انرژی درونی انسان

با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
در بررسي هاي تاريخي به پديده هايي برخورد مي كنيم كه در هاله ايي از ابهام و تعابير درست و نادرست قرار گرفته است و اين ابهامات شرايطي را فراهم مي آورند كه مرزهاي واقعي اين پديده ها شناخته نشده و جايگاه واقعي آنها معرفي نگردد. يكي از اين پديده ها «هيپنوتيزم» و «انرژي درماني» است.
در هيپنوتيزم علاوه بر قدرت تفكر، امكان محبت، قضاوت، راه رفتن و غيره نيز وجود دارد. فكر هيپنوتيزم شونده بر روي موضوع خاصي (صحبت هاي هيپنوتيزور) تمركز فوق العاده اي مي كند و بين او و فرد هيپنوتيزور ارتباط عاطفي خاصي بر قرار مي شود كه در خواب نظير آن را مشاهده نمي كنيم.
- «هيپنوتيزم» و «انرژي درماني» چيست؟
هيپنوتيزم يك حالت روحي خاص شبيه خواب آلودگي و القايي و ارادي است و در آن هشياري و آگاهي سوژه (هيپنوتيزم شونده) فوق العاده افزايش مي يابد. اين آگاهي معمولاً بر روي مطالبي تمركز مي كند كه توسط هيپنوتيزور به او ارائه مي شود. درحالت هيپنوتيزم تلقين پذيري فرد و قدرت تخيلات و تصوير سازي ذهن افزايش مي يابد و هر چه درجه هيپنوتيزم عميق تر شود اين خصوصيات نيز قويتر مي گردند.(1)
امّا برخي از نظريه پردازان اعتقاد دارند كه هيپنوتيزم چيزي جز يك تمركز برتر نيست: «اصل هيپنوتيزم؛ تمركز روح است بر شخصي كه مي خواهيم او را تحت تأثير اراده خود قرار دهيم. با تمركز روح بر ارادۀ‌ خود، آنچه را مي ‌خواهيم به طرف مقابل القاء مي ‌كنيم كه با توجه به مجرد بودن نفسْ چنين امكاني در هر كس هست».(2)
- جايگاه «هيپنوتيزم» و «انرژي درماني» در اسلام:
قطعاً نيروى اراده انسان، قدرت و توانايي فراوانى دارد و هنگامى كه در پرتو رياضت هاى نفسانى قوي تر شود، كارش به جايى مى ‏رسد كه در موجودات محيط خود تأثير مى‏ گذارد. رياضت ها گاهى مشروع و گاهى نامشروع است. رياضت هاى مشروع در نفوس پاك، نيروى سازنده ايجاد مى‏ كند، و رياضت هاى نامشروع نيروى شيطانى، و هر دو ممكن است منشأ خارق عادت گردد كه در اوّلى مثبت و سازنده و در دومي مخرّب است.(3)
از آنجا كه پديدۀ هيپنوتيزم يكي از مسائل نسبتاً جديد در منابع ديني است، سخن از آن در ميان علماي گذشته كمتر به چشم مي خورد، و علماي معاصر نيز، اين موضوع را بيشتر ذيل بحث از سحر و جادو آورده اند.
- توضيح بيشتر مسأله:
توضيح آن كه امروزه علومي از قبيل خواب مغناطيسى، هيپنوتيزم، مانيه ‏تيزم و تله ‏پاتى وجود دارد كه در گذشته ساحران با استفاده از آنها برنامه‏ هاى خود را عملى مى ‏ساختند.
البته اين علوم نيز از علوم مثبتى است كه مى ‏تواند در بسيارى از شئون زندگى مورد بهره‏ بردارى صحيح قرار گيرد، ولى ساحران از آن سوء استفاده مى ‏كردند و براى فريب مردم، آنها را به كار مى ‏گرفتند. لذا اگر امروز هم كسى از آنها چنين استفاده‏ اى در برابر مردم بي خبر داشته باشد، در حكم سحر بوده و جايز نخواهد بود، و اين جايز نبودن هم فلسفه ‏هاى متعددى را داراست، از جمله:
1. خارج ساختن مسير زندگى از مجراى عادى و طبيعى؛
2. زمينه بسيارى از فريبكارى‏ ها و شيادى‏ ها چنان كه هم اكنون از طريق هيپنوتيزم و اسپريتسم و در گذشته از طريق سحر و جادو و فالگيرى مرسوم بوده است.
