مانند مفيد، صدوق و شيخ‏الطائفه، يك سلسله القاب عام نيز مانند شيخ‏الاسلام، مُلاّ و آخوند به كار رفته است. برخي القاب مانند ثقةالاسلام، حجةالاسلام، محقق، علامه، نيز آيةالله نخست به قصد تعظيم در موارد خاص به كار رفته و بعدها لقبي براي فردي معيّن شده و سپس بيش و كم به صورت عنواني عام گرديده است.

در سده 4ق/10م عنوان ثقة‌الاسلام براي محمد بن يعقوب كليني، در سده 5ق/11م عنوان حجةالاسلام براي امام محمد غزّالي، در سده 7ق/13م عنوان محقق براي جعفر بن حسن حلي ، و در سده 8ق/14م عناوين علامه و آيت الله براي حسن بن يوسف حلي به كار رفت، و همه آنها تا قرن‌ها پس از كاربرد نخستين، مختص به صاحبان اوليه آنها باقي ماند. در سده 14ق/20م كاربرد برخي از اين عنوان ها براي گروهي از فقها تكرار شد و رفته رفته گسترش بيش‏تري يافت.

اكنون عناوين ثقةالاسلام، حجةالاسلام و آيةالله كاربرد گسترده‏اي يافته و هر يك نشان دهنده سطح معيني از دانش فقهي است. چنانكه گفته شد، نخستين كس كه عنون آيةالله يافت، حسن بن يوسف بن علي بن مطهر، معروف به علاّمه حلّي بود. ابن حجر عسقلاني او را آية في الذكاء خوانده است. و شايد به همين مناسبت، و نيز به علت دانش عميق و تقواي كم مانندش، لقب آيةالله به او داده شده باشد.

شرف‏الدين شولستاني، شيخ بهاءالدين عاملي و ملا محمدباقر مجلسي، در اجازه نامه‏هايي كه براي شاگردان خود نوشته‏اند، از علاّمه حلي به عنوان آيةالله في العالمين ياد كرده‏اند. ملا محمدباقر مجلسي در ذكر مشايخ روايت خويش، همين عنوان را براي شمس‏الدين محمد بن مكّي نيز به كار برده است. پس از اين تا سده 14ق/20م عنوان آيةالله بر هيچ يك از فقها اطلاق نشد. در اوايل اين سده، نخست حاج ميرزا حسن نوري (1254 - 1320ق) اين عنوان را براي سيد محمد مهدي بحرالعلوم، و چند دهه ديرتر شيخ عباس قمي همان را براي شيخ مرتضي انصاري، شيخ حسن نجفی و سيد محمد حسن شيرازي و رفته رفته مورخان عصر مشروطه براي آخوند ملاكاظم خراساني، حاج ميرزا حسين، ميرزا خليل، شيخ عبدالله مازندراني و ديگران به كار بردند. پيش از آن، همه آن مراجع در مراسلات و مخاطبات، حجةالاسلام خوانده مي‏شدند.

پس از تشكيل حوزه علميه قم توسط مرحوم شيخ عبدالكريم حائري و مركزيت يافتن آن (1340ق/1922م) شماري از فقهاي بزرگ كه در آن گرد آمدند، آيةالله لقب يافتند و به تدريج، معدودي از برجسته‏ترين فقهايي كه در مقام مرجعيت قرار مي‏گرفتند، آيةالله العظمي ناميده شدند" . (1)

امروزه نیز عناوین مانند حجت الاسلام ... بر روحانیت اطلاق می گردد كه جایگاه علمی طلبه و روحانی را مشخص می كند .

این القاب به همه كس و بدون درنظر گرفتن مقام علمی به كسی داده نمی شود؛ بلكه بر اساس معیار ها و رتبه بندی كه وجود دارد این امر صورت می گیرد . همچنین این القاب به منظور خود خواهی به روحانیت داده نمی شود، بلكه  این امر ریشه در عرف و برخی روایات دارد،  هم چنانكه امام زمان (ع) از علما به عنوان حجت خود یاد نمود (2)، این امر نیز سبب شد كه عرف نیز القاب ، مانند حجت الاسلام ... را به روحانیت  بدهد. در ضمن  دادن القاب اختصاص به روحانیت ندارد، بلكه قشر های دیگر نیز با القاب خاص یاد می شوند.

 بله از آنجای كه در زمان علی (ع) روحانیت به معنای امروزی وجود نداشت ، حضرت این عناوین را به افراد نداد

 پي‌نوشت‌:

1. كاظم بجنوردی و دیگران ، دايره المعارف بزرگ اسلامي، ج 2، ص 260. ذیل كلمه: " آیت الله ".

2. شيخ صدوق‏، كمال الدين و تمام النعمة، تهران‏ ، ناشر اسلاميه‏،  1395 ق‏، نوبت دوم‏ ، ج‏2، ص  485 .

فلسفه غیبت امام زمان علیه السلام در جای خود مورد بحث و بررسی است و اكنون در مقام طرح آن نیستیم، اما این حقیقت روشن است كه اصل و مبنا در معارف دینی بر غیبت امام یا امامان نیست و اگر چنین امری رقم می خورد، مربوط به علل و عواملی است كه در نهایت وجه مشترك همه این علل و عوامل به خود بشر بر می گردد.

