اخلاق و احکام

با سلام و عرض تبریک سال نو و آرزوي سال پرخیر و برکت برای شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
شرايط سختي كه از نظر روحي در آن قرار گرفته ايد را درك مي كنيم، اما از خانواده شما به عنوان اشخاصي كه به بلوغ فكري رسيده اند و توانايي مديريت شرايط بحراني را دارند، انتظارات بالايي مي رود.
پرسشگر گرامي! اگر زن داداش شما توبه واقعي كرده و به گذشتۀ خود باز نمي گردد، مورد عفو و گذشت خداي متعال قرار گرفته است و شما هم بيش از اين مسأله را بزرگ نكنيد، اما اگر احساس مي كنيد اين مسأله حادّ و حياتي شده است، نياز به مديريت و ساماندهي دارد.
- به عنوان مقدمه خدمتتان عرض مي كنيم:
آزردگي واكنشي طبيعي در برابر هر شخصي است كه موجب ناراحتي ما مي شود. در واقع دفاعي هيجاني است كه اين پرسش هاي ترديدآميز را در ذهن فرد ايجاد مي كند كه از شخصي كه به تو آسيب زده اجتناب كن، زيرا ممكن است او در آينده دوباره به تو آسيب بزند.
اما متأسفانه بسياري از افراد قادر به كنترل افكار و هيجانات آزار دهنده اي كه در نتيجه خيانت همسرشان به سراغ آنها آمده نيستند و اگر سريعاً با يك مشاور و متخصص حرفه اي مشورت نكنند چه بسا ممكن است دست به كارهاي خطرناك و پشيمان كننده اي بزنند.
به خاطر محدوديت هايي كه نامه هاي كتبي دارد، نمي توان به تمام زواياي بحث پرداخت، لذا توصيه مي كنيم به صورت مخفي پيش مشاوري متعهد و مجرّب برويد تا با پرسش هاي متعدد و بررسي ريشه اي مشكل، راهكاري جلوي پاي شما بگذارد.
- توجه تان را به مسايلي مهم و حياتي جلب مي كنيم:
1- خيانت؛ آخر رابطه با همسر؟
به‏ رغم تصور بسياري از همسران، بروز خيانت در زندگي مشترك، به معناي رسيدن به بن‏بست نيست، هنوز مي‏توان ازدواج را از نابودي نجات داد.
شايد خيلي از افرادي كه با موضوع خيانت همسر مواجه مي‏شوند، تصور كنند بخشيدن همسر خطا‏كار، خود خطايي بزرگ‏تر است كه تنها باعث مي‏شود همسرشان به خودش اجازه دهد تا اين خطا را بيشتر انجام دهد. در اينكه افرادي وجود دارند كه واقعا به دنبال سوء استفاده هستند، شكي نيست. اما اين قانون در مورد عده ‏زيادي نيز صدق نمي‏كند. احتمالا افرادي كه اصرار به نبخشيدن دارند، متوجه نيستند كه اين كار چه آسيب شديدي را به جسم و البته مهم‏تر از آن به روح و روان آنها وارد مي‏كند و علاوه بر آن، چطور زندگي آنها را مختل كرده و آنها را كاملاً از هر چه مي‏تواند باعث شادي‏شان شود، محروم مي‏كند.
بسياري از مواقع اصرار بر بخشيدن و برداشتن قدم‏هاي مثبت بيشتر به نفع يك نفر است و آن خود ما هستيم!
2- سه موضوع به شدت ذهن مرد يا زني كه مورد خيانت همسرش واقع شده را، آزار مي دهد:
الف- موضوع اول اين است كه همسرش فردي غريبه را به او ترجيح داده است. او اغلب از خود مي پرسد: يعني آن فرد غريبه از من بهتر و سرتر بوده است؟ آيا او از من خوش تيپ تر يا زيباتر است؟ آيا او شرايط مالي بهتري دارد؟ و يا…
بايد به اين افراد عرض كنم: ابداً چنين نيست. از نگاه كارشناسان، در ۹۴ درصد موارد، بي توجهي مرد به شناسايي و رفع نيازهاي عاطفي همسرش و بي توجهي زن به تامين نياز جنسي شوهر، باعث شكل گيري خيانت شده است و تنها ۶ درصد نياز مادي در اين مورد نقش داشته است.
