باسلام من نوجوانی 16 ساله ام و همانطور که میدانید خداوند زمین و کل جهان هستی را قبل از آفرینش انسان آفرید(در 6 روز) و بعد آدم و هوا را خلق کرد و از روح خود در آنان دمید و به فرشتگان فرمان داد که اینان را سجده کنند. و همه سجده کردند الا ابلیس. از آنجا که شیطان دارای اختیار بوده و هست اگر سجده می کرد هم خودش در بهشت زندگی میکرد هم ما...و هیچکدام از بهشت رانده نمی‌شدیم و سوال اینجاست که خداوند چراقبل از این اتفاق جهان را آفرید؟؟!!
با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
در اين رابطه دو نكته مهم است اول اين كه: آفرينش جهان هستي در واقع نشانه قدرت خداوند است. از اين رو اميرمؤمنان(ع) فرمود:
«الحمد لله المتجلّي لخلقه بخلقه؛(1) سپاس خدايي را كه با آفرينش خود بر آفريدگان تجلي كرد».
طبق اين حديث معلوم مي‌شود كه عالم هستي تجلي فيض خداوند است. از آن جا كه خداوند فيّاض مطلق است، اگر افاضه نفرمايد، سؤال برانگيز است.
براي نزديك شدن مطلب به ذهن، سپهر گردان از لازمه وجوديش نور دهي و روشن نمودن جهان است، اگر نور ندهد، سؤال برانگيز است و نه نور دادنش، چه اين كه فيض نور از نور خورشيد هرگز نشانه تأثيرپذيري از نورش نيست، بلكه دليل وجود پر فيض اوست كه از لازمه طلوعش درخشش نور در كره زمين است.
خداوند اگر جهان را آفريد، تحت تأثير هيچ عاملي نبوده ، بلكه هرچه عامل فرض شود، جزو فيض اوست و هيچ گاه خداوند از فيض خود متأثر نمي‌شود.
نكته ديگر اينكه در حديث قدسي نقل شده كه خداوند فرمود: « يا ابن آدم خلقت الاشياء لاجلك و خلقتك لاجلي(2) اي انسان !تمام اشيا را براي تو خلق كردم و تو را براي خودم. اما اين كه چرا خداوند انسان را براي خود خلق نمود؟ ممكن است اشاره به مسله خليفه اللهي انسان داشته باشد.
چون خليفه، در عالم انسان كامل است كه يكي از افراد نوع انسان است؛ بنابراين آفرينش عالم قبل ازآن جريان از دو منظر قابل توجه است اول از اين لحاظ كه عالم به عنوان آيت و نشانه قدرت خداوند مطرح است. دوم اين كه خلقت عالم قبل از خلقت انسان براي اين است كه مقدمه و زمينه ساز به وجود آمدن انسان باشد. چون بديهي است كه انسان در زندگي خود به بستر مناسب براي پيدايش و ادامه زندگي نياز دارد كه از طريق ساير مخلوقات تامين مي شود.
لذا در آموزه هاي وحياني دراين باره نكته هاي شنيدني مطرح شده از جمله فرمود: «زمين را براي مردم نهاد.»(3)
در آية ديگر فرمود: «اوست خدايي كه همة آنچه در زمين است براي شما آفريده است».(4) و در روايتي آمده كه رسول خدا (ص) به امير مؤمنان فرمود:
«يا عليّ لولا نحن ما خلق الله آدم ولا حوّاء ولا الجنّة والنار ولا السماء والأرض؛ (5) اگر ما (پيامبر و اهل بيت) نبوديم ،خداوند آدم و حوا، بهشت و جهنم، آسمان و زمين را نمي‌آفريد.»
طبق اين گونه روايات معلوم مي‌شود كه عالم و آدم طفيل ومقدمه وجود مبارك انسان كامل (پيامبر و اهل بيت)، و براي آن ها و در پرتوي نور وجود او خلق شده، اين جاست كه ژرفاي اين حديث قدسي نوراني به خوبي روشن مي‌گردد كه خداوند فرمود:
بنا بر اين همان طور كه براي يك درخت زمين و زمينه لازم است.
خداوند جهان را به عنوان مقدمه و زمينه ساز براي انسان آفريده و عالم و آدم را براي انسان كامل خلق كرده و او را براي خود آفريده تا مظهر اسما و صفات و تجليگاه او در جهان و خليفه او در عالم باشد.
پي‌نوشت:
1. نهج البلاغه، نشر موسسه، اميرالمومنين، قم 1375 ش، خطبه 108.
2. فيض كاشاني، علم اليقين، نشر بيدار قم 1378 ش، ج1، ص 381.
3. الرحمن (55) آيه 10.
4. بقره (2) آيه 2.
5. صدوق عيون أخبار الرضا (ع)، نشر دار العلم قم 1367 ش، ج 1، ص 237.
موفق باشید.
