برنامه زندگی

پرسش: برنامه زندگي
سلام. آيا احاديثي وجود دارد كه براي برنامه در زندگي به ما كمك كند. احاديثي در باره اولويت بندي در زندگي.براي برنامه ريزي در زندگي دچار سردرگمي و پريشاني شدم.منو راهنماي كنيد كه چطوري برنامه هاي بلند مدت و كوتاه مدت وآخرتي و دنياي رو تنظيم كنم.مثلا چطوري به مباحث مخطاف زندگي مثل ورزشي-علمي(تحصيلي)-اقتصادي-فرهنگي-ديني-اجتماعي-... بپردازم.نمي تونم ودم راضي كنم كه بعضي مباحثث رو بهشون نپردازم.هم مي خوام رشد علمي داشته باشم هم فعاليت فرهنگي اجتماعي وهم به خانواده برسم.لي حجم مسايل زياده و نميدونم چطوري منظمشون كنم.
پاسخ: با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
زندگي ما در حال حاضر به دليل گسترده شدن امكانات نسبت به گذشته و رشد چشمگير فناوري سرعت زيادي يافته است. به همين دليل بدون داشتن برنامه اي دقيق در زندگي با مشكلات بسياري روبه رو خواهيم شد.
براي رهايي از مشكل بايد به سخنان بزرگان دين مراجعه كنيم. در ميان سخنان بزرگان دين، گنج هايي وجود دارد كه شايد عمل به حتي يكي از آنها ضمانت خوشبختي و سعادت ما در زندگي باشد. سخنان معصومين(ع) آن چنان عميق، زيبا، كاربردى و فصيح است كه چشم دل را مبهوت مى سازد. گويا آن حضرات، ناظر به همه ادوار و به تناسب همه مخاطبان و دردها و نيازها، راه حل و درمان ارائه فرموده اند. از اين رو كلمات معصومين(ع)، دلنشين و روح پرور و مايه عبرت و سرمشق زندگى است. اما از آنجايي كه بحث مطرح شده گسترده است، در انتهاي جواب توجه تان را به منابعي براي مطالعه بيشتر جلب مي كنيم:
- براي درك مسأله به مطالب زير با دقت تأمل فرماييد:
1- كليات برنامه زندگي بشر در قرآن كريم:
قرآن متضمن كليات برنامه زندگي بشر است. زيرا آيين اسلام كه بهتر از هر آيين ديگري سعادت زندگي بشر را تامين و تضمين مي كند، از راه قرآن بدست مسلمانان رسيده است و مواد ديني اسلام كه يك سلسله معارف اعتقادي و قوانين اخلاقي و عملي است ريشه اصلي آنها در قرآن مي باشد، خداي متعال مي فرمايد: «ان هذا القرآن يهدي للتي هي اقوم»(1) بدرستي اين قرآن بسوي آييني كه بهتر از هر آيين ديگر جهاني بشريت را اداره مينمايد راه نمائي مي كند. و باز مي فرمايد: «و نزلنا عليك الكتاب تبيانا لكل شيء»(2) و فرو فرستاديم بر تو اين كتاب را كه همه چيز را بيان مي نمايد و روشن مي سازد.
و روشن است كه در قرآن مجيد اصول عقايد ديني و فضائل اخلاقي و كليات قوانين عملي در آيات بسياري كه نيازي به نقل آنها نيست ذكر شده است.
2- قرآن با عطف نظر به اين مقدمه، شالوده برنامه زندگي انسان را به اين نحو ريخته است:
اساس برنامه خود را خداشناسي قرار داد و اعتقاد بيگانگي خدا را اولين اساس دين شناخت و پس از شناسانيدن خدا معادشناسي (اعتقاد به روز رستاخيز كه در آن پاداش و كيفر كردار نيك و بد انسان داده خواهد شد) را از آن نتيجه گرفت و اصل ديگر قرار داد و پس از آن پيغامبر شناسي را از معاد شناسي نتيجه گرفت. زيرا پاداش اعمال نيك و بد بدون ابلاغ قبلي طاعت و معصيت و نيك و بد از راه وحي و نبوت چنانكه بيان خواهيم كرد صورت نمي بندد.
و آن را نيز اصل ديگر قرار داده، سه اصل نامبرده: اعتقاد به يگانگي خدا و اعتقاد به نبوت و اعتقاد به معاد را اصول دين اسلام شمرد.
