با سلام و عرض تبریک سال نو و آرزوي سال پرخیر و برکت برای شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
تمام ازدواج هاي حضرت پيامبر(ص) بعد از حضرت خديجه، از سن تقريبا 54 سالگي به بعد بوده و مهمترين علتش هم روابط سياسي و دوستي و گسترش اسلام در بين ساير قبايل بوده است.
علت ديگري هم كه براي اين مطلب ذكر شده، سرپرستي خانواده هائي است، كه مردانشان در جنگ با كفار شهيد شده بودند، و انگيزه هاي نفساني در آن ها نقش نداشته است.
توماس كارلايل معتقد است «به رغم دشمنان، هرگز محمّد مرد شهوت پرست نبود، از روي ستم و عناد او را متهم به شهوتراني نموده اند. چقدر ستم و بي انصافي است كه شخصي مانند محمّد(ص) را به شهوتراني متّهم كنيم... . ميان محمّد(ص) و شهوت و لذّت پرستي بسيار فاصله است.»(1)
گئورگيو شرم و حيا را ويژگي ممتاز پيامبر مي داند و پس از نقل داستان هايي درباره حياي پيامبر(ص) مي نويسد: «با اينكه پيغمبر نه زن داشت مردي بود بسيار با حيا و چندين روايت راجع به شرم و حياي محمّد(ص) در كتب تذكره نويسان اسلامي ديده مي شود.»(2)
بدين سان، از نظر بعضي انديشمندان غربي هم ازدواج هاي پيامبر(ص) به خاطر شهوتراني و هوا و هوس نبوده است، بلكه علت آن را بايد در مقاصد عالي و اهداف تبليغي، اسلامي و انساني پيامبر(ص) جستجو كرد.
بعد از خديجه آن حضرت با سوده ازدواج نمود.
سوده، دختر زمعة بن قيس از تيره عبد شمس بود. نخست با سكران بن عمرو كه مسلمان بوده و به حبشه مهاجرت كرده بود، ازدواج كرد. شوهرش در حبشه، در راه خدمت به اسلام درگذشت. او پس از مرگ شوهرش تنها و بي سرپرست ماند و براي تأمين زندگاني خود در آن محيط غريب، پر تعصّب و شرك آلود، چاره اي جز اين نداشت كه براي تأمين معاش خود يا از آيين اسلام دست بردارد و به خاندان بت پرست و مشرك خود بپيوندد يا يك همسر مناسبي از مسلمانان پيدا كند. «او اگر به اقوامش برمي گشت يا به قتلش مي رساندند و يا شكنجه اش مي كردند و يا به گرويدن به كفر مجبورش مي كردند، لذا رسول خدا(ص) براي حفظ او از اين مخاطر با او ازدواج نمود.»(3)
بنابراين، پيامبر اسلام(ص) كه تنها هدفش ترويج دين و تحكيم مباني آن بود، به عنوان قدرداني از خدمات يك مهاجر اسلامي و به عنوان تقويت و دلداري به مسلمانان مجاهد ديگر، و نيز سر و سامان دادن به زندگي يك زن بيوه با او ازدواج كرد. علاوه بر اينكه «هيچ كس نگفته است كه سوده جمال يا مال و مقامي داشت كه اين ازدواج به خاطر آن رخ داده است.»(4) اين ازدواج يك سال پس از رحلت حضرت خديجه، يعني سال 11 بعثت صورت گرفت. سوده در اواخر خلافت عمر در مدينه از دنيا رفت.
بعد از سوده آن حضرت با عايشه ازدواج كرد.
مي توان گفت: اموري همانند نزديكي و پيوند با قبيله تميم، برداشتن مشكل از سر راه ابوبكر و دلگرم كردن بيشتر او به اسلام علل اين ازدواج بوده است.(5)
هيكل درباره ازدواج پيامبر با عايشه و همچنين حفصه دختر عمر مي گويد:«عايشه و حفصه دختران ابوبكر و عمر بودند و محمد(ص) مي خواست به وسيله رشته خويشاوندي، آنها را با خود مربوط سازد... . علاقه و محبتي كه نسبت به عايشه داشت بعد از ازدواج به وجود آمد و در هنگام ازدواج وجود نداشت، از اين جهت نمي توان گفت او را به اقتضاي محبّت به زني گرفت...»(6)
ساير ازدواج هاي آن حضرت هم براساس همين مسائل وعلل ديگر كه در مسير تقويت و تبليغ اسلام بود، رخ داد.
براي آگاهي بيش تر به كتاب همسران پيامبر از حسن عاشوري لنگرودي، مراجعه نمائيد.
پي نوشت ها:
1 .توماس كارلايل، الابطال (تاريخ حيات پيغمبر اسلام)، ترجمه ابو عبدالله زنجانى، چ سوم، تبريز، انتشارات كتابخانه سروش، 1315 ش، ص 71ـ72.
2 . كنستان ويرژيل گئورگيو، محمّد پيغمبرى كه از نو بايد شناخت، ترجمه ذبيح الله منصورى، تهران، زرّين، 1376، ص 297.
3 . سيد محمّدحسين طباطبائى، تفسيرالميزان، ترجمه سيد محمّدباقر موسوى همدانى، قم، انتشارات اسلامى، ج 4، ص 309.
4. محمّدحسين هيكل، حياة محمّد ترجمه ابوالقاسم پاينده، چ ششم، تهران، انتشارات على اكبر علمى، ص 434.
5 .احمد عابدينى، شيوه همسردارى پيامبر(ص) به گزارش قرآن و سنّت، چ دوم، تهران، هستى نما، 1383، ص 85.
6 . محمّدحسين هيكل، پيشين، ص 435.
با استفاده از: مركز تعليمات اسلامي واشنگتن - صفحه اهل البيت - عترت پيامبر اكرم(ص) ...
www.iec-md.org/.../rasul_akram_elale_taaddode_hamsaraan_qaasemzaadeh.html
موفق باشید.