تحقیقی را باید ارائه دهم درباره مقایسه جذابیت های فرهنگ غرب و جذابیت های فرهنگ اسلام و میخواهم ابتدا معنای کلمه جذابیت را از دید قران بدانم لطفا در پیدا کردن ایهای در این باب به من کمک کنید
با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
ضمن تشكر از تماس شما با اين مركز محدوده فعاليت اين مركز پاسخ گويي به شبهات قرآني و ديني است و راهنمايي در خصوص تحقيقات از محدوده فعاليت اين مركز خارج است.
در عين حال به اختصار بايد بگوييم كه طبق جستجويي كه در قرآن كريم داشتيم به آيه اي كه به صراحت به كلمه جذابيت يا معادل و مترادف آن تصريح نموده باشد دست نيافتيم. اما در آيات متعدد قرآن از آنچه براي انسان ها جذاب و مايه شگفتي است سخن به ميان آمده و مقايسه اي بين جذابيت هاي دنيوي و اخروي و آثار دلبستگي به آنان بيان شده و معيارهايي كه در اين مقايسه ها بيان شده مي تواند براي مقايسه جذابيت فرهنگ غرب و اسلام كاربرد داشته باشد.
به عنوان نمونه در يكي از آيات مي خوانيم:
«فَلا تُعْجِبْكَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ بِها فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ تَزْهَقَ أَنْفُسُهُمْ وَ هُمْ كافِرُون»(1)
«مبادا [فزوني] اموال و فرزندانشان، مايه شگفتى تو گردد! [اين براى آنها نعمت نيست بلكه] خدا مىخواهد آنها را به اين وسيله در دنيا عذاب كند، و جانشان برآيد در حالى كه كافرند.»
در اين آيه سخن از جذابيت اموال و اولاد مطرح شده و طبق فرهنگ قرآني فزوني مال و اولاد دليل برتري و فضيلت انسان ها دانسته نشده است.
در آيه اي ديگر درباره يكي ديگر از جذابيت هاي بشري مي خوانيم:
«وَ لا تَنْكِحُوا الْمُشْرِكاتِ حَتَّى يُؤْمِنَّ وَ لَأَمَةٌ مُؤْمِنَةٌ خَيْرٌ مِنْ مُشْرِكَةٍ وَ لَوْ أَعْجَبَتْكُمْ وَ لا تُنْكِحُوا الْمُشْرِكينَ حَتَّى يُؤْمِنُوا وَ لَعَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَيْرٌ مِنْ مُشْرِكٍ وَ لَوْ أَعْجَبَكُمْ أُولئِكَ يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَ اللَّهُ يَدْعُوا إِلَى الْجَنَّةِ وَ الْمَغْفِرَةِ بِإِذْنِهِ وَ يُبَيِّنُ آياتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُون»(2)
«و با زنان مشرك و بتپرست، تا ايمان نياوردهاند، ازدواج نكنيد! (اگر چه جز به ازدواج با كنيزان، دسترسى نداشته باشيد زيرا) كنيز باايمان، از زن آزاد بتپرست، بهتر است هر چند (زيبايى، يا ثروت، يا موقعيت او) شما را به شگفتى آورد. و زنان خود را به ازدواج مردان بتپرست، تا ايمان نياوردهاند، در نياوريد! (اگر چه ناچار شويد آنها را به همسرى غلامان باايمان درآوريد زيرا) يك غلام باايمان، از يك مرد آزاد بتپرست، بهتر است هر چند (مال و موقعيت و زيبايى او،) شما را به شگفتى آورد. آنها دعوت به سوى آتش مىكنند و خدا دعوت به بهشت و آمرزش به فرمان خود مىنمايد، و آيات خويش را براى مردم روشن مىسازد شايد متذكر شوند.»
در اين آيه سخن از جذابيت خوشرويان مطرح شده و طبق معيار قرآني خوشبختي انسان صرفا در ازدواج با خوشرويان و ثروتمندان نيست. زيرا در منطق قرآن، دنيا همچون معبر و پلي است كه انسان را به سوي سعادت ابدي رهنمون مي سازد. سعادتي كه جذابيت هاي آن قابل مقايسه با نمونه هاي دنيوي نيست. چنانكه خداوند متعال در جاي ديگر فرموده:
«وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ وَ أَبْقى »(3) «در حالى كه آخرت بهتر و پايدارتر است.»
لذتهاي آخرت به مراتب شديدتر، لذتبخشتر و پرجاذبهتر است (خَيْرٌ) و از لحاظ مدتْ هميشگي و جاودان است (أَبْقَى). آخرت هم از لحاظ كيفيت و هم از لحاظ كميت بر دنيا برتري دارد.
طبق همين قاعده مي بينيم كه خداوند متعال در آيات ديگر مي فرمايد:
«وَ لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلى ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا لِنَفْتِنَهُمْ فيهِ وَ رِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَ أَبْقى»(4)
«و هرگز چشمان خود را به نعمتهاى مادّى، كه به گروههايى از آنان دادهايم، ميفكن! اينها زينت هاى زندگى دنياست تا آنان را در آن بيازماييم و روزى پروردگارت بهتر و پايدارتر است.»
آيات متعدد ديگر قرآن نيز به مقايسه بين رويكرد دنيايي و آخرتي پرداخته كه جمع آوري آيات و كشف ملاك برتري هر يك از رويكردها مي تواند در شكل گيري فرهنگ قرآني و اسلامي سازي فرهنگ جامعه تأثير بسزايي داشته باشد.
پي نوشت ها:
1. توبه(9) آيه 55.
2. بقره(2) آيه 221.
3. أعلي(87) آيه 17.
4. طه(20) آيه 131.
موفق باشید.