پس از آن در مرتبه تالي اصول اخلاق پسنديده و صفات حسنه مناسب اصول سه گانه را كه يك انسان واقع بين با ايمان بايد واجد آنها و متصف به آنها باشد بيان نمود. و پس از آن قوانين عملي كه در حقيقت حافظ سعادت حقيقي و زاينده و پرورش دهنده اخلاق پسنديده و بالاتر از آن عامل رشد و ترقي اعتقادات حقه و اصول اوليه ميباشد تأسيس و بيان داشت.
زيرا هرگز قابل قبول نيست كسي كه در مسائل جنسي يا در دزدي و خيانت و اختلاس مال و برداشتن كلاه مردم هيچگونه بند و باري ندارد، عفت داشته باشد يا كسي كه شيفته جمع آوري مال است و مطالبات مردم و حقوق واجبه مالي را نميدهد به سخاوت متصف شود يا كسي كه به عبادت خدا نمي پردازد و هفته و ماهي به ياد خدا نمي افتد واجد ايمان به خدا و روز رستاخيز و داراي سمت بندگي باشد.
پس اخلاق پسنديده هميشه با يك رشته اعمال و افعال مناسب زنده ميماند چنانكه اخلاق پسنديده نسبت به اعتقادات اصليه همين حال را دارند مثلا كسي كه جز كبر و غرور و خودبيني و خودپسندي سرش نمي شود اعتقاد به خدا و خضوع در برابر مقام ربوبي را نبايد از وي توقع داشت و كسي كه يك عمر معني انصاف و مروت و رحم و عطوفت را نفهميده است نمي شود ايماني به روز رستاخيز و بازخواست داشته باشد.
- خلاصه قرآن مجيد به ريشه هاي اصلي اسلام كه سه بخش كلي را تشكيل مي دهد مشتمل است بدين ترتيب:
1- اصول عقائد اسلامي كه نوعي از آن اصول سه گانه دين است: توحيد و نبوت و معاد، و نوعي عقائد متفرع بر آنها مانند لوح و قلم و قضا و قدر و ملائكه و عرش و كرسي و خلقت آسمان و زمين و نظائر آنها.
2- اخلاق پسنديده.
3- احكام شرعيه و قوانين عملي كه قرآن كريم كليات آنها را بيان فرمود و تفاصيل و جزئيات آنها را به بيان پيغمبر اكرم(ص) واگذار نموده است و پيغمبر اكرم(ص) نيز به موجب حديث ثقلين كه همه فرق اسلامي به نحو تواتر نقل نموده اند بيان اهل بيت خود را قائم مقام و جايگزين بيان خود قرار داده است.
- اين مهارتها زندگي شما را بهتر مي كند!
1- هدفمند بودن در زندگي باعث مي شود به همان طريقي كه دوست داريد زندگي كنيد و به كسي نياز نداشته باشيد.
وقتي برنامه ريزي مي كنيد، بصيرتي در ناخودآگاهتان مي كاريد و آن بصيرت فرصت هاي لازم براي رسيدن به موفقيت را برايتان فراهم مي آورد.
برنامه ريزي دقيق و منسجم به شما آرامش مي دهد. همين كه بدانيد قدم ها و مراحل رسيدن به آنچه از زندگي مي خواهيد را طي مي كنيد، به شما احساس آرامش خواهد داد. بدون برنامه، دچار گيجي و سردرگمي خواهيد شد كه كجا برويد و روزهايتان را چطور بگذرانيد.
2- در برنامه ريزي به توانايي و استعداد و ذوق و علاقه و امكاناتي كه در اختيار داريد، به دقت توجه كنيد.
3- لازم است از مشاوره اساتيد آگاه در تعيين هدف و برنامه ريزي به سوي آنها استفاده شود.
- حاصل سخن اينكه:
توانايي هر فرد در تعيين اهداف برنامه ريزي و به كار بردن برنامه ها در جهت رسيدن به آن اهداف، مسير زندگي او را تعيين مي كند. تفكر و برنامه ريزي موجب رها شدن نيروي ذهني شما شده، خلاقيت شما را به تحرك واداشته و انرژي هاي ذهني و جسماني شما را فزوني مي بخشد.
بايد توجه داشت كه عمل بدون برنامه ريزي عامل همه شكست هاست. توانايي شما در برنامه ريزي خوب قبل از انجام عمل، معياري براي قابليت هاي كلي شما است. بايد در نظر داشت كه وقتي كه صرف برنامه ريزي مي شود هزينه نيست بلكه سرمايه است.
