سلام علیکم، مقدمتا می دانم که عقل در صورتی می تواند حکم خدا را کشف کند که به تمامی ملاکات و علل آن دسترسی داشته باشد والا به طرق باطلی مثل قیاس در احکام خدا دچار می شود. و ما نمی توانیم به علت ها که بسا در این دنیا هم نباشند و علل اخروی داشته دست یابیم. من در شبکه اجتهاد (ijtihad.ir ) در قسمتی از متن صفحه معرفی مذهب حقه شیعه اثنی عشری نوشته شده که " برخی دانشمندان متاخر شیعی معتقدند که عقل یک منبع بالقوه برای فقه شیعی است نه یک منبع بالفعل، به این معنی که اگر چه بر اساس ضوابط علم اصول فقه عقل به تنهایی می تواند حکمی فقهی را کشف کند و ما را به یکی از احکام و تکالیف مذهبی راهنمایی نماید لیکن این مطلب عملا در هیچ موردی اتفاق نیافتاده و تمامی احکام شرعی که بر اساس احکام قطعی عقل مجرد انسانی قابل کشف است در همان حال در قرآن و سنت، مورد راهنمایی قرار گرفته و با دلیل شرعی (سمعی) بیان شده است.(1)" من هر چقدر فکر کردم دیدم منطقا هم جز این نباید باشد. و سوالم این است که نوشته است "برخی از"
1- یعنی برخی بر این عقیده نیستند؟
2- در این صورت به طور گسترده از این موضوع استفاده کرده اند یا آن ها اگر مثل نظر شهید صدر را ندارند که کاربردش صفر بوده چند مورد معدود و نزدیک به صفر است یا این که گسترده استفاده کرده اند؟
3- اگر نظر شهید صدر صحیح نیست موارد کاربرد آن را به طور روشن که بفهمم بنویسید
4- منظور من از تمام این موارد مواردی مثل تخصیص و تعمیم مفهوم یابی مصداق یابی که عقل ابزاری است نیست؛ عقل منبعی
با تشکر

با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
عبارت "برخي بر اين عقيده اند" لزوما به اين معنا نيست كه برخي خلاف اين نظر را دارند، بلكه مي تواند حاكي از اين امر باشد كه ديگران در اين زمينه تصريحي ندارند. در هر حال چه ديگران عقل را به عنوان يك منبع بالفعل استفاده كرده باشند باز هم اين موارد نمي تواند زياد باشد و منحصر در موارد بسيار معدود است. زيرا حتي ضوابط عقلي استنتاج احكام و استنباط فروعات فقهي كه در قالب اصول عملي بيان مي شود ماننند اصل برائت، در اكثر موارد داراي تاييدات شرعي و نقلي نيز مي باشد.
به علاوه نمي توان براي فروع مختلف فقهي مصاديق گسترده اي را يافت كه در ان يك نص صريح يا اصلي كلي در شرسعت بيان نشده باشد و تكليف حكم آن به گونه اي در منابع نقلي نيامده باشد.
تحليل و بررسي درستي يا نادرستي اين گونه ديدگاه هاي مبنائي از حيطه وظايف اين مركز بيرون است و براي يافتن پاسخ آن بايد به مراكز پژوهشي مراجعه نماييد.
موفق باشید.