خدا

با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
در نامه قبل گفتيم گاه گناه مانع درك لذت عبادت و احساس نشاط ازآن است. اما اين به اين معنا نيست كه هميشه اين گونه باشد. بلكه گاه عامل ديگري مانع ارتباط قلبي انسان با معبودش مي شود. علي رغم اين كه از نظر عقل و منطق خداوند را پذيرفته است. امام سجاد(ع) عواملي را كه مانع رؤيت ملكوت و درك باطن عبادت مي شود، سه عامل معرفي كرده است. حضرت در مناجات خويش مي گويد:
«خداوندا! آن هنگام كه به سوي تو سر بر مي‌دارم و دست نياز دراز مي كنم و به راز و نياز مي پردازم، سه چيز حجاب و مانع مي‌شود كه نتوانم ملكوت اعلاي تو را مشاهده كنم و اين سه پرده را خود با دست خويشتن بر آويخته ام.
نخستين پرده اي كه نگذارد ديده به ديدار تو بگشايم، عصيان من از فرمان توست.
پردة دوم، پرده اي است كه از ارتكاب منهيات و معاصي به روي خويش كشيده ام و خود را از عنايت و مرحمت توبه دور داشته ام.
پردة سوم: غفلت من است؛ غفلتي كه در اداي شكر و سپاس تو ورزيده ام. نعمت ها به من داده اي، ولي شكر (قولي و عملي) نعمت به جاي نياورده ام». (1)
خواهر گرامي؛
براي تقويت ارتباط قلبي با خدا ابتدا بايد محبوب را شناخت. وقتي محبوب شناخته شد و حقارت و ذلت خود را در برابر محبوب،(در عين مشاهده عزت و سرافرازي و اعتماد به نفس در برابر ساير موجودات،) مشاهده نموديم، با جان دل با او ارتباط برقرار خواهيم كرد. براي رسيدن به اين مقصود در اولين گام بايد قلب را - كه جايگاه لطف و رحمت الهي است - از حضور غير خدا تطهير كرد و آن را براي او خالص كرد. البته اين مهم امري نيست كه يك شب به آن رسيد، بلكه نيازمند زمان و انجام اقداماتي است كه مهم ترين آن عبارتند از:
1- كسب معرفت نسبت به خداوند متعال؛
2- تقوا؛ مراد تقواي در عمل يا همان شناخت واجبات و محرمات و رعايت آنهاست. از ضروريات قرب به خداوند دانستن واجبات و محرمات الهي است. بعد از اين مرحله (انجام واجبات و ترك گناهان)، انجام دادن مستحبات مانند نافله هاي يوميه مخصوصا نافلة شب و تهجّد و مناجات با خدا موجب قرب الهي مي شود.
در حديث قدسي آمده است: "هيچ بنده اي به وسيله عملي بهتر و محبوب تر از انجام واجبات (و ترك گناهان و محرمات) به من نزديك نشده است.
بنابراين انجام واجبات (نماز و روزه و ساير عبادت ها و انفاق مال و صله ارحام و كمك به ضعفا و دستگيري از فقرا) و ترك گناهان و محرمات (گناهان صغيره و كبيره) محبوبترين عملي است كه انسان را به خدا نزديك مي كند.(2)
3- گام سوم، شناخت صفات زشت و زيباي انساني است. بايد بشناسيد كه انسان چه صفات نيك و بدي دارد و شما چه صفات نيك و بدي داريد كه بر وجودتان سلطه انداخته است. اين كه راه علاج صفات رذيله چيست، مربوط به مراحل بعدي مي‏شود. اكنون فقط بايد انسان‏شناسي و خودشناسي نسبي را فرا گيريد. يك سير مطالعاتي در اين باره لازم است. بعضي از كتاب هايي كه مستقيم يا غيرمستقيم به اين موضوع پرداخته‏اند عبارتند از: «چهل حديث» اثر امام خميني(ره)، «خودشناسي براي خودسازي» اثر استاد مصباح يزدي، «حسد» اثر آيت الله سيدرضا صدر، «اخلاق اسلامي» اثر شهيد دستغيب، «عجب و ريا» اثر سيداحمد مهري، «فطرت» اثر شهيد مطهري. از ديگر مطالعات بسيار مؤثر در الگوگيري عملي، آشنايي با سنت و سيره پيامبر(ص) و امامان(ع) و احوال بزرگان و اولياي خدا و همچنين مطالعه خاطرات و وصيت‏نامه‏هاي برخي از شهداي بزرگوار مي‏باشد.
توصيه مي كنيم سير مطالعاتي در اين نامه و نامه قبل را مرتب انجام دهيد اگر چه روزي يك ساعت باشد.
پي نوشت ها:
1. صحيفه سجاديه، دعاي شماره 12.
2. الكافي، ثقة الإسلام الكليني، دار الكتب الإسلامية - طهران، 1365 ه. ش، ج 2، ص 352، حديث 7 .
موفق باشید.