سؤال75: خلیفۀ دوم نسبت به علی علاقه مند بود، به گواه اینکه او را جزء افراد شوری قرار داد.
سؤال75
خلیفۀ دوم نسبت به علی علاقه مند بود، به گواه اینکه او را جزء افراد شوری قرار داد. اگر او را از شورا بیرون می کند، چنانکه سعید بن زید را بیرون کرد، یا کسی دیگر غیر از او را تعیین می کرد هیچ کس اعتراض نمی کرد؟
پاسخ
اوّلاً: خلیفه می خواهد شورایی تشکیل دهد که از وزن و ارزشی برخوردار باشد، تا نتیجۀ آن را مهاجر و انصار بپذیرند، او ناچار بود که علی را عضو این شورا قرار دهد، او در حقیقت، خدمتی به علی نکرد، خدمتی به هدف خود نمود.
ثانیاً: آنان که بینش تاریخی دارند، می دانند ترکیب شورا به گونه ای بود که عدم گزینش علی امری قاطع بود، زیرا در آن شورای شش نفره علی دو رأی داشت یکی رأی خود و دیگری رأی پسر عمه اش زبیر بن عوام بود، و لذا زبیر به نفع علی کنار رفت و علی با دو رأی در شورا حاضر بود. امّا چهار نفر دیگر یعنی سعد بن ابی وقاص، طلحة بن عبیدالله، عبدالرحمن بن عوف و عثمان، همگی در صف مخالف امام بودند، طبعاً علی در اینجا رأیی نخواهد آورد، و رأی از آن دیگران خواهد بود. بنابراین، این یک نوع شگرد سیاسی بود که در عین جلب نظر مهاجر و انصار، نتیجه به نفع دیگران تمام شد. چنان چه عبدالرحمن بن عوف شرطی قرار داد که می دانست امام علی نخواهد پذیرفت شرطی که در کتاب خدا و سنت او نبود.
