آیا احادیث کتاب اصول کافی معتبر است؟ یا ممکن است احادیث جعل شده ای بین آنها باشد؟
بحارالانوار چطور ؟
با سلام و تشکر از ارتباط شما با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی!
کتب چهارگانه حدیث شیعه(کافی، فقیه، تهذیب و استبصار) از اعتبار بالایی برخوردارند، زیرا نویسندگان این کتاب ها هم در فن رجال و حدیث تبحر فوق العاده داشته و هم سعی کرده اند فقط روایات معتبر را جمع آوری نمایند. روایات جمع آوری شده در این کتاب ها همگی در نظر نویسندگانش اعتبار داشته اند، ولی بالاخره نویسندگان این کتب، انسان های محدود و جایز الخطا بوده اند. جاهایی خطا و اشتباه کرده و موارد بسیاری نیز احادیثی که آورده اند، همراه با قرائنی بوده که با توجه به آن قرائن، معتبر بوده اند، ولی این قرائن در گذر زمان از بین رفته و به دست ما نرسیده، حالا آن روایات چون همراه آن قرائن نیستند، برای حدیث شناس ایجاد اطمینان به صدورشان حاصل نمی شود و ضعیف می گردند.
بنا بر این نمی توان گفت کتاب کافی صد در صد حق و معتبر است. کتابی که صد در صد حق و معتبر است و هیچ باطلی در آن راه ندارد و نخواهد داشت، فقط و فقط قرآن است. غیر قرآن هر کتاب دیگری ممکن است باطلی در آن راه یافته باشد.
این که ممکن است در کتابی چند حدیث جعلی و نامعتبر راه یافته باشد، دلیل نمی شود که اعتبار آن کتاب را زیر سؤال ببریم. کافی که دو جلد آن در باره اصول و اعتقادات و بقیه آن در باره فروعات و احکام است، کتاب معتبری است که غالب قریب به اتفاق احادیث آن معتبر بوده و قابل توجه اند و با احتمال این که ممکن است معدودی احادیث غیر صحیح در آن راه یافته باشد، نمی توان از این کتاب نورانی و ارزشمند، چشم پوشید.
بحارالانوار با کافی تفاوت دارد.
نویسنده کافی سعی داشته احادیث صحیح و معتبر که بتوان در اصول به آنها اعتماد کرد و در فروع به آنها فتوا داد و به کمک آنها به یقین رسید را جمع آوری کرده از این رو در نقل حدیث وسواس فراوان به خرج داده اما نویسنده بحارالانوار هدف دیگری داشته است.
ایشان سعی داشته احادیث امامان را که حداقلی از اعتبار را دارند ، در یک مجموعه جمع آوری کند تا از نابودی در امان بمانند و بعد حدیث شناسان به بررسی آنها بپردازند. این خصوصیت از آنجا آشکار می شود که نویسنده بحارالانوار در کتاب "مرآه العقول" به شرح کافی پرداخته و بسیاری از احادیث کافی را ضعیف یا مجهول شمرده است چون در آنجا به عنوان یک محدث در مقام بررسی احادیث بوده، ولی هم ایشان در بحارالانوار به عنوان محدث در صدد جمع آوری احادیث معتبر نیست بلکه در صدد جمع آوری احادیثی است که حداقلی از اعتبار را دارند تا از نابودی در امان باشند. بنا بر این در صد روایات ضعیف و مجهول در بحارالانوار نسبت به کافی فراوان ترند.
