با عرض سلام و احترام
جوانی هستم 25 ساله و دانشجوی کارشناسی ارشد یکی از رشته¬های مهندسی. در خانواده و محیطی بزرگ شده¬ام که مانند بیشتر خانواده¬ها به نمازو روزه و مسائل اولیه دین پایبند است اما مانند بیشتر خانواده¬ها از دانش دینی بهره کمی دارد. خودم نیز همینطور. اخیرا متوجه این نکته شده ام که در زمینه کسب معارف دین و آموختن قرآن و احکام شرع خیلی کوتاهی کرده ام و همچنین فهمیده ام که بسیاری از مشکلات و گرفتاری هایی که در زندگی دارم ناشی از آگاه نبودن از دستورات و راهنمایی های قرآن و اسلام است. همچنین در زندگینامه بعضی از علما و بزرگان خوانده ام که ایشان تحصیل علوم دینی را بر خود واجب می دانسته اند. بنابراین تصمیم دارم در حوزه علمیه یا یکی از رشته های دینی شروع به تحصیل کنم.
از طرفی هنوز ازدواج نکرده ام و این باعث می شود که گاهی مرتکب گناه شوم. البته خیلی سعی می کنم به سمت گناه نروم و اگر گناهی مرتکب شوم خیلی پشیمان می شوم و از خدا طلب بخشش می کنم. اما گاهی توان کنترل نفسم را ندارم.
حال اگر بخواهم برای ازدواج اقدام کنم با توجه به اینکه خودم و خانواده ام دچار فقر هستیم، می دانم که تأمین مخارج ازدواج و خانواده و رسیدگی به امور خانواده وقت زیادی را از من خواهد گرفت و می ترسم نتوانم به تحصیل علوم دینی بپردازم. و اگر بخواهم ازدواج را به تأخیر بیندازم و به تحصیل علوم دینی بپردازم می دانم که به تکرار گناه می افتم.
خواهشمندم بنده را راهنمایی بفرمایید که:
اولا: چه تکلیفی بر عهده من است؟
ثانیا:چه راه حلی را به بنده می توانید پیشنهاد کنید؟
با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
1. بر اساس مفاهيم ديني(1) هر علمي كه برآوردن نيازهاي لازم جامعه موقوف به دانستن آن علم و تخصص باشد، بر مسلمانان تحصيل آن لازم و واجب است. اين علم مي تواند از علوم طبيعي مانند علوم مهندسي باشد و يا از علوم اسلامي. هر علمي كه نفعي را عايد جامعه اسلامي كند، مورد تأكيد و تشويق اسلام و داراي ثواب است. بنابراين مطمئن باشيد در هر لباسي كه باشيد اگر تقوا داشته باشيد و به خلق خدا خدمت كنيد داراي اجرو پاداش خواهيد بود. بسيار افرادي كه در لباس غير علوم ديني به مردم خدمت مي كنند و عملشان مورد توجه خداوند است. البته در درجه بندي علوم بايد اين نكته را ذكر كرد علوم ديني از فضيلت بيشتري برخوردار هستند.
2- تعيين هدف، علاقه ،همت، اراده و پشتكار از مهم ترين عوامل موفقيت در هر رشته و هر كاري است. حتى يادگيرى ابتدايى ترين حرفه و شغل بدون علاقه و جديت غير ممكن مينمايد. يعني فرد بايد بداند به كجا ميخواهد برسد؟ مقصد كجاست؟ چه آثار و فوايدي از انتخابش نصيبش ميشود؟ توقع و انتظارش چيست؟
همچنين از جمله مهم ترين مسائلي كه در تعيين هدف و مقصد در هر كاري نقش موثري دارد و براي ادامه راه دانستنش مهم است، اين است كه از مشكلات و موانع انتخاب خود آگاهي داشته باشد( مشكلات و تنگناهاي اقتصادي، اجتماعي، محدوديتهاي معاشرتي و رفتاري ) با توجه با آن موانع و مشكلات راه خود را آگاهانه انتخاب كند.
