یقه شیخی

با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
پرسش گر گرامي افراد لباس‌هايي را انتخاب مي‌كنند كه به نحوي با نظام رواني و شخصيت آنها در ارتباط باشند. انسان بسته به اين كه براي جهان چه معنايي قائل باشد، خود را چگونه موجودي شناسد، چه سرنوشتي براي خود تصور كند و سعادت خود را در چه بداند، لباس پوشيدنش تفاوت مي‏كند. انسان بوسيله لباس به خود آراستگي و زيبايي مي‏بخشد. خودآرايي و زينت كردن نه تنها آثار مثبت روحي و رواني در ديگران و جامعه داشته و موجبات ارضاء روحي جامعه را فراهم مي‏آورد، بلكه اثرات رواني مثبتي نيز در خود فرد دارد. بنابراين نه تنها كيفيت لباس پوشيدن حاكي از شخصيت انسان است، بلكه در شكل‏گيري و تحول شخصيت او نقش دارد. در اين جا بعضى از ويژگى‏هاى لباس را كه با شخصيت انسان مرتبط است، از زبان روايات اسلامى يادآور مى‏شويم:
۱- لباس زيبا، باعث تقرب به خداست. امام صادق(ع) مى‏فرمايد: خود را به وسيله لباس زيبا كنيد زيرا خدا زيباست و زيبايى را دوست دارد.(۱) بنابراين وقتى انسان احساس كند خدا او را دوست دارد، تأثير مثبتى برشخصيت او مى‏گذارد.
۲- امام على (ع) مى‏فرمايد: لباس تميز، غم و ناراحتى را برطرف مى‏كند و براى نماز، يك نوع پاكيزگى است.(۲)
بنابراين يكى از عوامل نشاط و شادابى روانى، پوشيدن لباس تميز است.
۳- لباس تميز، باعث ذلت و خوارى دشمنان مى‏شود و انسان را در مقابل آنان سربلند مى‏كند. امام صادق(ع) مى‏فرمايد: لباس پاكيزه، دشمن را ذليل مى‏نمايد.(۳)
۴- لباس مناسب، انسان را در ميان مردم عزيز مى‏كند.
۵- لباس انسان، بايد معرف جنس او نيز باشد بنابراين لباس مردان بايد با لباس زنان تفاوت داشته باشد و هر كدام لباس مخصوص خود را بپوشند. پيامبر خدا (ص) مردانى را كه لباس زنان و زنانى را كه لباس مردان مى‏پوشند، از اين كار نهي شديد مي كردند.(4)
۶- لباس نبايد غير متعارف و به اصطلاح لباس شهرت باشد. گاهى انسان بر اساس خود خواهى و تكبر، لباسى را انتخاب مى‏كند كه نظيرش در هيچ كس نبوده باشد. امام صادق (ع) مى‏فرمايد: براى انسان از نشانه‏هاى خفت و خوارى همين بس كه لباسى بپوشد كه به آن مشهور شود.(5)
بنابراين لباس شهرت، نشانه شخصيت خود خواه و متكبر است.
۷- پرهيز از لباس فرهنگ‏هاى بيگانه كسى كه فرهنگ اسلامى و ملى خود را رها كند و به رنگ و لباس بيگانگان (كه مظهر آن دنياى غرب است) در آيد، نشانه نداشتن استقلال و نشانه وابستگى به آنان است. چنين فردى، دچار احساس خود كم‏بينى شده است و شخصيتى ذليل دارد. حديث داريم :َ لَا تَلْبَسُوا لِبَاسَ أَعْدَائِي وَ لَا تَطْعَمُوا مَطَاعِمَ أَعْدَائِي وَ لَا تَسْلُكُوا مَسَالِكَ أَعْدَائِي فَتَكُونُوا أَعْدَائِي كَمَا هُمْ أَعْدَائِي.(6) لباس دشمنان مرا نپوشيد و غذاهاي آن ها را نخوريد و روش آن ها را پيش نگيريد كه شما هم مانند آن ها دشمن من مي شويد.
۸- استفاده از رنگهاى شاد در لباس، اثرات غير مستقيمى در افزايش حركت و فعاليت و پيشرفت كار افراد دارد و در سلامت روانى و شخصيتى افراد مؤثر خواهد بود. پيامبر خدا (ص) مى‏فرمايد: لباس سفيد رنگ بپوشيد كه سبب آرامش و پاكيزگى شماست.(7) بنابراين انسانى كه از رنگ‏هاى روشن و شاد در لباس استفاده مى‏كند، از آرامش روانى بيشترى برخوردار است.
از آن چه گذشت، معلوم مى‏شود كه كيفيت و چگونگى لباس هم از نظر رنگ و هم از نظر مدل و هم از نظر آراستگى و تميزى، نشانه نوع شخصيت انسان است و چه بسا افرادى كه با پوشيدن نوع خاصى از لباس‏ها، دچار مسخ شخصيتى مى‏شوند و به كلى رفتار و اعمالشان تغيير پيدا مى‏كند. و از اين احاديث متوجه مي شويم كه استفاده از پوشش اسلامي مطلوب است واثر مثبت هم در خود فرد دارد و هم در جامعه دارد، و انسان بايد در خوبي ها هميشه در جامعه تاثير گذار باشد، و در اخلاق بد از جامعه تاثير نپذيرد.
پى‏نوشت:‏
1. شيخ حر عاملى، وسائل الشيعة، 29 جلد، مؤسسه آل البيت عليهم‏السلام قم، 1409 ه.ق، ج 5، ص 6.
۲. همان، ص 14.
۳. همان.
4. همان، ص 25.
5. همان، ص 25.
6. همان، ص 24.
۷. همان، ج 4، ص 385.
موفق باشید.