براي برنامه ريزي دقيق مطابق توانايي خود حتما بايد مشاوره شويد پس توصيه مي كنيم با مشاورين مذهبي و اهل فن مشاوره كنيد، براي اين منظور مي توانيد با مركز مشاورۀ مؤسسۀ امام خميني ره تماس بگيريد.
- به اين كتاب ها و لينك ها در اينترنت هم مراجعه فرماييد:
1-[http://www.hadithlib.com/chelbooks/chel/4600/]
2- قرآن در اسلام، نويسنده: علامه طباطبايي، قم، انتشارات بوستان كتاب.
3- مفاتيح الحياة، نويسنده: آيت الله جوادي آملي.
پي نوشت ها:
1. اسرا(17) آيه 9.
2. نحل(16) آيه 89.
پرسش:
سوال دوم :من اصلا نمي تونم نا به هنجاري هاي اجتماعي رو تحمل كنم و دلم مي خواه حتما كاري انجام برم.اين نا هنجاري ها انقدر منو ناراحت مي كنه كه خيلي وقت ها بهانه ي براي شاد بودن ندارم و همين فكرم را فلج مي كنه و نميتونم به باقي كار هام برسم.لطفا من راهنما

سوال دوم :من اصلا نمي تونم نا به هنجاري هاي اجتماعي رو تحمل كنم و دلم مي خواه حتما كاري انجام برم.اين نا هنجاري ها انقدر منو ناراحت مي كنه كه خيلي وقت ها بهانه ي براي شاد بودن ندارم و همين فكرم را فلج مي كنه و نميتونم به باقي كار هام برسم.لطفا من راهنماي كنيد.
پاسخ: با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
اينكه نسبت به ناهنجاري هاي جامعه حساس هستيد و احساس وظيفه مي كنيد خيلي خوب است، اما بايد به اين نكته توجه داشته باشيد كه هر انساني به اندازه اي تكليف داردكه توانايي انجام آن كار را داشته باشد. براي از بين بردن يا كم كردن ناهنجاري ها بايد كار فرهنگي مناسب صورت بگيرد، در اين ميان هر كسي كه توانايي و شرايط انجام اين جور كارها را دارد بايد اقدام كند. اما همه اين ها نبايد باعث شود كه كسي نااميد و غمگين شود، بلكه بايد نشاط خود را حفظ كرد و اجازه نداد كه افرادي كه اين ناهنجاري ها را ايجاد مي كنند موجب سرخوردگي و كسالت افراد ارزشي شوند. به هر حال توان همه افراد محدود است و اين طور نيست كه بتوانند هر كاري را انجام دهند، لذا در مورد مسئله اي كه هيچ كاري در مورد آن نمي توانيم انجام بدهيم نبايد غمگين باشيم و نبايد اجازه بدهيم كه فكر و ذهن و آرامش ما را به هم بريزد، و البته به هر ميزان كه مي توانيم بايد كار انجام دهيم، اما با حفظ آرامش، و بدون حرص و جوش بيخودي.
نكته ديگر اينكه اگر همه افراد، اصلاح عقايد و رفتار را از خود و خانواده اشان شروع كنند مي توان اميدوار بود كه در آينده جامعه سالم تري داشته باشيم، چون جامعه از خانواده هاي كوچك شكل گرفته است، لذا شما مي توانيد از خودتان شروع كنيد، به هر حال كسي كه مي خواهد ديگران و جامعه را اصلاح كند بايد ابتدا از خودش شروع كند، و تا وقتي كه خودش مشكلاتي دارد نمي تواند هدايتي را صورت بدهد. هم چنين اين كارها، احتياج به دانش و تجربه در اين زمينه ها دارد و اين طور نيست كه كسي كه اطلاعات خوبي ندارد بتواند در اين زمينه ها كاري انجام بدهد، لذا شما هم به دنبال كسب اين اطلاعات و تجارب باشيد.
نتيجه اينكه اكثر و شايد تقريبا همه اين كارهايي كه مورد نظر شماست از توان شما خارج است، لذا بيخودي به آن فكر نكنيد، و زندگي خودتان را بي جهت تلخ و ناشاد نكنيد. و البته اگر كاري هم از دست شما بر مي آمد بدون اضطراب و دركمال آرامش آن را انجام بدهيد.

موفق باشید.