سلام، با توجه به حدیث " لو لاک ما خلقت..." آیا شأن و مقام حصرت زهرا(س) از ائمه و از امام زمان ایشان بالا تر است؟
با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
در ابتدا بايد گفت:
بر اساس روايات، چهارده معصوم - عليهم السلام - همه "يك نور"اند.(1) يعني در مقام وحدت نوري، كثرتي ندارند تا يكي اول و ديگري دوم باشد. اين كه در زيارت جامعه ميخوانيم: «وان ارواحكم و طينتكم واحده»، اشاره به همين حقيقت دارد كه چهارده معصوم - عليهم السلام - "يك نور"اند و در اين جهت، با هم وحدت دارند. بر اساس روايات، اين وحدت نه تنها در اول خلقت بوده، بلكه در نظام مادي و زندگي دنيوي، حقيقت آنان يكي بوده است و در عين تعدد صوري، ظاهري و جسماني، آنان با همديگر وحدت و اتحاد دارند.(2)
اين كه در بعضي از روايات، اولين مخلوق نور حضرت محمد (ص) و در پارهاي روايات نور رسول خدا و ائمه هدا - عليهم السلام - مطرح شده است، (3) نبايد پنداشت كه اين روايات بر كثرت و غيريت اين انوار، دلالت دارد؛ زيرا روح آن ها در عين اين كه يك حقيقت و موجود واحد است، حقيقت همه چهارده معصوم است؛ يعني هم حقيقت رسول الله است و هم حقيقت تك تك اهلبيت و در عين يكي بودن، متعدد هم هستند و همه، ظهورات روح واحد و حقيقت واحد ميباشند. اين روايت، با صراحت كامل ميفرمايد: آنان ابدان نوري بودند كه ارواح متعدد نداشتند؛ بلكه مؤيد به يك روح بودند و آن عبارت است از "روح القدس". حقيقت روح و جان همه، يكي بود و ظهورات (كه ابدان نوري و يا اشباح نورياند) متعدد بود.
اما در خصوص فضيلت حضرت زهرا(س) اين حديث بسيار زيبا و گويا است كه امام حسن عسكري(ع) فرمود:
«نحن حجج الله و جدتنا فاطمه حجة الله علينا؛ (3) ما حجت هاي الهي هستيم و جده ما فاطمه، حجت الهي بر ما است».
از اين حديث فضيلت حضرت فاطمه زهرا بر امامان از فرزندانش به آساني قابل اثبات است؛ هر چند امام اول بر همه آنان برتري دارد.
شهيد مطهري بر همين اساس مي نويسد: هيچ مردي جز پيامبر و علي(ع) به پايه حضرت زهرا نمي‌رسد. حضرت زهرا بر فرزندان خود كه امام هستند و پيامبران غير از خاتم الانبيا برتري دارد. (4)
بنابراين، فاطمه زهرا گرچه بر امامان از فرزندان خود برتري دارد، ولي بر امير مؤمنان برتري ندارد. از اين رو است كه رسول خدا فرمود: «خير من يمشي علي وجه الارض بعدي علي بن ابي طالب؛ (5) بعد از من، علي بن ابي طالب بهترين فرد بر روي زمين است». در روايتي ديگر فرمود: «ما اظلت الخضرا بعدي افضل من علي بن ابي طالب؛(6) زير آسمان سبز بعد از من، برتر از علي وجود ندارد». و در روايت ديگر آمده كه رسول خدا به خطاب به فاطمه فرمود: «يا بنيه لك رقت الولد و علي اعز علي منك؛ (7) اي فرزندم! نسبت به تو علاقه فرزندي در من وجود دارد؛ ولي علي نزد من از تو عزيزتر است». چه اين كه در فضيلت فاطمه جاي ترديد نيست، ولي امامت و نبوت چون مقام اجرايي است و در اين مقام، مرد بودن شرط است، به همين جهت، فاطمه زهرا داراي مقام امامت و نبوت نيست؛ هر چند در ساير كمالات، همسنگ همان است كه بيان شد.
پي‌نوشت‌ها:
1. مجلسي، محمد باقر، بحار الانوار، نشر دار الاحيا التراث العربي، بيروت، 1403 ق. ج 25، ص 1 و ج 36، ص 280.
2. شجاعي، محمد، انسان و خلافت الهي، نشر مركز خدمات فرهنگي رجاء، تهران، 1362 ش. ص 139 - 142.
3. مجلسي، بحار، نشر دار الاحيا التراث العربي بيروت. 1403 ق، ج 38، ص 16.
4. طيب، سيد عبدالحسين، أطيب البيان في تفسير القرآن، نشر فرهنگ اسلامي، بي‌تا، بي‌جا.ج 13، ص 225.
5. مطهري، مرتضي، مجموعه آثار، نشر صدرا، 1378 ش. ج 19، ص 133.
6. اربيلي، كشف الغمه، نشر مسجد جامع تبريز، 1394 ش،ج 1، ص 157.
7. ري شهري، محمد، موسوعه امام علي، نشر دار الحديث، قم، 1421 ق، ج 8، ص 115.
موفق باشید.