یعنی اگر ما انسان ها زمینه و بستر استفاده و بهره مندی از محضر ائمه را در خود و جامعه ایجاد نماییم و امنیت نسبی فردی و اجتماعی برای امام فراهم باشد، لطف خداوند و عصمت امام می طلبد كه تمام وقت و به طور كامل، حضرت در خدمت بشر و در مسیر هدایت وی باشد؛ در نتیجه غیبت یك امام چیزی نیست جز ساماندهی نشدن چنین زمینه و بستر حد اقلی كه در نتیجه امر منتهی به غیبت امام از جامعه می شود .

این همان حقیقتی است كه خواجه طوسی هم بدان اشاره فرموده است: « وجوده لطف و تصرفه آخر و عدمه منا؛ (1) وجود امام لطف الهی است. تصرف او در امور مردم و سامان دادن به امورشان و حضور او لطف دیگر الهی است، ولی عدم آن تصرف و حضور، به سبب اشتباهات و رفتارهای نادرست ما مردم است».

اما این كه گفتید: " جایی نخوندیم كه ایشان گفته باشند: ای مردم حوزه های علمیه تاسیس كنید و با پول بیت المال خرج پرورش روحانیون كنید تا ایشان در مدت غیبت من هوای امت من را داشته باشند تا گمراه نشوند"، باید عرض كنیم كه از مثل شما طرح چنین مباحثی بعید است.

 بر فرض كه در جایی چنین مطلبی از قول امام زمان نوشته باشد و بتوان چنین چیزی را خواند، از منظر شما چه اعتباری به چنین نقل قول هایی وجود دارد ؟ مگر غیر از ان است كه نویسندگان آن انسان هایی نظیر ما هستند و بر فرض كه واسطه ها و نویسنده ها انسان های خوب و امینی باشند، از كجا بتوان ادعا كرد كه در زمان های دور این روایت به طور جعلی و تحریف شده داخل در مجموعه روایات نشده باشد؟ ووو

دوست عزیز!

لطفا قدری از توهم دانایی فاصله بگیرید و اندیشه مندانه و خردورزانه با موضوعات مواجه شوید، متاسفانه شما ابتدایی ترین مسائل را در حوزه معارف دینی نمی شناسید؛ ولی در عین حال خود را آگاه و مطلع دانسته حتی به عنوان فردی برخاسته از خانواده مذهبی به پاسخ گویی شبهات دیگران می پردازید و بدا به حال مخاطبان شما كه قرار است از طریق آموزه های شما به حقیقت رهنمون شوند!!

محض اطلاع شما باید عرض كنیم كه:

 حوزه های علمیه از طریق وجوهات شرعی یا همان سهم امام زمان علیه السلام اداره می شده و می شود و وابسته به هیچ نهاد و ارگان و دولتی نیست؛ اما بیت المال به اموال عمومی و درآمدهای گوناگون دولت اسلامی اطلاق می شود كه در خزانه مركزی دولت اسلامی واریز می شود و باید بر اساس نظام معین و تدوین و تنظیم قانونی خاص در بخش های گوناگون خدماتی و رفاهی و عمرانی مصرف گردد و نفع آن به عموم مردم جامعه برسد.

منابع و مآخذ بیت المال امور مختلفی هستند؛ اما به هیچ وجه خمس كه سهم امام معصوم و سادات فقیر است در زمره این منابع نیست و به ان بیت المال گفته نمی شود؛ چون به هیچ وجه عمومیت ندارد و نمی تواند در مصارف عمومی هزینه شود. (2)

باز محض آگاهی شما لازم است به عرض برسانیم:

 این مراكز آموزشی در سطوح مقدماتی یا عالی كشور اعم از مدارس ابتدایی و راهنمایی و دبیرستان و دانشگاه ها هستند كه از بیت المال اداره می شوند و هزینه های چند صد میلیاردی كه سالیانه از طرف دولت برای دانشگاه ها و مراكز آموزش عالی واریز می شود و امثال شما در آن تحصیل كرده و پز روشنفكری و برخورداری از مدارك آن را می دهید، همان پول بیت المال است نه هزینه های حوزه و روحانیت و طلاب.

دوست عزیز!

گمان نكنید كه ما از نامه شما به حدی عصبانی شده ایم كه در مقام مقابله به مثل برآمده شروع به پاسخگویی تند و چه بسا توهین و.... نموده ایم ؛ خیر؛ ما معمولا نامه های تند و پر از اهانت و توهین به همه مقدسات دینی و سرشار از انكار همه باورها كم نداریم و مبنای ما در همه پرسش ها بر پاسخگویی مستدل و محترمانه است، اما در برابر  ادعاهایی غیر مستند، چاره ای جز پاسخی این چنین نیست.

