با توجه به اينكه در حال حاضر دخترهاي 9ساله ايراني از نظر جثه و فهم نسبتا ضعيف هستند،و به بلوغ نرسيده اند؛ چرا بايد تكاليف شرعي چون حجاب و روزه و ... را انجام دهند؟
از برخي از روحانيون كه پرسيده ام جواب منطقي و علمي نشنيده ام؟
با تشكر
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
اينكه نسبت به اين گونه مسائل دغدغه داشته و سعي در حل آن ها داريد، امري بسيار مطلوب و پسنديده است اما اي كاش نقد مورد نظر بر پاسخ ارائه شده را بيان مي كرديد تا در نهايت بهتر بتوان نسبت به آن قضاوت كرد و احياناً از تكرار همان پاسخ هاي قبلي پرهيز شود؛ اما در عين حال براي پاسخ به پرسش مذكور بايد گفت:
در مجموع احكام اسلامي بر اساس مصالح و مفاسد نوع انسانها پي ريزي شده و بين تكاليف اسلامي و رشد طبيعي بدن، هماهنگي كامل وجود دارد. تا زماني كه طفل، توانايي جسمي و عقلي لازم براي انجام وظايف را ندارد، تكليفي بر عهده او نهاده نشده است و آن گاه كه رشد بدن به طور طبيعي سرعت بيشتري مي يابد و جسم آدمي قوت لازم را براي انجام عبادت پيدا مي كند، در صورتي كه از رشد عقلي برخوردار باشد، موظف به انجام تكاليف مي گردد.
بي شك، بلوغ دختران و رشد جسمي و عقلي آنها نسبت به پسرها سرعت بيشتري دارد. لذا بلوغ شرعي در دخترها زودتر از پسرها مقرر شده است. نكته قابل توجه آن است كه ملاك و معيار اصلي براي تكليف و عمل به دستورات ديني، رسيدن نوع انسانها به رشد عقلي و قدرت بدني كافي براي انجام آن است.
بر اين اساس در مورد تمام دختران از جمله دختران ايراني معتقديم كه آنها در سن 9 سالگي به رشد عقلي و جسمي نسبي رسيده و قادر به انجام دستورات الهي اعم از نماز، حجاب و...مي باشند و در موارد نادري مانند روزه كه شايد برخي توان جسمي آن نداشته باشند، خداوند تكليف را فعلاً از آنها ساقط دانسته است و شخص مي تواند به علت ضعف بدني، انجام تكليف روزه را به تاخير بياندازد. (1)
اما تكاليف ديگري مانند نماز،حجاب و...نيازمند جثه يا فهم آن چناني نيست كه اين امر تكليف را از گردن آنها ساقط كند. البته نوع آموزش والدين و ديگر مراكز تربيتي، نقش بسزائي در پذيرش اين امور از سوي دختران دارد و طبيعي است دختر يا پسري كه قبل از سن تكليف زمينه حجاب، نماز، روزه و ساير اعمال براي او فراهم نشده، به يكباره باحجاب، نماز خوان و...نمي شود و زمنيه اموري مانند نماز، حجاب، سختي اعمال عبادي مانند روزه بايد قبل از رسيدن به سن تكليف فراهم شود نه روز مكلف شدن فرد در روايتي از امام صادق (ع) نقل شده است كه فرمود" ما اهل بيت هنگامى كه اطفالمان به پنج سالگى رسيدند، دستور مي دهيم نماز بخوانند، پس شما كودكان خود را از هفت سالگى امر به نماز كنيد. و مادر هفت سالگى امر مي كنيم به اندازه توانائىشان نصف روز و يا بيشتر و يا كمتر روزه بگيرند و دستور مي دهيم هنگامى كه تشنگى و يا گرسنگى بر آنان غالب آمد افطار نمايند. اين عمل براى آنست كه به روزه گرفتن عادت كنند.(2)
در پايان از محبت و پيگيري شما، تشكر كرده و از خداوند متعال براي شما آرزوي سربلندي و سعادت داريم؛ در ضمن آماده پاسخگويي به سوالات احتمالي شما در اين زمينه و زمينه هاي گوناگون مي باشيم.
پي نوشت ها:
1. براي اطلاع بيشتر از اين حكم به رساله مرجع تقليد خود مراجعه فرمائيد.
2. علامه طباطبائى، سنن النبى (ص)، چ كتاب فروشى اسلاميه، تهران 1378 ه ش، ج 1، ص 158.
موفق باشید.
