بهترین کتاب در مورد خانواده

با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
از اينكه در صدد خشنودي خدا، عذاب شيطان و تكميل نصف دين برآمده ايد، بسيار خرسنديم. همانطور كه شنيده ايد، ازدواج موجب حفظ نصف دين است؛ پيامبر مي فرمايد: «مَنْ تَزَوَّجَ فَقَدْ أَحْرَزَ نِصْفَ دينِهِ،فَلْيَتَّقِ اللّهَ فِي النِّصْفِ الْباقي»(1) هر كس ازدواج كند، نيمى از دينش را باز يافته، نسبت به نيم ديگر تقواى الهى را رعايت كند.
قصد و اراده در انجام صحيح و منطقي امري، نشانۀ توانايي و بلوغ فردي است. فردي كه ازدواج كرده است به ادراك قبول مسئوليت رسيده و ازدواج را مكمل رشد شخصيتي خود مي‌داند. حركت در مسيري هدفمند، به راهنما و همراهي نياز دارد كه قبلاً اين مسير را طي نموده و به تمام پيچ و خم‌هاي آن آشنا باشد. اين راهنما اعم از مشاورين دلسوز و متعهد، و كتاب هايي با نويسندگان متخصص مي باشد.
- مهم ترين اصول مديريت در خانواده:
1- نظم و انظباط: از اصولى كه در اداره سازمان‌هاى مختلف از جمله سازمان خانواده بايد مورد توجه قرار گيرد، اصل نظم و انضباط است. انضباط در لغت به معنى استوارشدن، خوب نگهداشته‌شدن، نظم داشتن، مرتب بودن، آراستگى و نظم و ترتيب است. رعايت اصل انضباط در مديريت به معنى احترام و ارزش دادن به قوانين، مقررات و توافق‌هايى است كه بمنظور سرعت و صحت گردش كار سازمان و پيشرفت آن تعيين شده است.
2- نظارت و كنترل: در دانش مديريت از وظايف عمدهٔ مديران توجه به اصل نظارت و آگاهى از نحوهٔ عمل و ميزان پيشرفت كار افراد هر سازمان است. در مديريت خانه و خانواده نيز نظارت بر فعاليت‌ها و رفتار اعضاى خانواده از وظايف رئيس خانوده است.
3- برنامه ‌ريزى: برنامه ‌ريزى را تفكر قبل از عمل، پيش‌بينى و آينده‌نگرى گفته‌اند. در دانش مديريت، از وظايف عمده هر مدير برنامه‌ريزى و داشتن طرح و برنامه است. رعايت اين اصل در مديريت خانواده، بسيار مهم و ضرورى است، زيرا در خانواده، امكانات و منابع محدود است و نيازها و خواسته‌ها فراوان. مدير خانواده بايد از طريق تدبير و برنامه‌ريزى ترتيبى دهد كه از بودجه و ساير امكانات خانواده به بهترين شيوه و بترتيب اولويت به نيازها و درخواست‌هاى اعضاى خانواده پاسخ دهد.
4- مشورت: از اصولى كه در مديريت‌هاى مختلف از جمله مديريت خانواده بايد مورد توجه قرار گيرد اصل مشورت و ارزش‌دادن به نظر ديگران است. مدير خانواده در امور متعدد خانه مانند خريد مسكن، تهيه لوازم، انتخاب مدرسه و ثبت‌نام فرزندان و... مى‌توانند با اعضاى خانواده مشورت كند.
5- تقسيم كار: معمولاً پس از تعيين اهداف و وظايف و فعاليت‌هاى هرسازمان، بايد اين وظايف به تناسب تعداد، مقام و جايگاه هرفرد تقسيم گردد. توجه به اصل تقسيم كار در مديريت خانه و خانواده نيز ضرورت دارد. زيرا خانواده يك واحد كوچك اجتماعى است كه اعضاى آن به ويژه كودكان و نوجوانان بايد براى زيستن و زندگى در آينده آماده شوند و يك نفر نمى‌تواند و نبايد تمام امور خانه و خانواده را انجام دهد و ديگران فقط حضور داشته و نقشى را به عهده نداشته باشند.
6- وحدت مديريت: براى اجراى برنامه‌هاى هر سازمان يا بخشى از آن، اتخاذ تصميم نهايى بايد بعهده يك نفر يا افراد خاصى باشد و اعضاى سازمان در اجراى برنامه‌ها و تحقق هدف‌هاى مشترك از يك نفر به نام مدير يا رئيس يا مسؤول دستور گرفته و در قبال وى مسؤول باشند. در خانه و خانواده نيز مسؤوليت و رياست خانواده با مرد است و همه اعضاى خانواده بايد اين اصل را بپذيرند و در اداره خانواده به وحدت مديريت معتقد باشند. [مواردي كه ذكر شد، چكيدۀ بسياري از كتاب هاي روانشناسي در راستاي مديريت صحيح و بدون تنش خانواده مي باشد.]
- منابع كمكي براي مطالعه بيشتر در مورد زندگي و وظايف زن و مرد:
درسالهاي اخيركتاب هاي زيادي دراين باره تاليف و ترجمه شده است كه درآنها معمولا مسائل پيش از ازدواج، روابط همسران بعد از ازدواج، تفاوت هاي جسمي وروحي زن ومرد، مسائل جنسي ومسائل قانوني وفقهي ازدواج مورد بررسي قرار گرفته است. كثرت اين تاليفات وترجمه ها سبب شده تا افرادي كه در پي مطلب خاصي هستند دچار سر درگمي شده و يا كثرت مطالب كه معمولا هم تكراري هستند ذهن خوانندگان را مشوش كند. بنابراين بجاست تا در اين زمينه يك تحقيق كتاب شناسي صورت گرفته و كتاب هايي را كه پيرامون بحث ازدواج تاليف يا ترجمه شده است را معرفي نمايد. دراين تحقيق مختصر 15 كتاب طبق اهميت مطالب و نگاه هاي جديد به زواياي زندگي، معرفي شده است. لازم به ذكر است كه ترتيب ذكر كتابها بر اساس اولويت بندي محتوايي مي باشد.
1- آيين همسرداري،ابراهيم اميني.
2- بهشت خانواده. دكتر سيد جواد مصطفوي.
3- تحكيم روابط خانواده، محمد محمدي ري شهري.
4- ازدواج مكتب انسان سازي، شهيد پاك نژاد.
5- مطلع مهر، امير حسين بانكي پور فرد، انتشارات حديث راه عشق.
6- اخلاق زن و شوهر و تنظيم خانواده، احمد صادقي اردستاني.
7- ازدواج پايدار، عليرضا جعفري و معصومه ساماني.
8- دينداري و رضامندي خانوادگي، نويسنده: مجتبي حيدري.
9- راهنماي همسران جوان، محمد علي سادات.
10- نيازها و روابط زن و مرد، محسن ماجراجو.
11- نقش عشق(ازدواج در آيينه دين و خرد)، محمود اردگاني بهبهاني حائري، انتشارات دارالموده، قم.
12- راه زندگي: الفباي سعادت خانواده، جواد محدثي، انتشارات فرهنگ اسلامي.
13- ازدواج وآداب زناشويي در اسلام، محمد باقر مجلسي. مترجم: داود احمدي.
14- آداب زناشويي از خواستگاري تا فرزند داري، حسين درياب.
15- ويژگي ها، تفاوت ها و نيازهاي عاطفي زنان و مردان. مجتبي حيدري.
پي نوشت ها:
1. طبرسي، حسن بن فضل، مكارم الاخلاق، ص196، شريف رضي، چاپ چهارم، قم 1370ش.
موفق باشید.