با توجه به اینکه در بحث هدف از خلقت می گوییم خداوند واجب الوجود و بی نیاز مطلق است بنابر این هدفی ندارد که به آن برسد بلکه هدف ما انسانها هستیم و با توجه به اینکه ظلم در مورد خداوند بعید است اما جود و بخشش از صفات کمالی است می گوییم دلیل خلقت رحمانیت و جود و بخشش خداوند است حال سوال این است که با توجه به رحمانیت خداوند چرا ما انسانها را طوری نیافرید که همه بهشتی شویم چون هر موجودی که قابلیت و ظرفیت جود و بخشش را داشته باشد غیرممکن است که از طرف خداوند منع فیض شود، ما می بینیم که خداوند در قرآن می فرماید اگر ما می خواستیم همه انسانها را به را به راه راست هدایت می کردیم ( مثل سوره یونس آیه 99 ) و این تأییدی است بر اینکه می شود همه انسانها جبراً به راه راست هدایت وبهشتی شوند با این وجود چرا خداوند این کار را نکرد تا هیچ کس عذاب نشود و همه بهشتی شوند؟
با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
براي خداوند دشوار نبود كه از ابتدا همه انسان ها را در اوج كمال و لايق بهشت بيافريند. اما فلسفه آفرينش و شكوه داستان خلقت با زندگي بي مقدمه انسان ها در نعمت بهشت رقم نمي خورد، بلكه اين امر با بهشتي شدن اختياري بشر حاصل مي شود. زيبايي و شكوه داستان به آن است كه همه افراد به طور مساوي از فرصت خود براي رسيدن به بهشت بهره ببرند.
خدا كسي را جهنمي و كس ديگر را بهشتي نمي كند. فرجام بهشت يا دوزخ براي انسان از مقوله «شدني ها»ست؛ يعني بايد به دنيا بياييم تا بهشتي يا جهنمي«بشويم»؛ ظرف وجود ما با حضور در دنيا و طي مراحل علمي و عملي و گذر از فراز و نشيب ها شكل مي گيرد. بنابراين تا به دنيا نياييم، پاداش و كيفر معنا پيدا نمي كند.
خدا انسان را موجودي مختار خلق نموده و امكان انتخاب مسير صحيح و ناصحيح را هم به او داده؛ انسان است كه مي تواند در اين صحنه آزمون سرنوشت خود را مطابق اراده و آزادي كه در اختيارش قرار گرفته، رقم بزند. در نتيجه هر سرنوشتي كه پيش رويش قرار بگيرد، به خودش مربوط است. اين همه زيبايي آفرينش است كه در اين نگاه حتي جهنمي شدن جهنميان هم زيبا و با شكوه است.
به عبارتي روشن تر امتحان الهي با امتحانهاي انساني فرق دارد انسانها امتحان مي گيرند براي كشف ميزان دانايي و توانايي افراد ولي امتحان الهي رشد يافتن افراد است كه در سايه اين امتحان شخص رشد مي يابد مثل رشد دانه گندم در خاك كه زحمت دانه گندم در خاك باعث تبديل شدنش به گياه ميشود سختي انسان در دنيا و امتحان او باعث رشد او و انسان شدن او مي شود.
منتظر سوالات بعدي شما نيز هستيم.
پس تكامل مورد نظر خداوند براي انسان يا همان تكامل مطلوب انسانى چيزى نيست كه بتوان آن را به اجبار آفريد يا در وجود كسي نهاد، بلكه راه طولاني و درازي است كه آدمي بايد با پاى خود آن را طى كند، با اراده و تصميم و افعال اختيارى خويش طرح آن را بريزد.(1)
پي‌نوشت:
1. ناصر مكارم، تفسير نمونه، نشر دار الكتب الاسلاميه تهران 1378 ش، ج 22، ص 393.
موفق باشید.
