با سلام و تشکر از زحمات شما و سایت خوبتان
من یک مربی حلقه صالحین سطح جوانان هستم. این پرسش توسط یکی از اعضای جلسه مطرح شد لطفا کامل شرح دهید تا قانع شوند
سوال:چرا 7 بار دور خانه خدا میچرخیم آیا این عدد علت خاصی دارد
سوال:علت طواف نساء چیست؟ چرا زنان و مردان هر دو باید طواف نساء نمایند؟
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
ابتداء توجه داشته باشيد در مقام فرض، عقل در برابر دستورات و احكام اسلامي سه رويكرد و واكنش مختلف دارد:
1. برخي از دستورات ديني موافق عقل بوده كه در آن مي توان به نوع دستورات اخلاقي مثل بدي ظلم، خوبي صدق و راستي و... اشاره نمود كه در اصطلاح عقل پذير نام دارد.
2. دسته سوم كه در اصطلاح عقل ستيز نام دارد، دستوراتي است كه مخالف عقل بوده و عقل با آن ها تضاد دارد. به اعتقاد ما چنين حكمي در اسلام وجود ندارد.
3. برخي ديگر از احكام عقل گريز بوده و بدان معنا است كه عقل در آن ها اصلاً راهي نداشته و از دائره عقول محدود و عادي بشر خارج است. برخي از احكام اسلامي از اين دسته اند، مانند حكمت دو ركعت بودن نماز صبح، هفت دور بودن طواف، فهم ذات خداوند، چگونگي دقيق عالم آخرت و... عقل در رابطه با آن ها سكوت كرده و اظهار نظر نمي نمايد. لذا به صورت كلي عقل نمي تواند به حكمت هاي اصلي اين امور پي ببرد.
البته از ظواهر متون ديني اينگونه استفاده مي شود كه در خصوص برخي اعداد عنايات خاصي نهفته است آن چنانكه معيار امور ديگري غير از طواف نيز، با عدد 7 سنجيده مي شود مثلاً ميان صفا و مروه، بايد هفت بار سعي كرد و به هر جمرهاي بايد هفت سنگ زده شود. اگر كسي گرفتار اخلال در حج شود، بايد پس از بازگشت به وطن هفت روز، روزه بگيرد، و... اما نكته آن است همه امور مطرح شده براي عدد هفت، صرفاً در حد احتمال است.
براي هفت دور بودن طواف، فلسفه طواف نساء و...نيز حكمتهايي بيان شده است كه همه آنها در حد گمان است و هيچ كس ادعا نمي كند به فلسفه اصلي حكم پي برده است و نهايت امر آن است كه امور بيان شده تنها به عنوان بخشي از دلائل آن است نه آنكه علت تامه تقرير اين احكام باشد.
در روايتي از ابوحمزء ثمالي نقل شده كه از امام سجاد (ع) پرسيدم " علت اينكه طواف، هفت دور تعيين شده است چيست؟ امام (ع) فرمود: خداوند به فرشتگان فرمود: من در روي زمين، جانشين و حاكمي قرار خواهم داد. آنان گفتند: آيا كسي را در زمين قرار ميدهي كه فساد و خونريزي ميكند؟ پروردگار متعال فرمود: من حقايقي را ميدانم كه شما نميدانيد.
آنگاه خداوند كه هيچگاه فرشتگان را از نور خود محروم نميكرد، هفت هزار سال از نور خويش محروم كرد و فرشتگان هفت هزار سال به عرش خداوند پناه بردند و خداوند آنان را مورد رحمت قرار داد و توبه آنان را پذيرفت و براي آنان در آسمان چهارم «بيت المعمور» را براي عبادت و پاداش تعيين كرد و «بيتالحرام» را زير «بيتالمعمور» قرار داد تا محل امن و عبادت و پاداش فرزندان آدم باشد. فَصارَ الطَّوافُ سَبعَةَ اَشواطٍ واجباً عَلَي العِبادِ لِكُلِّ اَلفِ سَنَةٍ شَوطاً واحِداً؛ آنگاه هفت دور، طواف براي بندگان واجب شد و براي هر هزار سال يك دور، طواف تعيين گرديد."(1)
بنابراين منطقي ترين دليل ما بر پذيرش اين احكام الهي از جمله طواف نساء آن است كه اين دستورات به عنوان تكليفي ديني از مجاري منطقي و قابل اعتماد شريعت به ما رسيده است آنچنانكه از امام صادق (ع) نقل شده است كه فرمود" كسى كه حج خالص به جا مىآورد، بايد در ابتداى ورود به مسجد الحرام يك نوبت دور خانه كعبه طواف كند و دو ركعت نماز طواف در پشت مقام ابراهيم بخواند و يك نوبت بين صفا و مروه سعى كند و بعد از عرفات و منى يك نوبت ديگر نيز دور خانه طواف كند كه مردم آن را طواف زيارت مىنامند و اين همان طواف نساء است كه تا انجام نگيرد، مباشرت با همسر حلال و آزاد نخواهد شد..."(2)
پس طواف نساء عملي است كه باعث حليت مباشرت با همسر شرعي مي شود چه حاجي زن باشد و چه مرد، در نتيجه هم زنان و هم مردان موظف به انجام اين طواف هستند، هرچند نام اين طواف به طواف نساء مشهور شده است.
پي نوشت ها:
1. شيخ صدوق، علل الشرائع، چ داورى، قم بي تا، ج 2 ، ص 407.
2. بهبودى، محمد باقر، گزيده كافى،چ مركز انتشارات علمى و فرهنگى، تهران 1363، ج 3، ص 295.
موفق باشید.