ب- اما عامل دومي كه باعث مي شود تا مرد يا زني كه مورد خيانت واقع شده، به فكر جدايي و طلاق بيافتد، اين است كه او مدام اين پرسش ترديدآميز را با خود تكرار مي كند كه: چگونه مي توانم اطمينان داشته باشم كه در صورت ادامه زندگي مشترك، همسرم مجدداً به من خيانت نكند؟
پاسخ اين پرسش بسيار واضح است اگر مرد به درستي نيازهاي همسر را شناسايي و پاسخ صحيحي به آنها بدهد، نبايد خيانتي نيز شكل بگيرد. زيرا اكثراً -نمي گوييم هميشه!- علت خيانت زنان، بي توجهي مرد به خواسته هاي همسرش بوده است و همين امر باعث شده تا براي رفع نيازهايش به جنس مخالف ديگري متمايل شود كه توانسته است بخوبي نيازهاي او را رفع كند.
ج- موضوع سومي كه مردان يا زناني را كه مورد خيانت همسرشان واقع شده اند، به شدت آزار مي دهد اين است كه حتي در صورت بخشش همسر و ادامه زندگي مشترك، فراموش كردن بي وفايي و خيانت او غيرممكن است و خاطرات اين بي وفايي آنها را آزار مي دهد.
در پاسخ بايد بگويم: علي رغم چنين خاطراتي، مي توان چنين روابط تخريب شده اي را بازسازي نمود و زوجين را به ادامه زندگي مشترك بازگرداند. پس از مشخص شدن و حل مسائل زيربنايي بين زوجين، آنها حتي با وجود خاطرات خيانت قادرند براي رسيدن به بهبود روابط مشترك خود تلاش كنند.
- اما براي جلوگيري از مشكلات دوباره و مديريت بحران، به نكاتي كه به برادرتان بيان مي كنيم، دقت فرماييد:
1- نكته اي كه نبايد از آن غافل ماند اين است كه شياطين براي اينكه كانون يك خانوادۀ گرم را با ايجاد شايعه و دروغ و دادن نشانه هايي به ظاهر شبيه، زير سوال ببرند. اگر الان شرايط را به گونه اي ديگر مي بينيد، مبادا با كنجكاوي بي خود زندگي تان را آلوده كنيد.
2- اما در صورت صحّت اين قضيه؛ از نظر اسلام، بخشش يكديگر، حتي در سخت ترين شرايط، از منش معصومان(ع) و پيروان ايشان مي باشد. اهلبيت(ع) حتي با دشمنان خود به صورت مدارا و گذشت، برخورد مي كردند؛ حال شما كه زن و شوهر هستيد و شما در اين قضيه سهم بسزايي داريد، بهترين كاري كه مي شود كرد اين است كه به گذشتۀ ايشان چشم فرو بنديد و مبادا در اين مسأله حرفي يا كنايه اي بزنيد. ايشان با توبه اي كه كرده اند محبوب خدا هستند: «ان الله يحب التّوابين؛(1) يقيناً خداوند توبه كنندگان را دوست دارد».
با كارهاي شايسته و احترام به يكديگر، مسايل قبل را به باد فراموشي بسپاريد و مصداق اين كلام حكيمانه باشيد: «ان الباطل تموت بترك ذكره» باطل با ياد نكردنش نابود مي شود.
3- گفتگوي زن با مرد نامحرم و بالعكس، خواه ناخواه در علاقه و ايجاد روحيۀ شهوي، كم و بيش تأثير دارد، پس بهتر اين است كه خود و همسرتان را از اين گونه شرايط دور سازيد و با توكل بر خداي متعال و توسل بر اهلبيت(ع)، در صدد رفع مشكل بر بياييد.
4- اگر تجسس يا پيگير اين ماجرا بوديد، به نظر مي رسد كه كار اشتباهي كرده ايد؛ البته گرچه ممكن است ايشان كار گناهي در سابق انجام داده اند، ولي با طلب مغفرت از خداي متعال اين گناه را از خود پاك كرده اند. اما اگر خود همسرتان به اين كار اعتراف كرده اند، كار اشتباه و خلاف شرع انجام داده اند. هيچ كس نبايد گناه خود را جز نزد خدا اعتراف كند. اعتراف در محضر خداوند است كه دليل بر تنبه عاصي و اقرار به اشتباه و گناه و شرمندگي در حضور خداي متعال مي‌باشد.