در نهایت به سوال تان برمی گردیم كه: بله، هر چند شما نخواندید اما امام زمان علیه السلام برای بعد از خود نائبانی عام را تعیین فرمود كه امورات دینی مردم را به سامان برسانند كه نمونه ای از این دستورات در سوال قبلی ارائه شد و اگر این قبیل دستورات هم نمی بود باز اصول عقلی و روایات عدیده دیگر به درستی این امر تاكید می نمود.

چنان كه پیامبر خدا فرمود: « إِنَّ الْعُلَمَاءَ وَرَثَةُ الْأَنْبِيَاء ؛ (3) همانا عالمان وارثان انبیاء هستند».

و یا از امام عسكری (ع) نقل شده است: «فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَي هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ ؛ (4) از بین فقها آنان كه حافظ و نگهبان دین­اند و خود را از گناه و آلودگی حفظ می‌كنند و با هواهای نفسانی مبارزه می‌كنند و مطیع اوامر الهی و جانشینان اویند، بر عوام لازم است كه از آنان تقلید كنند!».

به علاوه تاسیس حوزه های علمیه فعالیت مستقلی بود كه در طول تاریخ به جهت حفظ جایگاه علم و معرفت و روشن نگه داشتن كورسوی دانش و خرد ورزی در ادوار تاریك این مرز و بوم توسط انسان های خیّر و نیك اندیش انجام شد و اگر امروزه نام نیكی از سوابق علمی و معرفتی و اندیشمندان بزرگ علوم مختلف انسانی و تجربی برای این كشور باقی است به بركت همین حوزه های علمیه است.

پی نوشت:

1. كشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، نشر جامعه مدرسین قم، بی‌تا، ص 362 .

2. برای مطالعه در این خصوص می توانید به كتاب " بررسي تاريخي و فقهي خمس"  نوشته عبد الرحمن انصاري، نشر بوستان كتاب. مراجعه نمایید.

3. علامه مجلسی، بحار الانوار، نشر دار الاحيا التراث العربي، بيروت، 1403 ق، ج 1، ص 164.

4. بحار الانوار، همان، ج 2،ص 88 .

از منظر رهبر فرزانه انقلاب، صدور انقلاب به معنای انتقال ارزش های معنوی و الهی آن و رساندن این رسالت به گوش جهانیان از طریق استفاده از امكانات و ابزارهای پیام رسانی می باشد كه باید این هدف با استفاده از راه كارهای موجود مانند : دعوت و تبیین مفاهیم و معارف اسلامی در جهان معرفی و تبیین فرهنگ و تمدن ایرانی ـ اسلامی صورت گیرد. بدینسان ، معنای صدور انقلاب كشور گشایی و سلطه جویی و تسلط بر كشور های دیگر نیست .

امام خمینی (ره ) در مقام تبیین معنا و مفهوم صدور انقلاب اسلامی تصریح می كنند : ما از اول گفتیم می خواهیم انقلابمان را صادر كنیم. صدور انقلاب به لشكركشی نیست ؛ بلكه می خواهیم حرفمان را به دنیا بزنیم كه یكی از آن مراكز، وزارت امور خارجه است كه باید مسائل ایران و اسلام و گرفتاریی هایی كه ایران از شرق و غرب داشته است، به دنیا برساند و به دنیا بگوید كه می خواهیم این گونه عمل كنیم. (1)

 همو فرمود : « صدور انقلاب صدور تجاوز و جنگ و به معنای گرفتن زمین های دیگران نیست ... صدور انقلاب به معنای صدور پیام و صدور رسالت انقلاب است. صدور ارزش هایی مانند استقلال، عدم وابستگی، خودكفایی، خصلت های انسانی پاك، ایمان، شرف، افتخار و حمایت از مستضعفان و ... » . (2)

 همچنین امام خمینی (ره ) در جایی دیگر به منظور جلوگیری از هرگونه برداشت غلط از معنای صدور انقلاب خاطر نشان می سازند كه معنی صدور انقلاب ما این است كه این بیداری اسلامی در همه ی ملت ها ایجاد شود و صدور انقلاب با زور و كشورگشایی نیست؛ بلكه در پرتو اسلام و اخلاق اسلامی است ".

این كه می گوییم باید انقلاب ما به همه جا صادر بشود این معنی غلط را از آن برداشت نكنند كه ما می خواهیم كشورگشایی كنیم . ما همه ی كشورهای مسلمین را از خودمان می دانیم . همه ی كشورها باید در محل خودشان باشند. ما می خواهیم این چیزی كه در ایران واقع شد و این بیداری كه در ایران واقع شد و خودشان از ابرقدرت ها فاصله گرفتند و دست آن ها را از مخازن خودشان كوتاه كردند این در همه ی ملت ها و در همه ی دولت ها بشود . آرزوی ما این است... ". (3)

مقام معظم رهبری نیز با اشاره به ضرورت شناسایی مفاهیم جدید انقلاب و عرضه ی آن ها به مشتاقان و طالبان حقیقتی در سطح جهان می فرمایند : " انقلاب اسلامی و نظام اسلامی مفاهیم بكر و تازه ای در دنیا دارد . مفاهیمی دارد كه اگر چه مشتركاتی با دنیا دارد اما اختصاصاتی دارد كه این را از شبیه خودش در مكاتب گوناگون و جریان های فكری و نحله های فكری دنیا جدا می كند؛ باید آن را در بیاوریم و پایش هم بایستیم و بیان كنیم . " (4) همچنین مقام معظم رهبری بااشاره به ویژگی های انقلاب اسلامی و ضرورت پیام رسانی و ابلاغ ارزش های انقلاب می فرمایند : " انقلاب دو جهت داشت : یك جهت مبارزه با استبداد داخلی و حكومت فاسد وابسته ای كه مردم و كشور را بدبخت و بیچاره كرده بود؛ انقلاب می خواست كشور و ملت را نجات دهد؛ مردم در دامن اسلام  اداره شوند و حكومت اسلامی باشد.

