بسمه تعالی
سلام علیکم
اولا خواهش میکنم که موضوعات را دقیقا مشخص کنید و از کلی گویی احکام اجتناب کنید،ضمن اینکه حقیر تقریبا تمامی استفتاءات حضرت آیت الله خامنه ای و سخنرانی های ایشان در این موضوع را دیده ام و مطالعات دیگری هم از مراجع اعظام دیگر و دیگر بزرگان در این موضوع داشته ام و باز با این توضیحات سوالات زیر برایم پیش آمده،در ضمن حقیر از دانشجویان دانشگاه امیرکبیر هستم و از آنجا که الحمدلله از مروجان این فریضه در دانشگاه های دیگر هستم لذا پاسخ های شما سندی خواهد بود برای کار اجرایی در دانشگاه های سطح کشور، باز هم استدعا دارم از کلی گویی احکام پرهیز کنید:
۱.در رابطه با لزوم امربمعروف در دانشگاه،آیا تشکیل دادن گروه برای امر بمعروف واجب است و موضوعیت دارد؟
۲.در صورتی که این گروه تشکیل نشود،آیا بصورت فردی باز هم امربمعروف واجب،در صورتی که میبینیم مثلا اگر به خانم بی حجابی تذکر دهیم،ممکن است هیچکس دیگری به او تذکر ندهد و اثری بر روی او نخواهد داشت؟
۳.در صورتی که در محیط های کوچک مثل دانشکده که معمولا افراد همدیگر را میشناسند آیا انگشت نما شدن در اثر امربمعروف مهم است،یعنی نباید انگشت نما شد؟در صورتی که ممکن است گروه منسجمی در دانشکده تشکیل نشده باشد و گفتن حرف او به تنهایی اثری نداشته و در عوض آنها یک جبهه گیری در مقابل امر بمعروف کرده و در آینده هم اگر گروه منسجمی تشکیل داده شود و به او تذکر داده شود به دلیل جبهه گیری قبل دیگر در او اثر نخواهد داشت؟
۴.این سخن حضرت آقا که در جایی میفرمایند:میگویند باید احتمال تاثیر وجود داشته باشد،من میگویم احتمال تاثیر همه جا قطعی است. و در جای دیگری میفرمایند:اگر یک نفر یگوید،معلوم است که اثر نمیکند.
این دو فرمایش ایشان چگونه با هم قابل جمع است؟و اگر احتمال اثر همه جا قطعی است،دیگر چرا در شرایط وجوب امر بمعروف،احتمال تاثیر را مطرح میکنند؟
۵.اگر بالفرض شخص بدحجابی را امر بمعروف کنیم و او روسری خود را کمی جلوتر بکشد،ولی باز هم بدحجاب است،آیا این روسری را جلو کشیدن ولی باز هم بدحجاب بودن،یعنی روی او اثر گذاشته و شرط احتمال تاثیر در مورد او صادق است؟
۶.اگر بدانیم که در دانشکده در رابطه با حجاب با زبان نرم امربمعروف کنیم،گروه مقابل برای لجبازی تصمیم بگیرند که بدحجابتر شوند و یا با جنس مخالف دست بدهند،تکلیف چیست؟
۷.آیا اقدام به تشکیل گروه امربمعروف در دانشگاه برای مقابله با بدحجابی واجب است؟و اگر این گروه تشکیل نشود،بصورت فردی امربمعروف تاثیر دارد؟
در پایان باز هم ملتمسانه خواهشمندم تک تک موضوعات را به روشنی بیان نمایید و از کلی گویی بپرهیزید
در ضمن این سوال را دوستم قبلا از طریق سایت حضرت آقا پرسیده است و جواب زیر را داده اندکه حقیر نتوانسته ام جواب سوالات فوق را برداشت کنم:
با مراعات نظام داخلى دانشگاه اشکال ندارد، و بر جوانان عزيز لازم است که مسأله امر به معروف و نهى از منکر را جدّى گرفته و شرايط و احکام شرعى آن را به دقت بياموزند و اين اصل را عام و فراگير نموده و روشهاى اخلاقى و مؤثر را براى تشويق فعل معروف و جلوگيرى از ارتکاب محرمات به‌کار بگيرند، و از استفاده از آن براى اغراض شخصى بايد خوددارى نمايند و بدانند که اين راه بهترين و مؤثرترين روش براى ترويج کار خير و جلوگيرى از شرّ است. خداوند شما را به آن‌چه رضاى او در آن است، موفق بدارد.
