با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
رد مظالم در صورتي واجب است كه ديني بر گردن انسان باشد وگرنه لازم نيست.
در صورتي که مالي از ديگران بر ذمه شما باشد، اگر صاحب آن را مى‏شناسيد، حقّ او را بپردازيد يا حليّت بطلبيد، اگر نمى‏شناسيد، معادل آن را از طرف صاحب اصلى به شخص نيازمندى بدهيد.
در صورتي که اموال حرامى( مانند حقوق مالى و بدهى‏هايى كه از راه ظلم و ستم و زور و اشتباه از قبيل دزدى، غصب، كم فروشى، و امثال اين ها جمع آورى شده و به عهده انسان آمده ) در دست انسان است، و صاحبان آن را به هيچ وجه نمى‏شناسد، بايد با اجازه مجتهد صرف فقرا شود.(1)
مقداري که يقين داريد بدهکاريد، بايد پرداخت کنيد .در صورتي که در مقدار مال شک داريد ،اگر صاحب آن مال را مي شناسيد، بايد مصالحه کنيد .
پي نوشت :
1.آيه الله مکارم ، استفتائات ج3 ، س1571 ،1572.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
فلش مموري که از دوستت عاريه گرفتي و در اثر بي احتياطي شما و کوتاهي در نگهداري آن ، شکسته است ، ضامن هستيد. اگر مثل آن را مي توانيد تهيه کنيد ،مثل آن راتهيه کنيد و به دوست خود بدهيد . اگر تهيه مثل آن ممکن نباشد ،قيمت آن را ضامن هستيد و بايد دوست خود را راضي کنيد . ( 1 ) ، اگر فلش با مارک ديگري تهيه کرده باشيد، درصورتي که دوست شما راضي به گرفتن آن به جاي فلش خودش باشد، اشکال ندارد. بيع و شرا بين شما ودوست شما وجود ندارد تا شما از دوست خود پول بگيريد.
آنچه که اشاره کرده ايد که تاوان ندارد، در صورتي است که چيزي امانت در دست انسان باشد و در نگهداري آن کوتاهي نکرده باشد و اتفاقا تلف شود .(2)
پي نوشت ها :
1 . آيت الله بهجت ، توضيح المسائل ، ص 374 ، م 1865 .
2. آيت الله بهجت، همان، مسأله1865 .

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
چنانچه مي‏دانيد يا احتمال مي‏دهيد كه ارتباط و رفت و آمد با اين افراد مي‏تواند آثار مثبت داشته باشد و مي‏توانيد با گفتار يا رفتار خود آن ها را با فرهنگ اسلامي آشنا كنيد و بر اداي نماز تشويق نماييد، لازم است كه رابطه با آنان را ترك نكنيد . با ترتيب مراحل امر به معروف و نهي از منكر،
آن ها را ارشاد نماييد. اگر اين راه موثر واقع نشد، چنانچه قطع ارتباط كارساز است و موجب تنبيه آن ها مي‏شود، لازم است از اين راه اقدام كنيد. ولي اگرهيچ يك از راه‏ها تاثير نكرد، ديگر برعهده شما چيزي نيست . اگر مي‏ترسيد اين گونه ارتباطات و رفت و آمدها، تاثيرات منفي در اخلاق و رفتار شما
داشته باشد، لازم است كه رابطه را قطع كنيد.غذا خوردن با اين افراد مطابق پرسش مذکور اشکال شرعي ندارد.