 جهت دیگر وجهه ی سخن و پیام نو برای دنیا و بشریت است ؛ این چیزی است كه دنیا را به خود جذب كرد و الا فلان متفكر اروپایی یا غربی یا آفریقایی یا آمریكای لاتین كه امام و انقلاب و نظام اسلامی و حركت مردم را ستایش می كند او كه داخل كشور ما نیست تا از حكومت چیزی فهمیده باشد. پیام جهانی و انسانی اسلام است كه او را به ستایش وادار می كند. جنبه ی دوم بسیار مهم است ؛ ما باید بتوانیم این را بیان كنیم ". (5)

نكته قابل توجه این است كه:

شخصیت های جهانی نیز - ضمن اعتراف به ویژگی های انقلاب اسلامی - خواستار معرفی آن شده است، چنانكه روژه گارودی اندیشمند مسلمان فرانسوی در یكی از مقالات خود انقلاب اسلامی ایران را این چنین توصیف می كند :

" به راستی انقلاب اسلامی كه امام خمینی (ره ) آن را رهبری كرد به هیچ یك از انقلاب هایی كه در قبل بر پا گردیدند، شبیه نیست. در طول تاریخ، انقلاب هایی بودند كه به هدف تغییر نظام سیاسی برپا گردیدند. انقلاب های اجتماعی هم در جهان رخ داده است و نشانگر خشم فقرا علیه اغنیا بود. انقلاب های ملی هم خشم خود را علیه استعمارگران و غاصبان خالی كردند. اما انقلاب اسلامی ایران نیز دارای تمامی این انگیزه ها بود.

این انقلاب علاوه بر موضوعاتی كه گفته شد، دارای معانی جدیدی بود كه نه فقط حكومت سیاسی اجتماعی استعماری را سرنگون كرد؛ بلكه مهم تر از آن تمدن و جهان بینی خاصی را كه در مقابل دین علم شده بود، واژگون ساخت ". (6)

درباره صدور انقلاب به منابع زیر مراجعه فر مایید:

پی نوشت ها :

1 . صدور انقلاب از دیدگاه امام خمینی (ره) كاظم ابراهیمی، ص60-61 ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

2. صحیفة نور امام خمینی ، ج 19، ص 242، (سخنرانی امام در تاریخ 11/8/1364).

3. همان، ج 13، ص 127، (سخنرانی امام درتاریخ  28/7/59 13).

4 . بيانات مقام معظم رهبري ،مورخ 17/11/1380 .

5 . بيانات مقام معظم رهبري، مورخ 17/11/80 13. (در ديدار با اعضاي شوراي عالي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي).

6. نشریه شما، مورخ 10/10/1377 .

انتظار مي رفت كه درباره سياست هاي آمريكا بيشتردقت مي نموديد، اگر چنين مي شد قضاوت شما تغيير مي كرد، زيرا آمريكا از كشورهاي قدرت طلب است كه به منظور تحقق اهداف خود دست به هر جنايتي مي زند.

در اين جالازم است به اهداف حمله آمريكا در كشورهاي اسلامي - بويژه عراق-اشاره گردد:

1- هدف سياسي‏: آمريكا درصدد است بر جهان تسلط سياسي يافته و رهبري جهان را برعهده گيرد كه از آن به عنوان نظم نوين جهاني(1) ياد مي‏شود. اصطلاح «نظم نوين جهاني»(New world order) را نخستين بار جرج بوش رئيس جمهور سابق آمريكا پس از پيروزي در جنگ خليج فارس عنوان كرد. كه هدف از آن سلطه آمريكا در جهان بود. آمريكا به منظور تسلط سياسي، به بهانه‏هاي مختلف به كشورها حمله نمود. چنانكه اين كشور علت حمله خود به عراق را وجود سلاح‏هاي كشتار جمعي در اين كشور و هدف از حمله  به افغانستان را وجود گروه القاعده بيان كرد.

2. هدف اقتصادي: آمريكا جهت تأمين انرژي نياز به منابع طبيعي و ذخاير نفت و گاز دارد، از اين رو سعي مي‏كند بر كشورهايي كه اين منابع را در اختيار دارند، تسلط پيدا كند. براي تسلط بر آن كشورها از همه اهرم‏ها بهره مي‏گيرد. عراق- بعد از عربستان- مهم‏ترين منابع و ذخاير نفتي را در اختيار دارد. يكي از اهداف حمله آمريكا به عراق نيز دست يابي به منابع نفتي آن كشور است.