موفق و مؤيد باشيد
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
امر به معروف و نهي از منكر، يك وظيفه همگاني است و ممكن است در برابر هر كسي، امر به معروف و نهي از منكر بر مكلف واجب گردد. حيات دين و قوام آن به حيات اين دو واجب بستگي دارد. اين فريضه الهي، مسئوليت بزرگى است كه بايد با ظرافت خاصي انجام گيرد. طبيعى است كه اگر اين فريضه الهى به طور شايسته عملى نگردد، چه بسا اثر معكوس خواهد داشت. از اين رو مراجع عظام تقليد در رساله هاي خود به شروط اين فريضه مهم اشاره كرده اند و شرايط آن را تبيين كرده اند.
برادر گرامي؛
اينكه شما عزم كرده ايد فريضه اي كه مورد بي مهري قرار گرفته است را اقامه كنيد بسيار نيكو است. اما بايد بدانيد پرداختن به اين مهم در فضاي دانشگاهي به خصوص اين كه بخواهد تشكيلاتي و گروهي باشد تابع محل تحصيل و دانشگاه اجراي طرح است. چنان چه با قوانين نظام داخلى دانشگاه معارضه اي نداشته باشد، تشكيل دادن گروه براي امر به معروف و نهي از منكر اشكال ندارد. اما اين گونه نيست كه تشكيل گروه موضوعيت داشته باشد. يعني در صورت احراز شرايط، مي توان به صورت فردي نيز به اقامه اين فريضه پرداخت.
بنابراين با توجه به اين كه قصد داريد در محيطي كه داراي حساسيت خاص خود مي باشد به اين مهم بپردازيد براي جلوگيري از هرگونه مفسده اي، با واحد حراست و يا دايره امر به معروف و نهي از منكر دانشگاه همكاري كنيد و با هماهنگي ايشان به صورت فردي و يا گروهي به اين مهم بپردازيد.
در صورت توافق مسئولان با شما، توصيه مي كنيم در مواردي كه احتمال مي دهيد تذكر از جانب شما موثر نيست موضوع را با واحد حراست و يا دايره امر به معروف و نهي از منكر دانشگاه در ميان بگذاريد تا ايشان اقدامات لازم را انجام دهند. شما بيشتر از اين وظيفه اي نداريد.
روشن است كه امر به معروف براي تبديل به وضعيت بهتر و نيكوتر است. پس اگر تذكر سبب شود فرد اشتغال به گناه بكاهد موثر بوده و قطعا به مرور زمان بهتر خواهد شد اما اگر تذكر سبب لجبازي فرد شود، ديگر تكليفي نيست. بهتر است مدتي با ايشان گفتگو نكنيد و ايشان را دعا كنيد.
برادر گرامي؛
بين سخنان مقام معظم رهبري منافاتي نيست. يكي از وجوه جمع بين سخنان مقام معظم رهبري اين است كه همه جا احتمال تاثير هست اگر همگان تذكر دهند و به بهانه اين كه من يك نفر هستم از اين مسئوليت مهم شانه خالي نكنند.
راهنمايي هاي تكميلي در اين زمينه را از همكاران بخش تلفني همين مركز به شماره (09640) جويا شويد.
هشدار :
توصيه مي كنيم تمام حواس خود را به دامي كه شيطان براي شما پهن كرده معطوف كنيد. مبادا شيطان تحت پوشش اقامه فريضه الهي، از اين دغدغه ديني شما به نفع خود استفاده كند و تا به جايي پيش برود كه به بهانه نهي از منكر موجبات به گناه افتادن خود شما ـ مثل نگاه به نامحرم، تجسس د رزندگي شخصي ديگران، غيبت و تهمت و... ـ را فراهم كند. پس مراقب باشيد مبادا به بهانه ثواب خريدار خشم خدا گرديد. اين نكته از لطايفي برخوردار است كه بايد در آن تامل كنيد و آن را به دقت به كار ببنديد. سعي كنيد با كنترل چشم و نگاه و عفاف در رفتار و برخوردتان ديگران را به عفاف دعوت كنيد.(1)
قرآن كساني كه مرد سخن هستند نه عمل يعني آنان كه ديگران را به نيكي ها دعوت مي كنند. ولي خود اهل نيكوكاري نيستند سرزنش كرده و مي فرمايد:"آيا مردم را به نيكي دعوت مي كنيد ولي خودتان را فراموش مي نمائيد."(2)
پي نوشت ها:
5. ثقة الاسلام كلينى، الكافي، دار الكتب الإسلامية تهران، 1365 ه. ش، ج2، ص 87.
6. بقره(2) آيه 44.
موفق باشید.