كسي كه از همه اين مسائل آگاهي لازم و كافي داشته باشد، ميتواند تصميم بگيرد. براي رسيدن به هدف والايي كه انتخاب كرده، آستين بالا زند و اقدام كند.
برادر گرامي؛
با توجه به اين كه دانشجوي ارشد مهندسي هستيد و به زودي وارد بازار كار مي شويد، پيشنهاد ما اين است كه:
سعي كنيد قبل از دنبال كردن علاقه به تحصيل در حوزه، به دنبال هدف مشخص باشيد. ظاهرا انگيزه و محرك شما براي ورود به حوزه، جست وجوي كمالات نفساني و معنوي و نيز افزايش اطلاعات ديني و تحصيل علوم ديني است. در اين صورت بايد بدانيد هر چند حوزه علميه محيط مساعدتري براي كسب فضايل روحاني است، ولي چنان نيست كه در محيط دانشگاهي نتوان بدان رسيد. رسيدن به آن ها بيش از هر چيز به عزم و همت و اراده جدي شما و عنايات حق تعالي بستگي دارد، نه به محيط. بنابراين اگر قصد شما از ادامه تحصيل در حوزه به جهت جست وجوي كمالات نفساني و افزايش اطلاعات ديني است. براي ادامه تحصيل خود به اين نكته توجه كنيد كه مقصود شما در دانشگاه نيز يافتني است. كافي است كمي وقت بگذاريد و در كنار تحصيل دانشگاهي، مطالعات ديني و مذهبي خود را افزايش دهيد.
بي ترديد با تحصيل در رشته هاي فني - مهندسي و ...نيز مي توانيد فردي موفق براي جامعه بوده و به عنوان يك چهره ماندگار به تحقيق و پژوهش مشغول شويد. همچنين از اجر معنوي نيز برخوردار شويد. هر چند در رشته هاي علوم حوزوي زمينه براي كمال انساني مهياتر است. اما مشكلات خاص خود رانيز دارد كه قناعت به درآمد محدود يكي از آنهاست.
پس با توجه به روحيات، توانايي ها و استعدادهاي خويش و مشورت با دانايان و بزرگ ترها و نيز شناخت مشكلات و موانع هر انتخاب، ابتدا راه خود را آگاهانه انتخاب كنيد. سپس با تقويت اراده و همت و پشتكار، پاي در راه رسيدن به موفقيت بگذاريد. مطمئن باشيد فتح قله موفقيت از آن شماست.
و اما در خصوص ازدواجتان بايد عرض كنيم:
بي شك از بين بردن زمينه گناه يكي از مهمترين وموثرترين اقدامات براي رهايي از دام هاي شيطان است. ازدواج نيز به عنوان يكي از راهكارهاي ارائه شده در قرآن براي در امان ماندن از وسوسه هاي شيطان، يكي از اسباب از بين بردن زمينه ارتكاب گناه است. (2) بلكه در برخي موارد كه انسان به گناه مي افتد، واجب است كه ازدواج كند. انسان براي انجام دادن موضوع واجب، بايد كوشش نمايد كه حتي المقدور صورت گيرد و مانند همه تكاليف واجب بايد انجام پذيرد. لذا توصيه مي كنيم هر چه زودتر با هم فكري و مشورت والدين و بزرگ ترها و ارزيابي دقيق ملاك هايي كه براي انتخاب همسر داريد، ازدواج كنيد. ازدواج، هر چند بخشي از وقت شما را خواهد گرفت اما مانع ادامه تحصيلتان نخواهد شد. بلكه با رفع اين دغدغه ذهني شما، در صورت انتخاب صحيح، در ادامه تحصيل موفق تر هم باشيد.
پي نوشت ها :
1. محمد محمدي ريشهري، ميزان الحكمه، ج 3، ص 2071، ماده، علم، شماره 13746. «احاديث ترغيب به علم آموزي».
2. نور(24)آيه 32.
موفق باشید.