اگر امام حسن(ع) و امام حسین(ع) سپاه و نیرو به اندازه کافی داشتند، آیا عهدنامه با معاویه را نقض می کردند؟
امام حسین(ع) بعد از شهادت حضرت علی(ع) در حال جمع آوری نیرو برای جنگ با معاویه بود، و حتی با ده هزار نفر تا مدائن پیشروی کرده بود، و اگر نیرو فراهم شده بود به جنگ معاویه می رفت. اما بعد از امضاء عهدنامه تحمیلی صلح، اقدام به جنگ نمی کردند. چون انبیاء و اولیاء الهی ممکن است در میدان جنگ و در درگیری نظامی شکست بخورند ولی در میدان اخلاقی و تعهد شکست نمی خورند. خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: اوفوا بعهدالله اذا عاهدوا، وقتی عهد و پیمانی را بستید به پیمان الهی پایبند باشید.
امیرالمومنین علی(ع) هم در جواب خوارج که می گفتند؛ پیمان حکمیت را زیر پا بگذارید و دوباره به جنگ معاویه برویم، می فرمود: با اصرار شما بود که حکمیت امضاء شد، گرچه شما گول خوردید، ولی به پیمان باید عمل کنیم.
بعدها معاویه با اینکه عهدنامه را نقض کرد، و خیلی به شیعیان فشار وارد می شد و مردم کوفه از روی ناچاری به محضر امام حسین(ع) می رسیدند، ولی حضرت(ع) می فرمود: ما با این مرد عهدنامه امضاء کرده ایم، تا زنده است، ما عهد و پیمان داریم، وقتی او مرد بعد از آن تصمیم می گیریم.
