سلام علیکم
ضمن عرض خسته نباشید
با توجه به ماجرای روایت دعای غریق عبد الله بن سنان از امام صادق که حضرت فرمودند : "... وَ لَکِنْ قُلْ کَمَا أَقُولُ..."
آیا برای عبارت "وعجل فرجهم..." که مومنین بعد از درود بر نبی مکرم(ص) میفرستند سند روایی وجود دارد؟(لطفا ذکر کنید.)
و مثال دیگر عبارت "برحمتک یا ارحم الراحمین" بعد از دعای سلامتی حضرت صاحب(عج)
و سوال دیگر آنکه اگر در دعایی مستند ، به علم و عمد عبارتی(با معنی و مفهوم مانند دو مثال بالا) اضافه شود ، حرام است و یا خیر؟
متشکرم

با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
پرسشگر محترم روايت فوق به شرح زير است:
عن أبي عبد الله(ع) في قول الله تعالى ( واذكر ربك في نفسك تضرعا وخيفة ودون الجهر من القول بالغدو والآصال ) ( 4 ) قال تقول عند المساء ( لا إله إلا الله وحده لا شريك له له الملك وله الحمد يحيي ويميت وهو على كل شئ قدير ) قلت ( بيده الخير ) قال: بيده الخير، لكن قل كما أقول لك عشر مرات.(1)
اين روايت دلالت بر حرمت ندارد. بلكه شايد به جهت اين بوده كه به راوي تعليم دهد كه هنگامي كه امام دارد مطلبي را تعليم مي دهد، بر امام جرأت نكند و چيزي بر تعليم امام نيفزايد كه گويي دارد به امام تعليم مي دهد و كلام امام را تتميم مي كند؛ يا شايد بدين جهت بوده كه بگويد اين نحوه بهتر است يا شايد از روي تقيه صادر شده است و ...(2)
بنا بر اين گر چه هنگام خواندن دعا يا ذكري كه از امامان رسيده، بهتر است چيزي بر آن نيفزاييم و به همان صورت كه امام تعليم داده، بگوييم اما اضافه كردن جملاتي در همان راستا حرام نيست.
در مورد صلوات هم عبارات متعددي از امامان رسيده از جمله در احاديثي امامان صلوات را با اين عبارت تعليم داده اند از جمله:
عَنِ الصَّادِقِ(ع) قَالَ مَنْ قَالَ بَعْدَ صَلَاةِ الْفَجْرِ وَ بَعْدَ صَلَاةِ الظُّهْرِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلَ فَرَجَهَُُمْ لَمْ يَمُتْ حَتَّى يُدْرِكَ الْقَائِمَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ
امام صادق فرمود: هر كس بعد از نماز صبح و بعد از نماز ظهر بگويد: اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهم، نمي ميرد تا اين كه به ديدار امام زمان نايل آيد. (3)
بنا بر اين اضافه كردن "عجل فرجهم" به صلوات از امام رسيده و نگفتن آن هم اشكال ندارد و اضافه كردن "برحمتك يا ارحم الراحمين" در آخر بسياري از دعاها وارد نشده و اگر چه اشكال ندارد اما اضافه نكردن بهتر است.
پي نوشت ها:
1. مجلسي، بحارالانوار، بيروت، الوفا، 1404ق، ج83، ص261.
2. همان، ص262.
3. محدث نوري، مستدرك‏الوسائل، قم، مؤسسه آل البيت، 1408ق، ج5، ص96.
موفق باشید.