اخلاقی و تربیتی

با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
هر انساني از تنهايي رنج مي برد و به دنبال دوست و هم نشيني شايسته براي خود مي گردد. در اين ميان، چون جوانان در رشد اخلاقي و اجتماعي هستند، بهره مندي از رفيق و هم نشين مناسب براي آنان ضرورت بسيار دارد؛ چه اينكه هم نشين نيكو مي تواند عامل رشد و شكوفايي معني آنان باشد، همان گونه كه دوستان ناسالم نيز گاه راه سقوط و تنزل را برايشان فراهم مي سازند. از اين رو، بايد با دورانديشي، در انتخاب دولت اقدام كرد. بيشتر جواناني كه به سقوط و كشيده شده اند، مسئله هم نشيني و مصاحبت با افراد شرور و فاسد را مهم ترين عامل شكست خود بر مي شمارند. پس ضرورت داشتن دوست و معاشرت از يك سو و پرهيز از دوستان ناباب از سوي ديگر، ما را بر آن مي دارد قادر «آيين دوست يابي» دقت كنيم و با هوشياري و فراست، معيارهايي را كه از آموزه هاي ديني به دست مي آيد، در نظر بگيريم.
البته عاقلانه آن است كه دوستي ها بر اساس، ارتباط هاي صميمانه مبتني بر اخلاق والاي انساني شكل گيرد. بنابراين، روابطي كه با انگيزه سودآوري و رسيدن به منافع باشد، در اين چرخه قرار نمي گيرد.
در اين ميان بر اثر معاشرت با نيكان، چراغ دل با ياد خدا نوراني مي شود و هم نشيني با بدان، پي آمدي جز بدبيني و زيان هاي جبران ناپذير به همراه ندارد.
- آثار هم نشيني با نيكان و بدان:
قرآن مجيد مي فرمايد: «وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الّذينَ يَدْعونَ رَبَّهُمْ بِالغَدوةِ وَالْعَشِيِّ يُريدونَ وجَهُه ولا تَعْدُ عَيْناكَ عَنْهُمْ تُريدُ زينَةَّ الحَيوةِ الدُّنيا وَلا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنا وَاتَّبَعَ هَوايَهُ وَ كانَ أَهْرَهُ فُرُطاً»(1) با كساني باش كه پروردگار خود را صبح و عصر مي خوانند و تنها رضاي او را مي طلبند و هرگز به خاطر زيورهاي دنيا، چشمان خود را از آنها برمگير و از كساني كه قلب شان را از ياد خدا غافل ساختيم، اطاعت مكن؛ همان ها كه از هواي نفس پيروي كردند و كارهايشان افراطي است. از پيامبر اكرم (ص) نيز نقل است: أَسْعَدُ النّاسِ مَنْ خالَطَ كِرامَ النّاس. از همه سعادتمندتر، آن كسي است كه با مردم نيك و بزرگوار معاشرت كند.
حضرت علي(ع) نيز دل سوزانه هشدار مي دهد: «عَلَيْكَ بِاخِوانِ الصِّدْقِ فَأَكْثِرِ مِنْ اكْتسابِ هِم فَاِنَّهُمْ عُدَّةٌ عِنْدَ الرِّخا وَ جُنَّةٌ عِنْدَ الْبَلا»(2) بر شما باد به دوستان راست گو و درست كردار. پس زياد كن كسب چنين دوستي؛ زيرا چنين دوستاني كمك كار در زمان آسايش و سپر در هنگام بلا هستند. در مقابل، معاشرت با بدان، روح را تاريك و حس شخصيت را ضعيف و زشتي كارهاي بد را درنظر آدمي كم مي كند، چنان كه امام علي(ع) مي فرمايند: «مَجالُسَةُ الْأَسْرارِ تُورِثُ سُوءَ الظَّنَّ بالْأخْيارِ»(3) هم نشيني با بدان، سبب بدبيني مي شود».
- منابعي براي مطالعۀ بيشتر:
1- آداب معاشرت، مقدس نيا، محمد، ناشر مركز اطلاعات و مدارك اسلامي.
2- اخلاق معاشرت، محدثي، جواد، ناشر بوستان كتاب.
3- دانش آموزان و اخلاق معاشرت، محدثي، جواد، ناشر بوستان كتاب.
4- آداب رفتار و معاشرت، احمدي، منصور، ناشر: اعراف.
5- آداب معاشرت و الگوهاي رفتاري، نصيريان، جلال.
6- آداب معاشرت از ديدگاه معصومين(ع)، شيخ حرّ عاملي، ترجمه محمد فارابي، يعسوب عباسي علي كمر.
پي نوشت ها:
1. كهف(18) آيۀ 28.
2. بحارالانوار، مؤسسة الوفاء بيروت، 1404 ق، ج 74، ص 187.
3. بحارالانوار، مؤسسة الوفاء بيروت، 1404 ق، ج 71، ص 197.
پرسشگر گرامی:
ضمن تشکر از ارتباط شما با این مرکز؛ با توجه به کمبودهای متعدد امکانات و کاهش اعتبارات پاسخگویی، مرکز ملی پاسخگویی ناگزیر به تغییر رویکرد و اقدام به تمرکز سامانه پاسخگویی کرده است.
از این رو پاسخ سوالات خود را از سامانه های زیر دریافت نمایید.
سامانه هاي فضای مجازی ( اينترنتي):
انجمن گفتگوی دینی: http://www.askdin.com
کانون گفتگوی قرآنی: http://www.askquran.ir
پاسخگوئی زنده اینترنتی از طریق سایت : http://www.09640.ir
سامانه پیامک(فقط احکام شرعی): به شماره 30009640 یا از طریق سایت http://www.30009640.ir
سامانه تلفني:
096400