معتبرترین کتب شیعیان کدامند؟
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
انتظار مي رفت موضوع كتاب هاي معتبر شيعه را معلوم مي نموديد، زيرا شيعه موضوعات متعدد تاريخي، قرآني ، فقهي ... دارد كه هر كدام كتاب هاي معتبر دارند، در عين حال به نظر مي رسد مقصود از كتاب هاي مورد سوال كتب اربعه باشد. اين كتب كه از آن ها به عنوان اصول اربعه» نيز ياد مي شود، چهار كتاب مهم حديثى شيعه است. از اين كتابها در اصطلاح عالمان متأخر با عنوان «جوامع حديثى متقدم» يا «جوامع اوليه» نيز ياد شده است. اين چهار كتاب عبارتاند از:
1. الكافى، نوشته ي محمد بن يعقوب كلينى (متوفاى 329ق)؛
2. مَن لا يَحضُرُهُ الفَقِيه، تأليف محمدبن على بن بابويه، معروف به شيخ صدوق (متوفاى 381ق)؛
3. تهذيب الاحكام، نوشته ي محمد بن حسن طوسى، معروف به شيخ الطائفه (متوفاى 460ق)؛
4. الاستبصار فِيمَا اختُلف مِن الاخبار، تأليف شيخ الطائفه؛(1)
نزديكى دوران زندگي نويسندگان اين چهار كتاب به عصر امامان معصوم – كه درود خدا بر آنان باد -؛ شخصيت علمى و آگاهى گسترده آنان از احاديث؛ شيوه فصل بندي احاديث و جامعيت كتابهاى فراهم آمده، ارزش و اعتبارى ويژه، در مقايسه با ساير آثار روايى، به آنها بخشيده است، به گونهاى كه عالمان شيعه از آغاز تاكنون شروح بسيارى بر آنها نوشتهاند. چون اين كتاب ها در رابطه با مسائل فقهي داراي روايات فراوان و معتبري هستند و همواره مورد نياز فقها بوده و هست، داراي اين موقعيت ممتاز شده اند. همچنين امتياز ديگر اين كتابها اين است كه هدفشان جمع آوري و ترتيب و تهذيب احاديث صحيح بوده كه معمولا راويان به طور مستقيم از امامان معصوم نقل حديث مي كردند كه در زمان آن بزرگواران از آن به اصول اربع مائه تعبير ميشود. در محافل شيعه، در سده‌هاي نخستين، ياران ائمه، به گردآوري مجموعه‌‌هاي حديثي چهارصدگانه‌اي مبادرت ورزيدند كه معيار صحت حديث نزد محدثان نسل‌هاي بعد، همين اصول بود. درباره شخصيت مولفان كتب مورد نظر و چگونگي تدوين آن ها به كتاب علم الحديث، كاظم مدير شانه چي، قم، دفتر انتشارات اسلامي، وابسته به جامعه مدرسين، ص 93 و كتاب علم الحديث، زين العابدين قرباني، قم، انتشارات انصاريان، 1382، چاپ پنجم، ص 318 به بعد مراجعه نماييد. درضمن در عرصه تاريخ مي توان از ارشاد شيخ مفيدبه عنوان كتاب معتبر ياد نمود.
پي نوشت:
1. كاظم مدير شانه چي، علم الحديث، دفتر انتشارات اسلامي، قم، 1385، ص93.
موفق باشید.
