آیا امام زمان(عج) با اسب و شمشیر ظهور خواهد کرد یا با پیشرفته‏ترین سلاح؟

مى‏گویند پس از انفجار اولین بمت اتمى در هیروشیما و ناکازاکى، انیشتین پیش بینى کرد که جنگ جهانى سوم، جنگ اتمى خواهد بود و فاجعه انسانى و غیر انسانى آن به قدرى دهشتناک و هراس‏انگیز است که نمى‏توان آن را تصور نمود. فقط مى‏دانیم که انسان‏ها از لحاظ امکانات زندگى به عصر «حجر» بر مى‏گردند. با این پیش فرض و ذهنیت، جنگ با شمشیر توجیه‏پذیر مى‏گردد، لیکن نظام آفرینش و سیر زندگى انسان بر اصل «تکامل» تداوم دارد. تکامل و پیشرفت همه جانبه، قانونى فراگیر و جهان گستر است. علم و اندیشه بشر پیوسته در مسیر تکامل قرار گرفته و آثار آن نو به نو مى‏گردد و در ساخت ابزارهاى مختلف رفاهى و دفاعى، صنعتى و علوم آزمایشگاهى و ابزارى که کاربرد آن در زمین یا کیهان است، تجلى پیدا مى‏کند.
سیر علوم به سوى کمال، همانند آب رودخانه است که هر چه به جلو مى‏رود، شیب آن بیشتر و سرعت آب افزون‏تر مى‏گردد، ولى انسان از آغاز آفرینش تا عصر ظهور با همه تلاش و به کارگیرى هوش و نبوغ؛ علم و اندیشه خویش فقط قادر مى‏گردد هفت و چهاردهم درصد علوم و واقعیات هستى را کشف کند؛ یعنى دو قسمت از 27 (1) قسمت آن را و بقیه آن در عصر ظهور و شناخته خواهد شد. پس با فرا رسیدن زمان تجلى خورشید حقیقت و سپرى شدن آن تیزتر مى‏شود و با توزیع عادلانه امکانات و برقرارى عدالت اجتماعى علاوه بر پیشرفت‏هاى پیشین، مجهولات باقى مانده بشر نیز معلوم مى‏گردد.
به بیان دیگر: حرکت فناوری مدرن نه تنها متوقف نمى‏گردد، بلکه با سرعت تکامل مى‏یابد، تکاملى که توأم با پیشگیرى از جنبه منفى زندگى ماشینى و خطرات ناشى از آن خواهد بود و به تعبیر دیگر ماشینزه هم تکامل مى‏یابد و هم تصفیه مى‏شود.(2)
پس چگونه مى‏توان واپس گرایى و ارتجاع علمى و ابزارى را باور نمود و معتقد شدکه انسان عصر ظهور آن چنان گذشته گرا مى‏گردد که همانند آبا و اجداد خویش با شمشیر مى‏جنگد و دفاع مى‏کند؟
سلاح امام زمان(عج) مادى است؟
آیا سلاح حضرت از قبیل احساس یک نوع ترس و وحشت فوق العاده در قلوب دشمنان است که مانع هر گونه تصمیم‏گیرى کفار در این زمینه مى‏شود، یا یک نوع تأثیر مرموز روانى و از کار انداختن دستگاه‏هاى فکرى آن‏ها از راه دور که قدرت استفاده از سلاح‏هاى مخرب را مختل مى‏سازد؟
یا با اعجاز و کمک فرشتگان موانع را از سر راه برمى دارد و زمین را از لوث وجود مفسدان و مستکبران پاک مى‏سازد؟ یا این سلاح همانند یک اشعه مجهول و مرموز است که کاربردش ماوراى همه سلاح‏هاى کنونى است و مى‏تواند همه را خنثى کند؟(3)
هر یک از سلاح‏هاى ذکر شده ابزارى است که در زمان حضرت براى برداشتن موانع و شکستن استحکامات اهریمنى دشمن ممکن است به کار گرفته شود، لیکن اصل بر این است که زندگى مردم از مسیر طبیعى و عادى خارج نگردد و از اعجاز و سلاح‏هاى غیر عادى تنها در مواقع ضرورت و جهت دلگرمى و آرامش روحى مؤمنان استفاده گردد.
لازم است دو نکته را بیان کنیم:
1 - استفاده از سلاح غیر مادى: امداد غیبى و حمایت الهى در پیروزى امام زمان (عج) نقش زیادى دارد.
