حلال بودن درامد

با عرض سلام واحترام به محضر حضرت آیت الله العظمی سیستانی و آرزوی کسب توفیقات هرچه بیشتر دنیوی واخروی......

1 ): بعضی از شرکت ها محصولات خود را به سایت های تبلیغات کلیکی معرفی میکنند و برای تبلیغ این محصولات به این سایت ها پول میدهند مثلا درخواست میکنند که بر روی توضیحات معرفی یک محصول مشخص از سوی کاربران این سایت ها 3000 کلیک انجام شود این سایت ها هم بخشی از این پول را بابت کلیک به کاربران سایت خود میدهند و باقی آن را خودشان بر میدارند و با نرم افزار هایی که دارند میفهمند چه موقع 3000 کلیک انجام شده است فلسفه این کار این است که اگر یک محصول برای شرکت ارائه کننده فرضا 10 دلار سود داشته باشد و از 3000 کلیکی که روی توضیحات این محصول میشود فقط 30 نفر خریدار پیدا شود سود حاصله برای آنها 300 دلار میشود که ده ها برابر هزینه ایست که به سایت کلیکی پرداخته اند البته کاربران مجبور به خرید هیچ محصولی نیستند و صرفا به دلیل زمانی که برای مشاهده این محصول گذاشته اند پورسانت میگیرند. این سایت ها هم به کاربران خود میگویند هرکس که در سایت ما ثبت نام کند و مثلا یک دقیقه محصول و توضیحات آن را مشاهده کند به ازای هر کلیک که روی هر محصول میکند 1 سنت بعنوان پورسانت به او داده میشود و با نرم افزار هایی که دارند پس از سپری شدن زمان مشخص تبلیغ ناپدید شده و تبلیغ بعدی به نمایش در می آید و 1 سنت پورسانت برای کاربردر حساب الکترونیکی او در سایت در نظر گرفته میشود. ولی این پورسانت قابل برداشت نیست و پس از آنکه پورسانت او به مقدار مشخصی مثلا 2 دلار رسید حق برداشت آن پول را دارد و تا زمانیکه پورسانت او به این مقدار نرسیده باشد نمیتواند پول خود را برداشت کند و این پورسانت بصورت طلب نزد آن سایت باقی میماند ضمنا در هر 24 ساعت به هر کس تعداد محدودی بیشتر تبلیغ برای کلیک کردن نشان داده نمیشود مثلا 4 یا 5 تا تبلیغ یعنی در هر 24 ساعت هرکس فقط 4 یا 5 سنت میتواند درامد از یک سایت تبلیغی معین داشته باشد (چون مشاهده هر تبلیغ تنها 1 سنت پورسانت برای شخص دارد.) همچنین ممکن است یک تبلیغ چند بار برای شخص نمایش داده شود مثلا امروز نشان داده شود و شخص با کلیک بر آن 1 سنت پورسانت بگیرد و 24 ساعت دیگر دوباره این تبلیغ را در بین تبلیغ های خود ببیند و با کلیک بر آن دوباره یک سنت پورسانت بگیرد برای ثبت نام در این سایت هیچگونه هزینه یا سرمایه گذاری لازم نیست و ثبت نام در آن رایگان است و مشاهده کنندگان تبلیغات مجبور به خرید هیچ کالایی نیستند و صرفا به خاطر مشاهده تبلیغات است که به آنها پورسانت پرداخت میشود ضمنا با این روش ارز هم وارد کشور میشود چون ما باید از طریق بانک های اینترنتی این پول را به ریال تبدیل و وارد کشور کنیم تا قابل استفاده باشد و در خود ایران هم سایت های کلیکی بسیار زیادی وجود دارند که تحت نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دقیقا به تقلید از این سایت های کلیکی خارجی مشغول فعالیت هستند آیا کسب درامد و پورسانت گیری به شیوه مذکور حلال است؟

2): این سایت ها شیوه دیگری هم برای کسب درامد ارائه میدهند که زیر مجموعه گیری نام دارد زیر مجموعه گیری دو حالت دارد:

1- زیر مجموعه گیری مستقیم
2- زیر مجموعه گیری اجاره ای

در زیر مجموعه گیری مستقیم شخص در عین حال که از طریق مشاهده تبلیغات این سایت ها کسب درامد میکند میتواند با معرفی سایت کلیکی مذکور به سایر افراد یا دوستان خود نیز درامد کسب کند یعنی سایت مذکور از طریق این شخص برای کسب درامد، به یک سری از افراد معرفی میشود و این افراد مانند شخص اول به رایگان و بدون هیچ هزینه ای در آن سایت کلیکی ثبت نام میکنند و به آنها نیز عینا مانند شخص اول هر 24 ساعت 4 یا 5 تبلیغ نمایش داده میشود و آنها هم مانند شخص اول به ازای مشاهده هر تبلیغ 1 سنت خود را میگیرند همه چیز عینا مانند شرایط شخص اول است و هیچ فرقی نمیکند فقط به ازای هر کلیکی که این افراد معرفی شده بر روی محصولات میکنند و توضیحات محصولات را میخوانند نیم سنت هم به شخص معرف آنها داده میشود بدون آنکه چیزی از درامد معرفی شده ها (زیر مجموعه ها) کسر گردد و همه پورسانت ها مستقیم از طرف سایت کلیکی پرداخت میشود یعنی شخص معرف در عین حال که کلیک های خود را میکند و به ازای هر کلیک 1 سنت خود را میگیرد به ازای هر کلیکی که معرفی شده هایش نیز انجام میدهند نیم سنت میگیرد و هیچ پولی نیز از معرفی شده ها کم نمیشود و آنها نیز مانند شخص اول به ازای هر کلیک خود 1 سنت خود را میگیرند یعنی معرفی شده بودن یا نبودن هیچ فرقی برایشان نمیکند و هیچ تاثیری در پورسانتشان ندارد انگار که مانند شخص اول زیر مجموعه هیچ کس نباشند.

آیا این درامد حلال است؟

شکل دوم زیر مجموعه گیری زیر مجموعه گیری اجاره ای نام دارد به این شکل که عده ای هستند که مانند شخص اول زیر مجموعه هیچ کس نیستند و خودشان مستقیم سایت را پیدا کرده اند و در آن ثبت نام نموده اند شخص میتواند با پرداخت مبلغی به سایت تعداد محدودی از افراد را که زیر مجموعه هیچکس نیستند مثلا 500 نفر را برای مدت محدودی مثلا یک ماه اجاره کند و زیر مجموعه خود سازد همچنین میتواند به جای آن که پولی به حساب سایت واریز کند از درامد حاصل از کلیک های خود که از سایت طلب دارد برای اجاره زیر مجموعه استفاده کند و همه شرایط عینا مانند حالت قبل است یعنی هیچ پولی از این افراد کم نمیشود و انگار که زیر مجموعه هیچ کس نباشند و زیر مجموعه بودن و نبودن هیچ تاثیری به حالشان ندارد و اصلا خود نیز خبر ندارند که اجاره داده شده اند چون اجاره داده شدن یا نشدن هیچ تاثیری به حالشان ندارد تنها شخص اجاره کننده به ازای هر کلیکی که اینها میکنند نیم سنت میگیرد و همانطور که گفتم همه چیز مانند حالت قبل است.
در ضمن در حالت زیر مجموعه گیری برای گرفتن زیر مجموعه های مستقیم و اجاره ای محدودیت وجود دارد مثلا هرکس میتواند حداکثر 50 زیر مجموعه مستقیم و حداکثر 500 زیر مجموعه اجاره ای داشته باشد. ضمنا اگر زیر مجموعه ای به هر دلیلی دیگر کلیک کردن را ادامه نداد و از کار کنار کشید یا ... میتوان با پرداخت مبلغی مثلا 8 سنت آن را از لیست زیر مجموعه ها کنار گذاشت و زیر مجموعه دیگری را اجاره کرد لازم به ذکر است فعالیت همه زیر مجموعه های شخص با امکانات نرم افزاری که سایت در اختیار کاربران قرار میدهد قابل بررسی است و با همین امکانات است که میتوان از کلیک کردن یا نکردن زیر مجموعه ها اطلاع حاصل کرد.

نکات بسیار مهم:

اینطور نیست که فرد با گرفتن زیر مجموعه مستقیم یا اجاره کردن آنها از انجام کار بی نیاز باشد چون اگر کلیک های خود را انجام ندهد درامد حاصل از زیر مجموعه ها به وی داده نخواهد شد یعنی حتی اگر زیر مجموعه هم بگیرد کلیک های خود را که در هر 24 ساعت به او محول میشود باید انجام دهد و گرنه درامد حاصل از زیر مجموعه ها (چه مستقیم باشند چه اجاره ای) به وی پرداخت نخواهد شد و اگر 4 تا کلیک خود را بطور کامل انجام ندهد و مثلا فقط دو تای آن را انجام دهد درصدی از پول زیر مجموعه ها به او میرسد که این درصد طبق فرمولی که خود سایت قبلا مشخص کرده به شخص می رسد و فقط در صورتی پورسانت حاصل از زیر مجموعه ها بطور کامل به او تعلق میگیرد که خودش هم کلیک هایش را انجام دهد و به این ترتیب زیر مجموعه گیری به معنای دست از کار کشیدن و یگر کار نکردن نیست. البته حتما با توجه به توضیحات بالا متوجه شده اید که 4 یا 5 تبلیغ را در روز کلیک کردن 4 یا 5 دقیقه بیشتر در روز وقت نمیگیرد پس منطقی نیست که شخص بخواهد همین وقت اندک را هم نگذارد و از درامد حاصل از زیر مجموعه ها که درامد زیادی است بی بهره بماند یا بطور کامل بهره نبرد.

هیچ کس مجبور به گرفتن زیر مجموعه چه مستقیم و چه اجاره ای نیست و اینکار پیشنهادی است که سایت کلیکی برای بهبود درامد اشخاص میدهد.

درامدی که شخص از بابت زیر مجموعه ها کسب میکند یک درامد محدود است و سقفی دارد چون به هر زیر مجموعه، مثل خود شخص در هر 24 ساعت بیشتر از 4 یا 5 تبلیغ برای کلیک کردن داده نمیشود و از هر تبلیغ هم که زیر مجموعه ها میکنند فقط نیم سنت به شخص معرف داده میشود پس برای این درامد سقفی وجود دارد و اگر مثلا همه 500 زیر مجموعه هر روز 4 تا کلیک خود را انجام دهند 1000 سنت در روز نصیب شخص اول میشود و در ماه 30 هزار سنت یا 300 هزار تومان میشود. چون هر سنت حدود 10 تومان است

زیر مجموعه گیری شبیه چیزی که در شرکت های هرمی مانند شرکت گلد کوئست وجود دارد نیست زیرا در شرکت های هرمی شخص ابتدا برای خرید یک محصول چند میلیون تومان سرمایه گزاری میکند و این پول از کشور خارج میشود (خروج ارز) و سپس دو نفر زیر مجموعه معرفی میکند که آنها هم با صرف همین مقدار یک محصول را خریداری میکنند و پورسانت آن به شخص اول میرسد و سپس هر کدام از آنها هم که زیر مجموعه هایی معرفی کنند و خرید رخ دهد باز هم شخص اول پورسانت میگیرد ولی در اینجا چنین نیست و شخص اولا ممکن است حتی 500 تا و یا بیشتر نیز زیر مجموعه داشته باشد و ثانیا فقط از بابت کلیک های زیر مجموعه های خود (چه مستقیم باشند و چه اجاره ای) سود میبرد و اگر زیر مجموعه هایش خود زیر مجموعه بگیرند از آنها سودی متوجه او نیست و فقط از زیر مجموعه های خود سود میبرد.

این کار خروج ارز که ندارد هیچ باعث ورود ارز هم میشود.

دولت ایران به طور جدی در حال مبارزه با شرکت های هرمی است ولی به نمونه های ایرانی این سایت ها که به تقلید از سایت های کلیکی خارجی در ایران دایر شده اند مجوز فعالیت هم داده است و آنها زیر نظر وزارت ارشاد و ستاد ساماندهی سایت های ایرانی مشغول فعالیت هستند. آیا کسب درامد به این شیوه زیر مجموعه گیری به نحوی که گفته شد حلال است؟
در ضمن من به دلیل ورشکستگی دچار مضیقه شدید در زندگی شده ام و علی رغم حدود 25 سال سن و نداشتن پدر نزدیک 10 میلیون تومان بدهکار مردم و بانک هستم و زندگی خانوادگی ام بشدت تحت تاثیر قرار گرفته و 2 سال است از درس و زندگی ساقط شده ام کار با این سایت ها میتواند مرا به زندگی باز گرداند، ولی با این همه نمیخواهم مال حرام وارد زندگی ام شود.

لطفا اگر بخشی از توضیحات ابهام داشت بفرمایید تا توضیحات را بیشتر کنم و اگر بخشی از این فعالیت (1-کلیک کردن توسط خود شخص، 2-گرفتن زیر مجموعه مستقیم، 3- گرفتن زیر مجموعه اجاره ای) حرام بود یا اشکال شرعی داشت لطفا علت حرام بودن یا اشکال داشتن فعالیت را بفرمایید.

lمرجع تقلید: آیت الله العظمی سیستانی