عده ای میگویند اگر ندهیم مراسم جایز نیست وثواب مجلس به مرحوم نمیرسد.
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
در ابتدا بايد اشاره شود مطلب ياد شده در پرسش مبني بر عدم جواز و يا عدم ثواب اظعام ندادن در روايات چيزي نيامده است، ولي در تبيين مسله به طور كلي بايد گفت:
مراسمي كه براي ميت بعد از فوت او مي گيرند، به جهت ياد بود و ياد آوري او در اذهان و نوعي احترام به شخصيت اوست. به خاطر احترام به مومن ارزشمند و قابل قبول است؛ چه اين كه از نظر سنت مستحب است كه براي بازماندگان ميّت غذا ببرند، نه اينكه در خانه آن ها غذا بخورند.
از عباس بن موسي بن جعفر( ع) نقل است: از پدرم راجع به عزاداري براي مردگان پرسيدم، فرمود: هنگامي كه خبر شهادت جعفر بن ابي طالب به رسول خدا رسيد، به خانه جعفر رفت. به همسرش اسماء بنت عميس فرمود: فرزندانم كجايند؟ پس از دلجويي دستور داد غذايي را جهت خانواده جعفر تهيه نمودند و به خانه اش بردند.(1) و از آن روز اين كار سنت گرديد.
امام صادق (ع) فرمود: هنگامي كه جعفر به شهادت رسيد، پيامبر به دخترش فاطمه فرمود: تا سه روز نزد اسماء همسر جعفر بمانند. در آن مدت غذا و طعام خانواده جعفر را فراهم سازند. (2)
امام باق (ع) فرمود: براي مرده تا سه روز عزا برپا نمايند. (3)
اين گونه مراسم اگر افراط و تفريطي در آن ها صورت نگيرد، اشكالي ندارد، بلكه اگر موجب اطعام مناسب و محترمانه مومنان و فقرا و مستمندان شود، بسيار خوب و مطلوب و در صورت اخلاص بانيان موجب بهره مندي ميت خواهد شد ؛
برگزاري مراسم ختم و تذكر، به دلايل گوناگون مانند حفظ حرمت اجتماعي ميت و خانواده او ارزشمند است. اگر به دور از افراط و تفريط بوده و همراه با تلاوت قرآن و ذكر مصائب اهل بيت باشد، بسيار ارزشمند است كه صلاح نيست در انجام آن ها كوتاهي شود، همچنين اگر در صورت توان به همراه اطعام توده مردم به خصوص فقرا باشد، بسيار ارزشمند است.
اما همه اين امور در زمره خيرات است و اطعام ضرورتي ندارد هرچند اگر از نظر رسومات متداول است و زمينه و امكان آن هم وجود دارد، براي تكريم و حفظ حرمت ميت انجام آن خوب است و با انجام صحيح، ثواب مضاعفي به روح ميت مي رسد.
پي نوشت ها:
1 . مجلسي، بحار، نشر دار الاحيا التراث العربي بيروت، 1403 ق، ج 82، ص 83.
2. حر عاملي، وسايل الشيعه، نشر دار الاحيا التراث آل البيت، قم 1414 ش، ج 3، ص 236.
3 . همان.
موفق باشید.
