اگر کافران قدرت تشخیص حق از باطل ندارند پس چرا خداوند پیامبرانی مانند حضرت نوح را مبعوث کرد تا سالیان طولانی به تبلیغ بپردازند؟
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
در ابتدا بايد گفت همه آدميان اعم از كافر و مومن اجمالا داراي عقل و قدرت تشخيص اند، ولي اين نيروي عقل آنها در پرتوي وحي بيشتر شكوفا مي شود. لذا در نهج البلاغه فرمود:
«و واتر إليهم انبياءه، ليستأدوهم ميثاق فطرته ويذكروهم ويثيروا لهم دفائن العقول.(1) رسولان خود را پي در پي اعزام كرد تا وفارادي به پيمان فطرت را از آنان بازجويند، و توانمندي‌هاي پنهان شده عقل‌ها را آشكار سازند.»
كار انبيا يادآوري پيمان فطرت آدميان است. انبيا به انسان تذكر مي‌دهند و يادآوري مي‌نمايند كه پيمان فطرت خود فراموش نكنند. استعداد‌هاي نهفته عقل آدمي را شكوفا مي‌سازند و انسان را وادار مي‌كنند كه بيانديشد و حقايق را درك كند. ولي گاهي اين نيروي عقل گاهي به اسارت هواي نفس قرار گرفته و توجيه گر گناه مي شود، در كلام امير مؤمنان آمده:
«كم من عقل اسير تحت هوى امير؛(2) چه بسا عقلي كه امير قواي وجود انسان است، اسير قواي نفسي آدمي شود.»
بنابر اين عقل گرچه وظيفه او هدايت آدمي است، ولي وقتي به اسارت هواهاي نفساني درآمد، نه تنها نجات بخش و كارساز نخواهد بود، بلكه چراغي است در دست خواست‌هاي نفساني. نفس پس از اسير گرفتن عقل، از نور آن در جهت خواست‌هاي غير الهي و غير انساني بهره مي‌گيرد.
عقل گاهي در اختيار هواي نفس قرار مي گيرد. گاهي با اينكه قبح گناه را درك مي كند، نمي تواند با خواهش نفساني و هواي نفس مقابله كند. بايد علاوه بر نيروي عقل، ايمان و انگيزه برتر در دوري از گناه در انسان باشد. بنابر اين كافران گرچه اجمالا بر اساس عقل و فطرت توان درك حق را دارند، ولي بدليل اسارت عقل شان بدست هواي نفس آنان از درك و پذريش حق باز مي مانند، ولي انبيا براي غبار روبي از چهره جان آدمي مبعوث مي شوند تا آنها را به سوي حق هدايت كنند.
پي‌نوشت‌ها:
1. نهج البلاغه، نشر موسسه امير المو منين، قم 1375 ش، خطبه 1.
2. نهج البلاغه، حكمت 211.
موفق باشید.