3. هدف نظامي: آمريكا براي تحقق هدف سياسي و اقتصادي، درصدد ايجاد پايگاه‏هاي نظامي در منطقه است، از اين رو در عربستان، قطر، كويت و... پايگاه نظامي دارد. از آن جا كه حضور مستقيم نيروهاي نظامي درمنطقه بازتاب خوبي نداشته، آمريكا درصدد بومي سازي نيروها است، مضافاً بر اين كه آمريكا با ايجاد پايگاه‏هاي نظامي در عراق و افغانستان درصدد محاصره ايران است.

بر اين اساس حمله آمريكا به عراق به منظور تحقق اهداف فوق صورت گرفت، البته در پي اين اهداف ممكن است آثار ديگر مانند سقوط صدام نيز محقق شود، ولي هدف اصلي آمريكا تسلط بر جهان اسلام مي باشد.

در اين جا به برخي از كمكهاي آمريكا به عراق اشاره مي گردد:

"نوامبر ۱۹۸۳ آمريكا در بيانيه‌اي اعلام كرد كه «دولت آمريكا هر آنچه لازم، و از نظر قانون موجه، است را انجام مي‌دهد تا عراق در جنگ با ايران مغلوب نشود.

خبرگزاري آمريكايي يونايتدپرس پس از دستگيري صدام در گزارشي نوشت "اين حقيقت نيز اكنون آشكار شده‌است كه برنامه‌هاي شيميايي و ميكروبي صدام در دهه ۸۰ ميلادي بدون حمايت آمريكا ممكن نبوده‌است در اين گزارش پيتر گالبري،-يكي از كارمندان وقت كميته روابط خارجي سنا -مي‌گويد: «حقيقت اين است كه هر گاه عراق قوانين بين‌المللي را نقض مي‌كرد و از سلاح‌هاي كشتار جمعي استفاده مي‌كرد بيش از پيش كمك‌ها و حمايت‌هاي مالي و سياسي از آمريكا دريافت مي‌كرد» و مي‌افزايد: «قطعا ما بر رفتار صدام تاثير داشتيم زيرا او را به اين باور رسانده بوديم كه بسيار مهم است كه به علت قتل‌هايي كه داخل كشور خود انجام مي‌دهد، تحت تعقيب قرار نگيرد.»"

شركت علمي American Type Culture Collection يك بار در ۱۹۸۶ مجموعه‌اي از عوامل بيماري‌زا شامل سه‌گونه سياه‌زخم، ۵ نوع سم بوتولينيوم به دانشگاه بغداد فروخت. درخواست عراق براي اين عوامل بيماري‌زا بار ديگر در ۱۹۸۸ به دليل خصومت دوطرف با ايران پذيرفته شد و اين‌بار ۱۱ گونه از اين عوامل از جمله ۴ نوع سياه‌زخم به اين كشور ارسال شد.

نيروي هوايي آمريكا با دستور سازمان سيا اطلاعاتي را كه توسط هواپيماهاي آواكس اين نيرو از مواضع ايران دريافت مي كرد، در اختيار ارتش عراق قرار مي‌داد.

رونالد ريگان شخصاً به ويليام كيسي(رئيس سازمان سيا) دستور مي‌دهد كه جهت جلوگيري از شكست عراق در جنگ با ايران، مي‌بايست سازمان سيا به اين كشور كمك اطلاعاتي نمايد.

قبل از شروع جنگ، آمريكا اطلاعات حساس نظامي ايران را كه شامل نقاط ضعف ارتش ايران و مراكز حساس نظامي بود، در ملاقاتهايي با بعضي رجال سياسي و نظاميان مخالف سيد روح‌الله خميني دريافت و آنها را از طريق عربستان سعودي به دست سازمان اطلاعات عراق مي‌رساند.در ۳۰ سپتامبر ۱۹۸۰ نيروي هوايي آمريكا ۵ فروند هواپيماي شناسايي آواكس را جهت شناسايي عمليات‌هاي هوايي نيروي هوايي ايران و اطلاع‌رساني آنها به ارتش عراق، به عربستان سعودي منتقل كرد. سازمان سيا از سال ۱۹۸۰ شروع به در اختيار گذاردن تصاوير هوايي به رژيم بعث عراق كرد. اين تصاوير توسط ماهواره‌هاي جاسوسي آمريكا از مواضع نيروهاي نظامي ايران و تاسيسات نفتي ايران گرفته شده بود.

روزنامه البيان مدعي شد تنها در يك مورد، رژيم عراق ۴۰ ميليارد دلار از آمريكا وام بلاعوض دريافت كرده است" (2)

گرچه ما در جنگ از سلاح هاي آمريكايي استفاده كرديم، اما اين سلاح را دلال ها تهيه وبه قيمت هاي چندبرابر به ما مي فروختند . آيا اين امر كمك به ايران محسوب مي گردد؟ با توجه به نقش آمريكا در  حمله عراق به ايران،باز مي توان گفت آمريكا ظالم نيست؟

پي نوشت ها :

1. علي آقا بخشي، فرهنگ علوم سياسي، ص 227.

