سلام حدیثی از امیر المومنین علیه السلام خطاب به میثم تمار دیدم دیدم که اجناست را بدون سود بفروش. اگر همه اینطور عمل کنند که خیلی خوب است و امکان دارد و فواید زیادی هم دارد. اما در اجتماع امروزی نیز اینگونه امکانی وجود دارد؟
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
حديث مورد نظر را نيافتيم. البته در قديم فروشندگي مثل امروز نبوده بلكه هر كس محصول و دسترنج خود را به بازار مي برد و معامله مي كرد و ممكن است منظور از اين حديث اين است كه از قيمت واقعي بيشتر نفروشد و ربح و سود و اضافي نگيرد.
شايد حديث زير به همان معناي مورد نظر باشد:
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ رِبْحُ الْمُؤْمِنِ عَلَى الْمُؤْمِنِ رِبًا إِلَّا أَنْ يَشْتَرِيَ بِأَكْثَرَ مِنْ مِائَةِ دِرْهَمٍ فَارْبَحْ عَلَيْهِ قُوتَ يَوْمِكَ أَوْ يَشْتَرِيَهُ لِلتِّجَارَةِ فَارْبَحُوا عَلَيْهِمْ وَ ارْفُقُوا بِهِمْ(1)
فقيهان از اين روايت كراهت برداشت كرده اند.(2) البته در خود روايت هم به صراحت آمده كه مورد نظر روايت، جايي است كه فردي كارش خريد و فروش و تجارت نيست بلكه كار و درآمدش از طريق ديگر است و حالا مي خواهد كالايي را به برادر ديني اش بفروشد، در اينجا گرفتن بيش از ارزش واقعي و سود كراهت دارد اما اگر شغل او خريد و فروش است، او بايد سود بگيرد البته سود منصفانه.
در اجتماع امروز هم اين حكم جاري است و مناسب است اگر كالايي را كه خريده ايم نياز نداشتيم و خواستيم آن را به برادر ديني بفروشيم، از او سود نگيريم گر چه گرفتن سود هم حرام نيست اما اگر شغلمان تجارت است، طبيعي است كه بايد سود بگيريم ولي سود منصفانه.
پي نوشت ها:
1. علامه حلي، تذكره الفقهاء ، قم، مؤسسه آل البيت، 1422ق، ج12، ص181.
موفق باشید.
