به گزارش روابط عمومی مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی جلسه تشریحی پاسخ به سؤالات مرتبط با روزه با توجه به شیوع بیماری کرونا مبتنی بر فتاوای مراجع عظام تقلید با حضور حجت الاسلام والمسلمین فلاح زاده «مدیر موسسه موضوع شناسی احکام فقهی»، رئیس گروه پشتیبانی علمی و مدیر علمی گروه فقه مرکز ملی پاسخگویی، مدیر و جمعی از پژوهشگران گروه فقه پژوهشگاه باقر العلوم (علیه السلام) در مرکز ملی پاسخگویی برگزار شد.
حجت الاسلام فلاح زاده در ابتدای جلسه با اشاره به جلسه ای که با فرهنگستان علوم پزشکی داشت گفت: این بیماری برای افراد سالم ضرری نداشته و آنها همچون سال های گذشته باید روزه بگیرند لکن مسائل بهداشتی را رعایت کنند.
وی افزود: با توجه به نظر متخصصین در خصوص افرادی که بیماری خاص دارند مانند دیابت، قلب و عروق و فشار خون بالا اگر در سنی 65 به بالا هست، از آن جهت که خطر ابتلا به بیماری برایشان بالاست، لذا اگر می دانند خطری برایشان ندارد می توانند روزه بگیرند و اگر نمی دانند باید به پزشک متخصص مراجعه کنند و مبتنی بر نظر پزشک به تکلیف خود عمل کنند.
مدیر موسسه موضوع شناسی احکام فقهی افزود: به نظر غالب پزشکان روزه سبب تقویت سیستم دفاعی بدن می شود و دانش علمی هم همین را تایید می کند و روزه داری سبب ابتلا نمی شود و عدم رعایت مسائل بهداشتی است که منجر به آن می شود.
وی گفت: روزه یک واجب شرعی است که همه افراد مکلف که توانایی انجام آن را دارند باید روزه بگیرند. اما کسانی که توانایی ندارند نه تنها واجب نیست بلکه صحیح هم نیست، این عدم توانایی یا عذر شرعی است مثل سفر یا خانم ها در ایام خاصی که عذر دارند یا مقصود توانایی جسمی است مثل کهنسالان که توان روزه ندارند یا کسانی که به جهتی توانایی ندارند مانند بیماری یا همان تعبیر عدم المرض، اما ترس از بیماری کرونا خود به خود مجوز ترک روزه نیست.
وی در مورد مفهوم ضرر گفت: ضرر به این معنا است که بیماری که الان دارد به سبب روزه تشدید، ادامه یا روند بهبودی را دچار اختلال می کند و یا ایجاد بیماری کند می باشد. این خوف باید منشاء عقلایی داشته باشد و ترسی که ناشی از شایعات فضای مجازی باشد اثری ندارد.
لذا این که بگوید روزه سبب کاهش تقویت بدن و در نتیجه مبتلا به کرونا می شود این صحیح نیست و در نتیجه سبب روزه نگرفتن نمی شود. نظر غالب هم این است که روزه نه تنها منجر به کاهش ایمنی نمی شود ، بلکه به نظر برخی سبب تقویت ایمنی می شود و لذا آمار هم داده اند که برخی بیماری ها در ماه رمضان کاهش داشته است. بنابراین افراد سالم مثل سالهای گذشته ضمن رعایت موارد بهداشتی روزه باید بجا آورند.
حجت الاسلام فلاح زاده در خصوص ملاک تشخیص ضرر و زیان روزه بر بیماری گفت: ضرر و زیان روزه برای فرد چه بیمار و چه غیر بیمار، تشخیص خود فرد است. یا باید مطمئن شود یا اینکه ترس از ضرر ایجاد شود که بواسطه روزه مبتلا می شود یا شدت می یابد که این را یا خودش تشخیص دهد یا از گفته متخصصان اطمینان حاصل شود.
وی افزود: خوف ضرر هم باید منشاء عقلایی داشته باشد، اما اگر منشاء ترس از ترسو بودن فرد یا ناشی از شایعات باشد این مجوز روزه خواری نیست. منظور از خوف عقلایی، یعنی عقلای قوم بگویند این ضرر دارد، اما اگر شخص ترسوست یا براساس شایعات در فضای مجازی است که منجر به ترس شده اینها ملاک نمی باشد.
اما نظر غالب متخصصان این است که روزه داری به خودی خود سبب ابتلا به بیماری کرونا نخواهد بود. اما اگر شرایطی شد که گروهی گفتند احتمال ابتلا هست و عده گفتند نیست، از گفته هر کدام که برای شخص اطمینان حاصل شود ملاک همان است. و نظر غالب متخصصان این است که خود روزه بر سیستم دفاعی بدنی که سالم است ضرری نمی زند و لذا در این موارد معمولا قول نظر اکثر اطمینان آور خواهد بود. نکته دیگری که راجع به خوف ضرر هست این است علاوه بر این که باید منشاء عقلایی داشته باشد این که این خوف تنها برای خود شخص اطمینان آور است
وی در خصوص ماندن در خانه گفت: توصیه کلی هر ساله برای روزه داری این است که وظیفه واجب شرعی است افراد نسبت به کارهاشان نوعی برنامه ریزی داشته باشند که بتوانند به این واجب برسند و مسئولین هم در حد میسور طوری برنامه ریزی کنند که افراد بتوانند به این واجب مهم عمل کنند. امسال در خانه ماندن از دو جنبه اهمیت دارد: اگر در خانه بماند و کار ضروری هم ندارد که بتواند روزه بگیرد که بهتر است و توصیه دوم که نسبت عدم ابتلا به این بیماری است که در خانه ماندن از شیوع آن جلوگیری می کند. لذا اگر کسی تشخیص می دهد که در خانه ماندن و کمتر بیرون رفتن می تواند روزه بگیرد با مراعات مسائل بهداشتی بر او لازم است که مراعات کند
حجت الاسلام فلاح زاده در مورد روزه خواری در ملاء عام گفت: روزه خواری علنی چه بر افرادی که معذورند مانند بیماران و مسافران و چه برای کسانی که معذرو نیستند و عمدا روزه نمی گیرند حرام است و روزه خواری در ملاء عام جایز نیست و حاکمیت هم می تواند از چنین افرادی که به فرهنگ عمومی و معنوی جامعه را بر هم می زنند جلوگیری کند.
وی در خصوص حکم روزه های نگرفته در این شرایط گفت: این شرایط با سایر ایام تفاوتی ندارد و حتی افرادی که به جهتی روزه برایشان واجب نیست، امسال و سال های گذشته و سال های آینده حکم یکی است. کسی که عمداً روزه خواری کند علاوه بر قضای روزه باید کفاره هم بپردازد و کسی که بیماری دارد اگر بعد ماه مبارک رمضان برطرف شد باید قضا را بجای آورد و اگر تا رمضان سال بعد انجام ندهد و بیماری ادامه داشته باشد قضا واجب نیست و یک مد طعام را باید بپردازد.
شایان ذکر است که مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، پاسخگوی هموطنان عزیز بویژه در ماه مبارک رمضان می باشد. تلفن 096400 و سامانه پاسخگویی آنلاین به نشانی https://user.pasokhgoo.ir و اپلیکیشن پاسخگو (قابل دریافت از کافه بازار) و همچنین شماره پیامک 30009640 پاسخگوی سوالات احکام کاربران می باشند.