اهداف انقلاب اسلامي ايران

انقلاب اسلامي ايران به جهت تحقق اهدافي مقدس صورت گرفت. اهدافي كه، تماما معنوي و ارزشي و منطبق بر ارزش ها و تعاليم شريعت پاك نبوي اسلامي بودند. از جمله:

۱) براندازي حكومت سفاك و جبار پهلوي

۲ ) ايجاد جمهوري اسلامي ايران

۳) حاكم نمودن ارزش ها و مقررات و احكام دين مبين اسلام

۴ ) برچيدن مظاهر فساد و تباهي

۵ ) قطع نمودن دست استعمارگران از ذخاير طبيعي كشور

۶ ) حمايت و اميد دادن به ساير مسلمانان و ممالك مظلوم و مستضعف جهان و ...

 مذهب در كنار ساير عناصر محرك اصلی انقلابيون بود.

ويژگيهايي كه انقلاب ايران را از ساير انقلابها متمايز مي‏سازد عبارتند از:

1- حاكميت الله 2- نفوذ و قدرت معنوي رهبر 3- وحدت و همبستگي تمام اقشار ملت 4- ارتباط بين دين و سياست 5- روحيه ايثار و شهادت طلبي مردم 6- استقلال طلبي 7- آزادي خواهي 8- سازش ناپذيري 9- عدم وابستگي به شرق و غرب 10- حفظ اصول انقلاب حتي در شرايط دشوار 11- رسيدن به پيروزي با كمترين خسارت و خونريزي 12- تغييرات بنيادي و پرهيز از رفوريسم 13- تلاش براي خود كفائي اقتصادي 14- پايگاه مردمي انقلاب و پذيرش آن از سوي ملل آزاده جهان 15- دنبال كردن اهداف عميق انساني و معنوي در كنار اهداف مادي و اقتصادي 16- همراه بودن انقلاب با مشروعيت ديني 17- تفاهم و يگانگي ميان دولت و ملت 18- جامعيت انقلاب اسلامي نسبت‏به همه ابعاد انساني اجتماعی

اگر ما براي انقلاب كه  گروه هاي مختلف وبا انگيزه هاي متفاوت دنبال ان بودند . تنها در پي يك انگيزه باشيم  مانند فقر اقتصادي و يا معزلات اجتماعی ، يك سو نگري است، نگاه جامع آن است كه با كنكاشت در تاريخ سياسي ايران در پي انگيزه ها و اهداف گروههاي مبارز بود .كه مي توان اين دو انگيزه را از اهداف مشترك بيشترين گروه هاي مبارز دانست.

اما در باره جنگ ايران و عراق:

هدف اصلی و واقعی عراق با هم كاری همه جانبه استعمار گران ودر رأس آنان آمریكا جنایت­كار این بود كه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران را براندازند. عراق برای رسیدن به این هدف، قرارداد الجزایر را بهانه قرار داد و به ایران حمله كرد. این قرارداد در سال 1975میلادی بین ایران و عراق بسته شد كه طبق آن، اروند رود بین ایران و عراق تقسیم شد و مقرر گردید كه طرفین از آن استفاده كرده و كشتیرانی كنند.

بهانه عراق این بود كه این قرارداد در زمان ضعف عراق بسته شده است و در واقع به طور اجبار و از روی ناچاری مسئولان عراق آن را امضاء كرده اند، اینك كه قدرتمند هستیم دیگر آن را قبول نداریم. به همین دلیل صدام در تلویزیون مقابل میلیون‌ها نفر بیننده قرارداد الجزایر را پاره كرد. هر چند بعد از هشت سال جنگ دوباره مجبور شد كه دوباره تن به قرار داد الجزایر بدهد.

مهم‏ترین دلایل شروع جنگ از سوی عراق عبارتند از:

1. به منظور انتقال مرز آبی دو كشور (خط تالوگ) از اروند رود به ساحل شرقی آن و برقراری حاكمیت مطلق عراق بر  اروند رود.

2. به منظور جدا كردن استان خوزستان از ایران و ایجاد كشوری مستقل تحت سلطه‏ی عراق با نام عربستان.

3. به منظور فروپاشی نظام مقدس جمهوری اسلامی و روی كار آمدن دولتی غرب‏گرا به جای آن.

4. به منظور به دست آوردن  نقش برتر در خلیج فارس به جای ایران و برتری كامل سیاسی - نظامی بر سایر  كشورهای خاورمیانه و به ویژه كشورهای منطقه بود.

ايران در برابر عراق دفاع نمود و آغاز گر جنگ نيز نبوده همان گونه كه در قطعنامه سال 1388 عراق را به عنوان متجاوز و آغاز گر جنگ معرفي نمودند.