امام صادق(ع) در توضیح آیه «أتى امر اللَّه فلا تستعجلوه». (4) مى‏فرماید: «منظور از حادثه‏اى که حتماً تحقق پیدا مى‏کند و براى تحقق آن عجله نکنید، امر ما اهل بیت(ع) و ظهور امام زمان(عج) و تشکیل حکومت جهانى و رجعت امامان(ع) است. وقتى حضرت ظهور کرد، خداوند او را به سه چیز تأیید خواهد نمود. 1 - فرشتگان، 2 - ایجاد رعب در دل دشمنان، 3 - به وسیله مؤمنان».
در برخى روایات عدد فرشتگان به تناسب موقعیت‏هاى مورد نیاز مختلف سه هزار، پنج هزار و چهل و شش هزار نفر ذکر شده است. (5)
این دسته روایات مى‏رساند که فرشتگان همانند جن تحت فرمان حضرت هستند و در موقعیت‏هاى مختلف از وجود آن‏ها بهره مى‏برد.
2 - استفاده از سلاح مادى: اگر چه امدادهاى غیبى در پیروزى امام(عج) نقش به سزایى دارد، اما پیروزى به آسانى دست نمى‏دهد، بلکه با رنج طاقت فرسا همراه است، چه این که مؤمنان و بلکه انسان‏ها عموماً پیوسته مورد آزمایش قرار مى‏گیرند. فرورفتن در شداید و سختى‏ها یکى از ابزار آزمایش است. امام صادق(ع) مى‏فرماید: «پیروزى به دست نمى‏آید مگر در غرقاب خون و عرق. (6) براى دوست شما مهدى آن وسیله سرکش ذخیره شده است».
راوى حدیث مى‏گوید: پرسیدم منظور از وسیله سرکشى چیست؟ امام(ع) فرمود: «ابرى است که در آن غرش رعد و شدت صاعقه یا برق است. او بر این وسیله سوار مى‏شود. آگاه باشید او به زودى بر ابرها سوار مى‏گردد و به آسمان‏هاى هفتگانه صعود مى‏کند و همه جاى زمین یا زمین‏هاى هفت گانه را در هم مى‏نوردد».(7)
مسلماً منظور از ابر، ابر معمولى نیست، زیرا ابرهاى معمولی وسیله‏اى نیستند که بتوان با آن‏ها سفر فضایى کرد، چون در جو نزدیک زمین در حرکتند و با زمین فاصله ناچیزى دارند و نمى‏توانند از آن بالاتر بروند، بلکه اشاره به وسیله فوق العاده سریعى السیرى است که در آسمان به صورت توده‏اى فشرده از ابر به نظر مى‏رسد. غرشى همانند رعد و قدرت و شدتى هم چون صاعقه و برق دارد.
از حدیث ذکر شده مى‏توان دریافت موضوع عقب گرد صنعتى در کار نیست، بلکه به عکس سخن از پیشرفت خارق‏العاده‏اى است که به موازات آن باید تکامل در همه زمینه‏ها صورت گیرد.(8)
پس منظور از به کارگیرى شمشیر کنایه از جنگ است؛ یعنى جنگ و خون ریزى جزء برنامه رسمى مهدى موعود است. ایشان مأمور است دین اسلام را عالم‏گیر کند، و جلوى بیدادگرى را بگیرد، اگر چه با جنگ و توسل به شمشیر باشد، بر خلاف سیره و رویه پدران بزرگوارش که چنین مأموریت حادى نداشتند و به پند و اندرز اکتفا مى‏کردند.(9)
بنابر این منظور از قیام مهدى(عج) به سیف اتکا به قدرت نظامى است، همان گونه که «قلم» کنایه از علم و فرهنگ است. ضرب المثل‏هاى زیادى در فرهنگ‏هاى مختلف در مورد شمشیر که سمبل قدرت است، وارد شده است.(10)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
پى نوشت‏ها:
1 - حسن بن محمد ولى ارومیه‏اى، مهدى موعود، ج 2، ص 221.
2 - ناصر مکارم شیرازى، حکومت جهانى مهدى (عج)، ص 274.
3 - همان، با تلخیص.
4 - نمل (16)آیه 1.
5 - محمد بن ابراهیم نعمانى، کتاب الغیبه، ص 234 و 243.
6 - همان، باب 15، ص 283 - 285؛ بحار الانوار، ج 52، ص 9 - 357.
7 - حسن بن محمد ولى ارومیه‏اى، مهدى موعود (ترجمه ج 13 بحار)، ص 323.
8 - ناصر مکارم شیرازى، حکومت جهانى مهدى، ص 281، با تلخیص.
9 - ابراهیم امینى، دادگستر جهان، ص 316، با تلخیص.
10 - حسن بن محمد ولى، ارومیه‏اى، مهدى موعود، ج 2، ص 359.