3. احياناً موجب كشف و افشاى اسرار ديگران شدن؛ زيرا يكى از كارهاى خواب واره‏گر خواندن ذهن شخص مورد نظر است.
4. تصرف غير اختيارى در نفوس ديگران.
- «هيپنوتيزم» از ديدگاه فقهاء:
در هر حال، فقها در اين موضوع ديدگاه هاي مختلفي دارند:
1- برخي هيپنوتيزم را به طور مطلق حرام مي دانند؛ مانند اين كه امام خميني(ره) در پاسخ به پرسشي مي گويد: هيپنوتيزم جايز نيست.(4)
2- برخي ديگر نيز با شرايطي هيپنوتيزم را جايز شمرده اند، كه در زير چند نمونه بيان مي شود:(5)
آيت الله خامنه اي: بطور كلى يادگيرى هيپنوتيزم و استفاده از آن به غرض عقلائى حلال و قابل ملاحظه، اشكال ندارد به شرط اينكه با رضايت و موافقت كسى باشد كه مى‏خواهد به خواب مصنوعى برود و ضرر معتنابهى هم براى او نداشته باشد.(6)
آيت الله مكارم شيرازي: استفاده از هيپنوتيزم براى مقاصد طبّى و مانند آن مشروع است، مشروط بر اينكه تجربه و آگاهى كافى داشته باشد، و آثار منفى و خلاف شرعى بر آن مترتب نگردد. ولى براى كشف امور پنهانى، يا اطّلاع از گذشته و آينده و حال جايز نيست.(7)
آيت الله تبريزي: در هيپنوتيزم، چنانچه خوف ضرر بر كسى كه اين عمل با او انجام مى‌گيرد يا شخصى ديگر داده شود جايز نيست.(8)
آيت الله گلپايگاني: هيپنوتيزم حرام است و براى معالجه [بيمار]، در صورتى كه طريق معالجه منحصر به آن باشد و موجب كشف اسرار ديگران نشود اشكال ندارد.(9)
پي نوشت ها:
1. اورماند، مك گيل، دائرة المعارف هيپنوتيزم، مترجم جماليان، سيد رضا، انتشارات جمال الحق، چاپ اول، تهران، 1372 ش. ص 149.
2. طاهرزاده، اصغر، جايگاه جنّ، شيطان و جادوگر در عالم، لُب‌الميزان، اصفهان، 1388ش. ص57.
3. مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، دار الكتب الإسلامية، تهران‏، اول، ‏1374 ش. ج‏1، ص 381.
4. پرسش اين گونه است: «آيا هيپنوتيزم از نظر اسلام حرام است؟ اگر هيپنوتيزم در جهت انجام عمل خير و نيكو انجام شود چه حكمى دارد؟»؛ خميني، روح الله، استفتاءات ، دفتر انتشارات اسلامي، 1۳۶۶ش. ج‏2، ص 22.
5. جهت آگاهي از نظر ساير مراجع به سايت هاي ايشان مراجعه كنيد.
6. امام خمينى، توضيح المسائل (محشّٰى)، محقق و مصحح: بنى هاشمى خمينى، سيد محمد حسين، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ هشتم، 1424ق. ج‏2، ص 981.
7.مكارم شيرازى، ناصر، احكام پزشكى، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب عليه السلام، قم، چاپ اول، 1429 ق. ص 45، س 115.
8. تبريزى، جواد، استفتاءات جديد، قم، اول، بي تا. ج‌2، ص 460، س 1864.
9. گلپايگانى، سيد محمد رضا، مجمع المسائل، دار القرآن الكريم، قم، دوم، 1409 ه‍ ق. ج‌5، ص 299، س 609.
موفق باشید.