نه تنها در اين جنگ از سوي دولت عراق تنها قلدري و زور گويي مشاهده مي شد بلكه با مردم و حتي وابستگان اين چنين بود پس جنگ در اثر قلدري او بود نه ايدئو لوژي و دفاع ايران در برابر همين زورگويي ها بود .آري حكومت بعث ادعاي اسلام مي نمود.به مانند خوارج و معاويه كه ادعاي اسلام مي نمودند. ولی در برابر حكومت امام علي به فتنه گري پرداختند و با امام جنگ نمودند و همان گونه كه در تاريخ است. امام آغاز گر جنگ نبودند و به فرزندش نيز چنين وصيت نمودند.

امام علی(ع) فرمودند:

لِابْنِهِ الْحَسَنِ (ع) لَا تَدْعُوَنَّ إِلَي مُبَارَزَةٍ وَ إِنْ دُعِيتَ إِلَيْهَا فَأَجِبْ فَإِنَّ الدَّاعِيَ بَاغٍ وَ الْبَاغِيَ مَصْرُوعٌ؛

حضرت، به فرزندش امام حسن - درود خدا بر او - فرمود: جنگ را آغاز مكن. امّا جنگ طلب را پاسخ گوي، زيرا آغازگر، تجاوزگر است و تجاوزگر به خاك هلاكت افتد. (1)

در اسلام شهید واژه‏ای است كه قداست خاصی دارد. این كلمه در همه عرف ها توأم با قداست و عظمت است، اما معیارها و ملاك‏ها متفاوت است. از نظر اسلام هر كس به مقام و درجه شهید نائل آید و اسلام با معیارهای خاص خود او را شهید بشناسد، و واقعا در راه هدف های عالی‏ اسلامی، به انگیزه برقراری ارزش های واقعی بشری كشته بشود، به یكی از عالی ترین درجات و مراتبی كه یك انسان ممكن است در سیر صعودی خود نائل شود، مفتخر می‏گردد.

نتيجه اگر شهدا را تقديس مي شوند به خاطر آن است كه خداوند آنان را تقديس نموده است و جايگاهي رفيعي براي او در نظر گرفته كافي است:

وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذينَ قُتِلُوا في‏ سَبيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ

فَرِحينَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلاَّ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ

يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يُضيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنينَ  (2)

هرگز كساني را كه در راه خدا كشته شده‏اند، مرده مپندار، بلكه زنده‏اند كه نزد پروردگارشان روزي داده مي‏شوند.

به آنچه خدا از فضل خود به آنان داده است شادمانند، و براي كساني كه از پي ايشانند و هنوز به آنان نپيوسته‏اند شادي مي‏كنند كه نه بيمي بر ايشان است و نه اندوهگين مي‏شوند.

بر نعمت و فضل خدا و اينكه خداوند پاداش مؤمنان را تباه نمي‏گرداند، شادي مي‏كنند.

 به ذيل اين آيه در تفاسير قرآن رجوع نماييد و رواياتي كه در شان و مرتبت شهداست را مشاهده نماييد.

برای آگاهی بیشتر و پاسخ سایر پرسش ها، با اتاق اين مر كز - در الفور- ( اتاق دين، جوان و پرسمان) ارتباط برقرار وسوالات  خود را مطرح نماييد .

پي نوشت ها :

1. نهج البلاغه، حكمت 225.

2. آل عمران(3)،آیه 169-170.         

موضوع آزادي مقوله بسيار مفصلي است و همانطور كه بيان داشتيد، زير شاخه هاي زيادي نيز دارد و پرداختن به تمامي آنها در يك پاسخ نمي گنجد. ما به بخش آزاداي بيان پرداخته و شما را به مطالعه منابع ارجاع مي دهيم.

منظور از آزادي بيان آن است كه انسان ها در بيان انديشه و عقايد خود آزاد باشند و آزادانه اظهار نظر نمايند. در اسلام نه تنها «بيان» آزاد است، بلكه بيان بعضي مسايل واجب است. از مصاديق والاي آزادي «بيان» امر به معروف و نهي از منكر است. امر به مشورت و ترغيب به آن، يكي ديگر از احكام ملازم آزادي بيان و اظهار رأي و نظر افراد جامعه است. آن چه در روايات به طور خاص، آزادي بيان را يكي از وظايف مردم در قبال حاكم، مطرح كرده، عبارت «النصيحة لائمة المسلمين» است. امير مؤمنان(ع)، در اين باره مي‏فرمايند: «حق من بر شما اين است كه به بيعت وفا نمايند و درحضور و غياب نسبت به من خالص خير خواه باشيد».(1)

وجود آزادي بيان در جامعه، براي خيرخواهي حاكم و مصاديق آن (مانند انتقاد صحيح و سازنده همراه با شرايط آن) لازم است. مواردي نظير امر به جدال احسن «ادع الي سبيل ربك بالحكمة و الموعظة الحسنة و جادلهم بالتي هي احسن»، (2) و «ولا تجادلوا اهل الكتاب الا بالتي هي احسن»، (3) و امر و ترغيب به گزينش بهترين كلام «فبشر عباد الذين يستمعون القول فيتّبعون احسنه»، (4) بنابراين در انديشه اسلامي، در اصل ضرورت «آزادي بيان» و ثمرات آن و ضررهاي ناشي از منع آن، هيچ ترديدي نيست.