5- تا آنجايي كه مي توانيد با بزرگ منشي و قبول اينكه ايشان در جواني -كه ممكن است از هر جواني گناه و اشتباهي در موقعيت هاي خاص رخ دهد- كه غافل و جاهل به اين امر بوده اند و اين كار را كرده اند، قضيه را تمام كنيد.
6- در اين زمينه براي أحدي -حتي نزديكان و معتمدين- صحبتي نكنيد. چون انسان فقط بايد در برابر خدا اعتراف به گناهان كند و حق ندارد آبروي خود و ديگران را در مقابل أحدي ببرد. پيامبر اكرم (ص) مي فرمايد:« الْمُذِيعُ بِالسَّيِّئَةِ مَخْذُولٌ؛ (2) اظهار و افشا كننده گناه رسوا خواهد شد». سعي كنيد با آشنايي آداب زناشويي همسرتان را كاملاً قبضه كرده تا هيچ گونه فكر و مشكلي از سابق در ذهن خود ايجاد نشود.
7- از ديدگاه اسلام، روابط زن و مرد نبايد به گونه اي باشد كه تمتعات جنسي در آن سهمي داشته باشد. زيرا تمتعات جنسي منحصرا در چارچوب زندگي زناشويي مجاز است و كشاندن آن از محيط خانه به اجتماع، موجب تضعيف فعاليت هاي اجتماعي و مشكلات ديگر مي شود.(3) زندگي زناشويي بدون روابط صحيح و سالم زناشويي، محقق نمي شود؛ لذا از ديدگاه اسلام دستوراتي براي زن و شوهر قرار داده كه لازم است رعايت كنند. در اين ميان زن و مرد در مسايل جنسي، روحي و عاطفي بايد پاسخگوي همديگر باشند. سعي كنيد تا فضاي جنسي خانه را گرم نگه داريد تا آرام آرام مشكلات حل شود و به حالت متعادل برگرديد. علت اصلي خيانت ها و مشكلات جنسي از عدم ارضا بر مي خيزد. در خانۀ خود در اين امور بيشتر دقت كنيد.
- توصيۀ پاياني:
سعي كنيد با مشورت بزرگان و كارشناسان مذهبي كار را به طلاق نكشانيد. اگر اين مسأله بين شما و خدا مخفي بماند قطعاً از بركات الهي بهره مند خواهيد شد. درست است كه اين وضعيت دردناك است و ممكن است غيرت انسان به جوش آيد ولي خودتان را جاي ايشان بگذاريد و شرايطش را درك كنيد! با يك معامله با خدايي كه خوب معامله گري است، نگاهتان را از گذشتۀ همسرتان برداريد.
به عنوان حرف نهايي و بيان دردناكترين قسمت پاسخ، لازم است بيان كنيم كه:
نمي خواهيم توصيه به طلاق كنيم، و از طرفي هم نمي توان با مشكلات بوجود آمده، زندگي آينده را بدون مشكل و گرفتاري، تضمين كرد. به هر حال بنابر گفتۀ شما حسّ تنوع طلبي، ذائقۀ همسرتان را از فضاي پاك فطرت دور كرده است؛ و فرصت دوباره به همسرتان، نشان از آقايي و بزرگواري شماست.
اگر او واقعا توبه كرده و رو به سوي خدا نموده بهتر است شما نيز فرصت دوباره به او بدهيد و خود را متصف به صفت عفو خدا نماييد تا انشاء الله زندگي خوبي را از نو بنا كنيد.
ضمناً چنانچه نياز به راهنمايي و توضيح بيش‌تر داريد، مي‌توانيد با تلفن شماره (09640) با بخش مشاوره اين مركز تماس بگيريد.
- اين كتاب ها را خودتان مطالعه كرده و در اختيار همسرتان گذاريد تا با بينش شوهر داري و زناشويي اطلاعات بيشتري كسب كنند:
1- شيوه همسرداري، محمد محمدي اشتهاردي.
2- ازدواج و روابط زن و مرد، نجفي يزدي.
3- همسرداري، ابراهيم اميني.
4- ازدواج مكتب انسان‏سازي، شهيد دكتر پاك‏نژاد.
پي نوشت‏ها:
1. بقره (2) آيه 222.
2. شيخ كليني، اصول كافي، ج 2، باب ستر الذنوب، ص 428، دارالكتب الاسلاميه، تهران 1365ش.
3. شهيد مرتضي مطهري(ره)، مسئله حجاب، ص 438، انتشارات صدرا، قم 1379 ش.
موفق باشید.