مسیر حرکت کاروان امام حسین

با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
پس از هلاكت معاويه در رجب سال شصت يزيد طبق قرار قبلي و بر اساس بيعتي كه قبلا از مردم براي وي گرفته شده بود، به خلافت رسيد. يزيد به وليد بن عتبه بن ابي سفيان والي خود در مدينه نوشت تا از حسين بن علي بيعت بگيرد.
امام از بيعت كردن با يزيد امتناع ورزيد .به همراه تمامي اهل بيت خود از مدينه خارج شد. تاريخ حركت امام سوم شعبان سال شصت هجري ذكر شده است.(1) هنگامي كه امام وارد مكه شد، مردم شهر بسيار خوشنود شدند. امام در مكه علل عدم بيعت خود با يزيد را بيان مي كند. شيعيان كوفه پس از شنيدن خبر مخالفت امام با يزيد و آمدن حضرت به مكه بسيار خوشحال شدند. زيرا از سال ها پيش در انتظار چنين روزي بودند. تعدادي از رهبران شيعه از جمله سليمان صرد در مجلسي كه به اين منظور تشكيل شده بود ،سخنراني كرد. دعوت از امام را براي آمدن به عراق مطرح نمود. همه موافق بودند. در پي اين جلسه تعدادي از سران نامه به امام نوشتند و حضرت را به كوفه دعوت نمودند. امام ابتدا در پاسخ نامه ها چيزي نفرمود تا اين كه تعداد نامه ها بسيار شد. به حدي بود كه براي امام ممكن نبود در برابر پاسخ به نامه هابي تفاوت باشد.
اعزام مسلم به كوفه:
اولين اقدام امام فرستادن مسلم به كوفه بود. امام او را مورد خطاب قرار داد و فرمود: اگر ديدي كه مردم يكپارچه به بيعت با من تمايل دارند، به سرعت خبر آن را به من برسان تا بر اساس آن اقدام كنم.
در مدت سي و پنج روزي كه مسلم در كوفه بود، هزاران نفر با او بيعت نمودند.
او نيز وفاداري كوفيان را به حسين (ع) نوشت.
پس از آن كه نماينده رسمي امام آمادگي كوفيان را تاييد نمود، ديگر جاي تامل نبود. شرايط قيام عليه بني اميه آماده بود. امام مكه را به سوي عراق ترك مي كند.
منزلگاه هاي امام در مسير به كربلا:
صَفّاح
امام در پاسخ به مخالفان حركت به سوي عراق فرمود: رسول خدا را در خواب ديدم و به امر مهمي ماموريت يافتم وبايد آن را تعقيب كنم.
در اين منطقه فرزدق شاعر با حضرت ملاقات كرد و در جواب حضرت كه از احوال مردم عراق جويا شده بود، گفت : دل هاي مردم با توست ليكن شمشيرشان با بني اميه است. (2)
زرود
امام حسين در منطقه بعدي كه زرود نام داشت، با زهير بن قين برخورد نمود. علي رغم آن كه وي عثماني بود، با تحريك همسرش در زمره يكي از ياران با وفاي امام درآمد. (3)
ذات عِرق
خبر شهادت مسلم و هاني در اين منزلگاه به گوش امام حسين رسيد. (4)
در اين منزلگاه بود كه نامه اي به مردم كوفه نوشت. خبر آمدنش را توسط قيس بن مسهر صيداوي فرستاد.
خُزَيمِيّه
حضرت و همراهان يك روز و يك شب در اين منزلگاه توقف كردند امام حسين خطاب به زينب كبري در اين منزلگاه مي فرمايد:
خواهرم ! آنچه اراده مشيّت خدا بدان تعلق گرفته، همان خواهد شد. (5)
ثَعلَبيّه
راوى گويد: امام به حركت ادامه داد تا به ثعلبيّه رسيد، وقت ظهر بود، امام سر بر بالين نهاد و به خوابى سبك رفت و بيدار شد و فرمود: «در رؤيا ديدم كه هاتفى مى‏گفت: شما در مسير هستيد و مرگ شما را به جنّت مى‏برد.(6)
زباله
منزلگاهي بود كه امام خبر شهادت عبد الله بن يقطر را شنيد.(7)
شَراف
حضرت در منزلگاه شراف دستور دادند كه آب فراوان برداشته و صبحگاهان حركت كنند.(8)
بَيَضه
ايراد خطبه اي در برابر سپاه حر.
از سخنان حضرت در اين منزلگاه خطاب به سپاه كوفه:
اي مردم ! رسول خدا فرمود: هركس سلطان ستمگر، پيمان شكن، حلال كننده حرام ها و مخالف با سنت رسول خدا را ببيند و در برابر او برنخيزد، جايگاهش با او در جهنم است.(9)
عذيب الهجانات
در اين منزلگاه امام با چهار نفر كه از كوفه مي آمدند برخورد كرد. پس از گفتگوها آنان به حسين پيوستند. حر نيز همچنان همراه كاروان امام حركت مي كند.
در اين منزلگاه نامه ابن زياد مبني بر سختگيري بر امام به حر مي رسد و حر مانع حركت امام شد.(10)
قصر بني مقاتل
در اين منزل امام عبيد الله بن حرجعفي، حجاج بن مسروق و زيد بن معقل را ديد. از آنان نيز دعوت نمود اما آنان عذر آورده و گفتند كه حاضريم اسب هاي مان را بدهيم. امام فرمود: نيازي به اسب هاي تان ندارم.
امام شبانه از قصر مقاتل حركت كرد و سمت راست را گرفت و رفت تا به كربلا رسيد.
نينوا ( كربلا)
كربلادرحقيقت بخش ازنينوابود. وقتي كه امام حسين (ع) به كربلا رسيد.
اسم آن جا را سوال فرمود؛ تا نام كربلا را شنيد، گريست و فرمود: پياده شويد، اين جا محل ريختن خون ما و محل قبور ماست.همين جا قبور ما زيارت خواهد شد. (11)
همان طور كه ملاحظه مي نماييد، امام از مدينه به سوي مكه وسپس به سوي كوفه حركت نمود، اما دشمن مانع حركت امام به سوي كوفه كرديد، لذا حضرت در كربلا ماند (12)
پي نوشت ها:
1. رسول جعفريان، تاملي در نهضت عاشورا، انتشارات انصاريان، 1384، ص 171.
2. همان.
3. دينوري،اخبار الطوال ،قم،منشورات رضي، ص247.
4. ابن اعثم، الفتوح، ترجمه غلامرضا طباطبايي مجد ،تهران، آموزش انقلاب اسلامي، 1372ش، ج5، ص120.
5. علامه مجلسي، بحار الانوار، بيروت موسسه الوفاء، 1404، ج 44، ص 372.
6. لهوف، ترجمه ميرابو طالبى‏، ناشر دليل ما، ص115.
7. شيخ مفيد، ارشاد، ترجمه رسولى محلاتى، ناشراسلاميه، ج‏2، ص 77.
8. همان، ص 78 .
9. محمد بن جرير طبري، تاريخ طبري، ترجمه ابو القاسم پاينده‏، تهران، اساطير، 1375 ش‏، چاپ پنجم‏، ج7،ص2994.
10. ارشاد، همان، ص78.
11. سيد ابن طاوس، اللهوف على قتلى الطفوف‏، ناشرجهان، ص81.
12. ارشاد، همان، ص85.
موفق باشید.