اما آيا براي «آزادي» حد و مرزي هست؟

 در هيچ نظامي، آزادي بيان به صورت مطلق و بدون حد و مرز وجود ندارد؛ بلكه آزادي محدود و در چارچوب ارزش‏هاي پذيرفته شده در هر جامعه است. چارچوب‏ها از هر نظام و جامعه‏اي تا نظام و جامعه ديگر، متفاوت است. مبتني بر جهان‏بيني و نظام فكري آن جامعه مي‏باشد.

«موريس دورژه» درباره‏ چارچوب «آزادي» در دموكراسي مي‏نويسد:

«آيا با اعطاي آزادي به دشمنان آزادي، به آن ها اجازه داده نمي‏شود كه آزادي را در هم بكوبند؟ ... دموكراسي به مخالفان خود اجازه بيان عقايدشان را مي‏دهد؛ ولي تا وقتي كه اين كار را در چارچوب روش‏هاي دموكراتيك انجام دهند.»(5)

 از آن جا كه جمهوري اسلامي مبتني بر آموزه هاي اسلام است، آزادي هاي منطقي و مشروع از جمله آزادي بيان وجود دارد، چنان كه در قانون اساسي انواع آزادي‏ها به رسميت شناخته شده است؛ مشروط بر آن كه مخل به مباني اسلام يا حقوق عمومي نباشد.

در اصل بيست و چهارم قانون اساسي آمده است:

«نشريات و مطبوعات در بيان مطالب آزادند، مگر آن كه مخل به مباني اسلام يا حقوق عمومي باشد...».

در اصل بيست و ششم آمده است:

«احزاب، جمعيت‏ها ،انجمن‏هاي سياسي صنفي و انجمن‏هاي اسلامي يا اقليت‏هاي ديني شناخته شده آزادند، مشروط به اين كه اصول استقلال آزادي وحدت ملي موازين اسلامي و اساس جمهوري اسلامي را نقض نكنند. هيچ كس را نمي‏توان از شركت در آن ها منع كرد يا به شركت در يكي از آن‏ها مجبور ساخت ».

البته در ايران برخي از كاستي و مشكلات در باره آزادي بيان وجود دارد. اميد است كه  كاستي ها برطرف شود.

 براي مطالعه بيشتر در اين زمينه ر.ك:كاظم قاضي‏زاده، انديشه‏هاي فقهي ـ سياسي امام خميني(ره)، مركز تحقيقات استراتژيك رياست جمهوري، چاپ اول خرداد 1377؛دفتر همكاري حوزه و دانشگاه، درآمدي بر حقوق اسلامي، انتشارات سمت، تهران 1368؛دكتر سيد محمد هاشمي، حقوق اساسي جمهوري اسلامي ايران، ج 1، نشر دادگستر، 1378؛ عبدالحسين خسروپناه، جامعه مدني و حاكميت ديني، انتشارات وثوق، 1379.

 پي نوشت ها:

1. نهج‏البلاغه، خطبه‏ 34.

2. نحل(16) آيه 125.

3. عنكبوت(29)آيه 46.

4. زمر(39) آيه 17 و 18.

5. جامعه‏شناسي سياسي، موريس دورژه، ترجمه ابوالفضل قاضي، نشر ميزان، ص 343.

 دراين باره به كتاب تاريخ طبري، ترجمه ابو القاسم پاينده‏، تهران‏، ناشر: اساطير ، 1375 ش‏ چاپ  پنجم‏، ج5، ص1962

در باره تاریخ 200 ساله اخیر كتاب و مقالات متعددی سامان یافته اند، كه برخی عبارتند از :

1. جلال الدین مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران

2. حمید روحانی، بررسی و تحلیل از نهضت امام خمینی

3. علی اكبر ولایتی، تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی علیه جمهوری اسلامی ایران

4. موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی- معاونت پژوهشی -تاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام 

5. كاظم بجنوردی و دیگران، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ذیل كلمه " ایران"

6. علی اكبر حصاری ، تاریخ فرهنگی - سیاسی معاصر ایران

7 . عصر بي­خبري يا پنجاه سال استبداد در ايران، ابراهيم تيموري

8 . ظهور و سقوط پهلوي، حسين فردوست

9 . تاريخ بيست سالة ايران ، حسين مكي

 10. علي اصغر شميم ، ایران در دوره سلطنت قاجار

11 . غلامرضا ورهرام  ، نظام سياسي و سازمان‌هاي‌اجتماعي ايران در عصر قاجار

  در اين خصوص به كتاب هاي زير مراجعه فرماييد:

-خدمات متقابل اسلام و ايران، شهيد مطهري

-كار نامه اسلام، عبد الحسين زرين كوب

 تاريخ ايران بعد از اسلام، عبد الحسين زرين كوب

- تاريخ خلفاء، رسول جعفريان 

-تاريخ ايران از ورود مسلمانان تا پايان طاهريان، حسين مفتخري و حسين زماني

-دائرة المعارف بزرگ اسلامي، ج 8، ص 505، مدخل اسلام در ايران