با سلام
در کتاب دین و زندگی دبیرستان خواندیم که کسانی که به مردم فرمان می دهند و قانون گذاری می کنند در حالی که فرمان و قانونشان از قرآن و فرمان الهی نشات نکرده طاغوت اند و مراجعه به آنها و انجام دستورات آنها بر مسلمانان حرام است؛ پس اگر شخصی بنا به دلایلی خارج از کشور زندگی کند و در کشور های غیر اسلامی هم باشد در صورت بروز مشکل حقوقی نباید به حاکمان آنجا مراجعه کند؟ در این صورت حق او چه می شود؟ ممنون
با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
به يقين در احكام گوناگون اسلام همواره در كنار قانون اصلي بر شرائط خاص و موقعيت هاي اضطراري نيز توجه شده است و مثلا در كنار حرمت ميته و مانند آن تاكيد شده كه در شرائط اضطراري استفاده از اين امور منعي ندارد.(1)
در مورد مساله مراجعه به طاغوت و محاكم قضاي در ساير كشورها يا در كشورهاي اسلامي كه سازمان قضايي ايشان بر مبناي كتاب و سنت نيست نيز مراجع تقليد نظرات روشن و دقيقي را بيان فرموده اند؛ به عنوان مثال از آيه الله مكارم استفتاء شده است:
« آيا براى مسلمين جايز است كه دعاوى خود را بر ضدّ شخص مسلمانى به محاكم غير اسلامى ببرند؟
جواب: در روايات معتبره وارد شده است كه تقاضاى داورى از آنها مانند تقاضاى داورى از جِبت و طاغوت و حرام است؛ بله در صورتى كه رجوع به آنها تنها راه احقاق حق باشد، مانعى ندارد. » (2)
در نتيجه در موارد خاص كه احقاق حق نيازمند مراجعه به اين محاكم باشد به نظر برخي از مراجع منعي در اين باره وجود ندارد و اين در حكم اضطرار و شرائط خاص است.
پي نوشت ها:
1. بقره (2) آيه 173.
2. شيرازى، ناصر مكارم، استفتاءات جديد، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب عليه السلام، قم، 1427 ه ق، سؤال 669، ج 2، ص 217.
موفق باشید.