تلاش

با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
گاهي انسان‌ها به اشتباه گمان مي كنند كه افراد موفق از همان اول بدون تلاش و تنها از روي شانس، بخت و اقبال به قله هاي پيروزي رسيده اند اين اعتقاد قبل از هر چيز، احساس اعتماد به نفس و اطمينان را در افراد كم مي كند و آنها را دچار ترديد مي سازد. زندگي انسان‌هاي موفق شهادت مي دهد كه همگي مرد كار و زحمت بوده اند و به قول يكي از دانشمندان: «آنچه شده ام، نتيجه كار است. من در سراسر عمرم لقمه اى بدون كار و زحمت نخورده ام». به قول سعدي:
نابرده رنج گنج ميسر نمي شود مزد آن گرفت جان برادر كه كار كرد.
اين نكته در آيات قرآن كريم بدان اشاره شده است:
لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعى؛ براى انسان بهره‏اى جز سعى و كوشش او نيست. (نجم/39)
مَنْ أَرَادَ الاَْخِرَةَ وَ سَعَى‏ لهََا سَعْيَهَا وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَئكَ كَانَ سَعْيُهُم مَّشْكُورًا؛ آن كس كه سراى آخرت را بطلبد، و براى آن سعى و كوشش كند- در حالى كه ايمان داشته باشد- سعى و تلاش او، (از سوى خدا) پاداش داده خواهد شد. (إسراء/19)
با توجه با اين آيات مشخص مي شود كه صِرف سعي و تلاش انسان بدون اين كه به نتيجه برسد يا نرسد در هر صورت از اهميت ويژه اي برخوردار است. ضمن اين كه اگر انسان براي حصول به نتيجه رضايت بخش تلاش و كوشش كند حتماً به نتيجه مطلوب خواهد رسيد. از اين گذشته، خداوند در سوره بقره آيه 286 مي فرمايد: «لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها؛ خداوند هيچ كس را، جز به اندازه تواناييش، تكليف نمى‏كند.» بر اساس اين آيه مي توان اين گونه استنباط كرد كه از شما انتظاري بيش از توانايي تان نيست. پس اگر براي انجام هر كاري به اندازه خودتان سعي و تلاش كنيد حتي اگر به آن نتيجه اي كه مي خواهيد برسيد، نرسيد باز در پيشگاه الهي مأجور خواهيد بود.
پيروزي هاي درخشاني كه انسان‌هاي بزرگ جهان به دست آورده اند، در سايه اعتماد به نفس و تلاش هاي مستمر و مداوم آنان نصيبشان شده است. اگر به افق هاي روشن زندگي چشم دوخته ايد و آينده شيرين را در نظر گرفته ايد، لازم است براي نيل به اين هدف شب و روز تلاش و كوشش كنيد، كار كنيد و درس بخوانيد و در اين راه امروز و فردا نكرده و خستگي به خود راه ندهيد.
اين را بدانيد، ادامه تحصيل و موفقيت در آن بيش از هر چيز نياز به برنامه ريزي جامع و اصولي دارد از اين روي، اولين نكته در برنامه ريزي درست و اصولي اين است كه انسان بايد، بر اساس واقعيت ‏هاى موجود زندگى، فرصت ها، امكانات و توانايى‏ هايش، اهدافى براى خود در نظر بگيرد. يكى از مشكلات اساسى افراد، اين است كه برخي از برنامه ها و ايده آل ‏هاشان با واقعيت زندگى فاصله بسيار دارد. اين افراد معمولاً در ارزيابى‏هاى خود دچار نوعى افراط مى‏شوند و بيش‏تر بر اساس تخيلات كمال گرايانه زندگى مى‏كنند. در نتيجه اهداف شان با امكانات، استعداد و توانمندى‏هايشان همخوانى و مطابقت ندارد به همين خاطر، در برنامه ريزي با شكست مواجه مي شوند و به اهداف خود نمى‏رسند بنابراين، يكى از رموز موفقيت در برنامه ريزي، واقع نگرى و اجتناب از افراط و تفريط است.
بعد از در نظر گرفتن واقعيت‏هاى زندگى، بايد با برنامه‏ريزى دقيق و البته صحيح، امكان بيش‏ترين بهره‏ورى از فرصت‏ ها و امكانات را فراهم آوريد. لازمه استفاده از فرصت‏ها و امكانات، شناسايى دقيق آنها است؛ يعنى هر كس ابتدا بايد فرصت ‏هاى مفيد، امكانات و توانمندى ‏هاى خود را شناسايى كند و در مرحله بعد، با تلاش و پشتكار از اين سرمايه‏ ها بهره گيرد. يكي از عمده ‏ترين آسيب ‏هاي برنامه ريزي به اين نكته باز مي گردد كه فرد به واسطه عدم شناخت شخصيت خود و ميزان توانايي خود، اقدام به برنامه ريزي و انجام اعمالي مي كنيد كه رسيدن به آن‏ها در نهايت جزء آروزهاي او است، در نتيجه پس از مدّتي تلاش و كوشش، از پيگيري خسته شده و آن را به كناري مي نهيد.
علاوه بر كارهايي كه خدمت تان عرض شد، مطالعه زندگي و سرگذشت انسان‌هاي موفق در اين امر به شما كمك مي كند تا مثل آنها اهل برنامه ريزي، سعي و تلاش، صبر و استقامت بوده و استمرار در مقاومت داشته باشيد و مثل آنها انساني موفق گرديد نه تنها در زمينه تحصيل و دانش افزايي بلكه در همه زمينه هاي زندگي موفق شويد.
موفق باشید.